Αριστοτέλης, το Έργο του - ΜΕΡΟΣ 2ο Λογική

Το έργο του.
Το συγγραφικό έργο του Αριστοτέλη μπορεί να χωριστεί σε τρεις βασικές κατηγορίες. Η πρώτη περιλαμβάνει έργα εκλαϊκευμένου χαρακτήρα που τα είχε δημοσιεύ.σει ο ίδιος. Η δεύτερη, σημειώσεις και συλλογές υλικού που προορίζονταν για επιστημονικές πραγματείες και η τρίτη, τα ίδια τα επιστημονικά έργα. Με μόνη εξαίρεση την «Αθηναίων Πολιτεία», ολόκληρο τα σώμα των σωζόμενων έργων του- αν είναι αυθεντικό- ανήκει στην τρίτη κατηγορία Η γνώση μας για τα υπόλοιπα συγγράμματα στηρίζεται σε αποσπάσματα τα οποία μνημονεύουν αρχαίοι συγγραφείς, και σε τρεις καταλόγους που έχουν περισωθεί από την αρχαιότητα. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα εκτενέστερα από τα σωζόμενα έργα του δεν αποτελούν ενιαία σύνολα, αλλά συλλογές κειμένων για συναφή θέματα, και ότι τα επιμέρους κείμενα είναι οι αρχικές ενότητες που συνδέθηκαν έπειτα μεταξύ τους, άλλοτε από τον ίδιο τον Αριστοτέλη και άλλοτε από τους εκδότες του.

Σωζόμενες πραγματείες.
1) Λογικές (Όργανον κατά τον Αριστοτέλη), που περιλαμβάνονται οι Κατηγορίες, το Περί ειρήνης, το Περί ψυχής, τα Αναλυτικά, τα Αναλυτικά Ύστερα, τα Τοπικά και οι Σοφιστικοί έλεγχοι.
2) Φυσικές που περιλαμβάνουν τα Φυσικά, το Περί ουρανού, το Περί Γενέσεως και Φθοράς και τα Μετεωρολογικά.
3) Ψυχολογικά που περιλαμβάνουν το Περί ψυχής (Μικρά Φυσικά), τα Περί αισθήσεως και αισθητών, Περί μνήμης και αναμνήσεως, Περί ύπνου, Περί εγρηγόρσεως, Περί της μαντικής της εν τοις ύπνοις, Περί μακροβιότητος και βραχυβιότητος, Περί ζωής και θανάτου και τέλος το Περί αναπνοής.
4) Βιολογικά τα οποία ακολουθούνται από κάποια νόθα έργα. Το μόνο που γνωρίζουμε από τον ίδιο το φιλόσοφο και από τις αναφορές του είναι το ευχάριστο έργο με τον τίτλο Περί θαυμασίων ακουσμάτων.
5) Ηθικά τα οποία περιλαμβάνουν τα Ηθικά Νικομάχεια και τα Ηθικά Ευδήμεια.
6) Πολιτικά, που είναι χωρίς καμιά αμφιβολία, έργο του Αριστοτέλη. Σ’ αυτά εντάσσονται το βιβλίο των Οικονομικών, έπειτα μια συλλογή από ιστορικά γεγονότα που, με μορφή παραδειγμάτων επεξηγούν διάφορα οικονομικά σχήματα και τέλος το τρίτο βιβλίο με τίτλο Νόμοι ανδρός και γαμετής.
7) Ρητορική: Στα έργα του Αριστοτέλη σημειώνεται μια πορεία που ξεκινά από τα μη εγκόσμια για να καταλήξει στη συνέχεια σ’ ένα έντονο ενδιαφέρον για τα συγκεκριμένα γεγονότα της φύσης και της ιστορίας, καθώς και στην πεποίθηση ότι η μορφή και το νόημα του κόσμου δεν βρίσκονται έξω από αυτόν αλλά μέσα στο ίδιο το περιεχόμενό του.

Λογική
(γνωσιολογία-αναλυτική).
Οι επιστήμες κατά τον Αριστοτέλη διακρίνονται σε θεωρητικές, πρακτικές και ποιητικές. ’μεσος σκοπός κάθε ομάδας είναι το ειδέναι, αλλά απώτεροι σκοποί τους είναι αντίστοιχα η γνώση, η συμπεριφορά και η κατασκευή χρήσιμων ή ωραίων αντικειμένων. Η λογική, αν κατατασσόταν σύμφωνα με αυτή την ταξινόμηση, θα έπρεπε να συμπεριληφθεί στις θεωρητικές επιστήμες. Αλλά οι μόνες θεωρητικές επιστήμες που κατονομάζονται είναι τα μαθηματικά, η φυσική και η θεολογία ή μεταφυσική, και η λογική δεν μπορεί να υπαχθεί σε καμία από αυτές. Στην πραγματικότητα η λογική, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, δεν είναι αυθύπαρκτη επιστήμη, αλλά μέρος μιας γενικής παιδείας, απαραίτητος σε κάθε άτομο που προτίθεται να μελετήσει οποιαδήποτε επιστήμη. Μόνη αυτή θα του επιτρέψει να γνωρίσει ποιών προτάσεων πρέπει να ζητά την απόδειξη και τι είδους απόδειξη να ζητά. Σε παρόμοια αντίληψη οφείλεται η χρήση της λέξης Όργανον (της επιστήμης) για να δηλωθεί η λογική θεωρία και τελικά η συλλογή των λογικών έργων του Αριστοτέλη. Ο όρος λογική είναι άγνωστος για τον Αριστοτέλη και δεν απαντά πριν από την εποχή του Κικέρωνα. Η ονομασία που δίνει ο ίδιος σ’ αυτό τον κλάδο της γνώσης ή τουλάχιστον στη μελέτη του συμπερασμού, είναι Αναλυτικά. Αυτή η λέξη αναφέρεται κατά βάση στην ανάλυση του συμπερασμού στα σχήματα του συλλογισμού, αλλά μπορούμε ίσως να επεκτείνουμε τη σημασία της ώστε να συμπεριλάβει την ανάλυση του συλλογισμού σε προτάσεις και τις προτάσεις σε όρους. Η λογική δεν είναι γι’ αυτόν η μελέτη των λέξεων, αλλά της σκέψης, της οποίας σημεία αποτελούν οι λέξεις, της σκέψεις που δεν νοείται ως όργανο για τη συγκρότηση της φύσης, των πραγμάτων, αλλά για την κατανόησή της.
Με τη συλλογιστική του, δηλαδή τη γενική θεωρία για το συλλογισμό, ο Αριστοτέλης επισήμανε τα συστατικά στοιχεία της σκέψης και τις λειτουργικές σχέσεις τους κατά τις διεργασίες που επιτελεί ο ανθρώπινος νους στην προσπάθειά του να κατανοήσει την πραγματικότητα.
Έτσι όρισε την «έννοια» ως υποκειμενικό αντίκρισμα της ουσίας ενός πράγματος και διέκρινε έννοιες «ιδιότητας» και «είδους», όρισε την «κρίση» ως πρόταση που συνδέει ή χωρίζει τις έννοιες με τρόπο που να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αναγκαιότητα ή δυνατότητα και διέκρινε κρίσεις θετικές και αρνητικές, κρίσεις που δηλώνουν πραγματικότητα, αναγκαιότητα ή δυνατότητα και κρίσεις γενικές, μερικές και απροσδιόριστες. Πρόσεξε επίσης την μετατρεψιμότητα των κρίσεων και προσδιόρισε τους κανόνες που τη ρυθμίζουν. Ακόμη πραγματεύτηκε την αντίφαση και στις δύο μορφές της, την αντίθεση και την εναντίωση και διατύπωσε το νόμο της αντίφασης και του αποκλεισμού του τρίτου ή του μέσου.
Ο Αριστοτέλης παρατήρησε ότι στην ανθρώπινη σκέψη κάθε συνάφεια και πρόοδος συντελείται μέσα από συλλογιστικές συναρτήσεις. Με βάση αυτή τη γενική διαπίστωση, όρισε το συλλογισμό ως μορφή σκέψης, όπου από ορισμένες δεδομένες προτάσεις προκύπτει κάτι νέο, διαφορετικό από τα δεδομένα, αλλά και αυτό δεδομένο και υποχρεωτικό για τη νόηση, χωρίς να χρειάζεται θεμελίωση από την αρχή. Συγκεκριμένα στο συλλογισμό διέκρινε τρεις προτάσεις: την πρώτη και τη δεύτερη, δηλαδή τους όρους, και την τρίτη, δηλαδή το συμπέρασμα. Επίσης, διέκρινε τρεις διαφορετικές έννοιες. Από αυτές η μία περιέχεται σε μια δεύτερη και περιέχει μια τρίτη, π.χ. η έννοια Έλληνας περιέχεται στην έννοια άνθρωπος και περιέχει την έννοια Αθηναίος.
Ο Αριστοτέλης ξεχώρισε από το συμπέρασμα την απόδειξη, αυτή την όρισε ως συμπέρασμα που βγαίνει από προηγούμενες αναγκαίες προτάσεις και διέκρινε τη σχετική διαδικασία σε «αποδεικτική», «διαλεκτική» και «εριστική» τονίζοντας ότι για την επιστήμη σημασία έχει μόνο η πρώτη. Στη συνέχεια παρατήρησε ότι η απόδειξη στηρίζεται σε μια υπόθεση, που δεν μπορεί να αποδειχτεί καθαυτή, αλλά στηρίζεται σε μια άλλη υπόθεση επίσης αναπόδεικτη, που και αυτή στηρίζεται σε άλλη και αυτό ως το άπειρο. Έτσι διαπίστωσε ότι η αποδεικτική διαδικασία αναγκαστικά σταματά σε ορισμένα «αξιώματα», που αν και καθαυτά είναι αναπόδεικτα, είναι φανερά από μόνα τους και πιο βέβαια από την έμμεση γνώση. Τέτοιο αξίωμα είναι η αντίφαση, ο αποκλεισμός του τρίτου κτλ. Τα «αξιώματα», κατά τον Αριστοτέλη, τα καταλαβαίνει ο νους ενορατικά, δηλαδή άμεσα. Γενικότερα υποστήριζε ότι κάθε γνώση στηρίζεται σε αναγωγή των φαινομένων στις αιτίες τους και του μερικού στο γενικό, με την προϋπόθεση ότι το γενικό κατοχυρώνεται από την εμπειρία του πλήθους των επιμέρους.
Στη θεωρία του για τη γνώση ο Αριστοτέλης, όπως φάνηκε από τα παραπάνω, δεν ήταν ούτε μόνο εμπειρικός ούτε μόνο λογοκριτικός. Πίστευε δηλαδή ότι οι εντυπώσεις μας διαμορφώνονται πάντα από τις ιδιότητες των πραγμάτων και ότι τα λάθη μας οφείλονται ή σε ελαττωματικές συνδέσεις ή σε ελαττωματικά παρακόλουθα. Τη δυσκολία για την εξακρίβωση του λάθους την είχε εντοπίσει και στην πολυπλοκότητα των πραγμάτων και στην πολυσημία των λέξεων που τα ορίζουν.
Έτσι δίδασκε ότι οι λογικές κατηγορίες αντιστοιχούν κανονικά στα πράγματα και ότι οι έννοιες δηλώνουν την ουσία των πραγμάτων. Γι’ αυτό θεωρούσε ως πραγματική τη γνώση που βασίζεται στις έννοιες με προϋποθέσεις που βέβαια βρίσκονται στις αισθήσεις. Στη συνέχεια χώρισε τη γνώση σε «άμεση¨, την οποία ο άνθρωπος αποκτά ενορατικά και σε «έμμεση», που την αποκτά με την παρατήρηση, την εμπειρία και την αφαίρεση. Δε δεχόταν προϋπάρχουσες στον κόσμο ιδέες, όπως ο Πλάτων, αλλά μόνο τη γενική ιδιότητα του ανθρώπινου πνεύματος να δημιουργεί έννοιες και με αυτές να αναγνωρίζει την πραγματικότητα. Σχετικά εξηγούσε τη γνώση από το «συγκεχυμένο» προς το «γνώριμον» στον άνθρωπο και το «γνώριμον» γενικά.

Ο Αριστοτέλης ταξινόμησε τις έννοιες σε 10 «κατηγορίες» με κριτήριο τη συγκεκριμένη πραγματικότητα χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα έναν άνθρωπο γνωστό, τον πλατωνικό Κορίσκο.
1. Ουσία (άνθρωπος).
2. Ποσότητα (τρεις πήχες).
3. Ποιότητα (λευκός, μορφωμένος).
4. Σχέση (μεγαλύτερος).
5. Τόπος (στην αγορά).
6. Χρόνος (χθες).
7. Θέση (κάθεται).
8. Κατάσταση (ντυμένος).
9. Ενέργεια (κόβει).
10. Πάθημα (κόπηκε).

Δεν είναι φανερό αν ο Αριστοτέλης θεωρούσε τις «κατηγορίες» ως ανώτατες έννοιες ή ως μαρτυρίες για την πραγματικότητα στις ποικίλες μορφές της. Η δεύτερη φαίνεται πιο πιθανή. Σ’ αυτή την περίπτωση ο Αριστοτέλης με τις «κατηγορίες» μεταβαίνει από τη λογική στην οντολογία.

http://www.metafysiko.gr/

Αριστοτέλης, η Ζωή του - MEΡΟΣ 1ο

• Συγγραφέας: Βασιλική Π. Μπραχάλα

Αρχικός Τίτλος: Αριστοτέλης ο Σταγειρίτης, Η ζωή και το έργο του.

Ο Αριστοτέλης ήταν ένας από τους κορυφαίους φιλοσόφους και επιστήμονες της Κλασσικής εποχής. Ιδρυτής της περιπατητικής φιλοσοφίας, ο συστηματικότερος, μεθοδικότερος νους του αρχαίου κόσμου και ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές όλων των εποχών. Όπως επίσης και θεμελιωτής και πρόδρομος πλήθους παλαιότερων όσο και νεότερων κλάδων της επιστήμης.

Ο φιλόσοφος Αριστοτέλης γεννήθηκε το 384 π.Χ. στα Στάγιρα, το σημερινό Σταυρό στη βορειοανατολική ακτή της Χαλκιδικής (η οποία ήταν γνήσια ελληνική πόλη που την είχαν ιδρύσει άποικοι από την ’νδρο και η Χαλκίδα 665 π.Χ., οι οποίοι μιλούσαν μια παραλλαγή της ιωνικής διαλέκτου) και πέθανε στο κτήμα της μητέρας του στη Χαλκίδα το 322 π.Χ. Οι γονείς του, Νικόμαχος και Φαιστίδα, κατάγονταν από τους οικιστές της Χαλκιδικής. Συγκεκριμένα, ο πατέρας του, ανήκε στο γένος ή τη συντεχνία των Ασκληπιαδών και πολλοί λένε ότι η οικογένειά του είχε μετοικήσει από τη Μεσσηνία κατά τον 8ο ή 7ο αιώνα. Επίσης λένε ότι θεωρούσε πρόγονό του τον ομηρικό ήρωα και γιατρό Μαχάονα, γιό του Ασκληπιού. Ο Νικόμαχος ήταν γιατρός, εύκολα λοιπόν αντιλαμβανόμαστε από που πήγαζε το ενδιαφέρον του Αριστοτέλη για τις φυσικές επιστήμες και κυρίως τη βιολογία. Ο Γαλήνιος μας πληροφορεί ότι οι Ασκληπιάδες δίδασκαν στους γιους τους ανατομία, έτσι ο Αριστοτέλης είχε σίγουρα αποκτήσει σχετικές γνώσεις. Δεν πρέπει να αποκλείουμε το να έχει βοηθήσει τον πατέρα του στη χειρουργική και από εκεί να πλάστηκε ο θρύλος που θέλει τον φιλόσοφο ψευτογιατρό. Όσον αφορά τη μητέρα του, πίστευαν πως είχε θεϊκή καταγωγή. Η Φαιστίς, είχε έρθει με Χαλκιδείς αποίκους στα Στάγιρα και άνηκε στο γένος των Ασκληπιαδών. Το γεγονός ότι και οι δύο γονείς του ανήκαν σε μεγάλες ιατρικές οικογένειες, συντέλεσε στη σταθερή κλίση του Αριστοτέλη για την εμπειρική γνώση. Ο ρόλος που ανέλαβε αργότερα ο Αριστοτέλης ως παιδαγωγός του μικρού τότε Αλεξάνδρου, είχε κατά κάποιο τρόπο προετοιμαστεί από το ότι ο πατέρας του ήταν προσωπικός γιατρός και φίλος του Αμύντα Γ΄, βασιλιά της Μακεδονίας και παππού του Μεγάλου Αλεξάνδρου.Σε πολύ μικρή ηλικία ο Αριστοτέλης έχασε τη μητέρα του και πριν γίνει έφηβος χάνει και τον πατέρα του, για το λόγο αυτό ανατράφηκε μακριά από την ιδιαίτερη πατρίδα. Μετά το θάνατο και των γονέων του, την κηδεμονία του ανέλαβε ο φίλος και γαμπρός του πατέρα του Πρόξενος (του οποίου το γιο, Νικάνορα, υιοθέτησε αργότερα ο Αριστοτέλης), ο οποίος ήταν εγκατεστημένος με την οικογένειά του στον Αταρνέα της μικρασιατικής Αιολίδας, απέναντι από τη Λέσβο. Ο Πρόξενος φρόντισε τον μικρό Αριστοτέλη σαν δικό του παιδί, τον δίδαξε ελληνικά, ρητορική, ποίηση και γενικά του προσέφερε την καλύτερη δυνατή μόρφωση, σε ένα περιβάλλον πολύ ανεπτυγμένο.
Το 367 π.Χ. σε ηλικία 17 ετών, ο Αριστοτέλης έχοντας πια την διαχείριση της πατρικής και της μητρικής του κληρονομιάς,
Όπως και πολλοί άλλοι μεγάλοι άνδρες της αρχαιότητας έτσι και ο Αριστοτέλης, δεν έμειναν χωρίς εχθρούς και αντιπάλους. Κατηγορήθηκε από κάποιους για απρεπή συμπεριφορά προς το δάσκαλό του. Έπειτα, λόγω του ότι ο Αριστοτέλης πάντα εξέφραζε θαρραλέα τις σκέψεις του, προκάλεσε και κάποιες αντιπάθειες, που εντάθηκαν μέσα στο κλίμα της γενικότερης ψυχρότητας για το «μακεδονίζοντα» Αριστοτέλη. Όταν το 347 οι «αντιμακεδονίζοντες» της Αθήνας ανέβηκαν στην εξουσία. Εκτός αυτού όμως, μετά τη διαδοχή του Πλάτωνα στη σχολή από τον Σπεύσιππο, ο οποίος εκπροσωπούσε τις τάσεις του πλατωνισμού με τις οποίες ο Αριστοτέλης διαφωνούσε -ειδικότερα με την τάση «να γίνουν τα μαθηματικά η φιλοσοφία»-, ασφαλώς θα αισθάνθηκε απροθυμία να συνεχίσει στη σχολή. Τότε ο Αριστοτέλης αποφάσισε να φύγει από την Αθήνα. Στη μετανάστευση του αυτή τον συνόδευσε ο Ξενοκράτης, που ήταν συνάδελφός του στη σχολή. Από την Αθήνα, πήγε στην ’σσο (πόλη της μικρασιατικής παραλίας, απέναντι από τη Λέσβο) δεχόμενος την πρόσκληση του Ερμιά, ενός πρώην συμφοιτητή του στη σχολή, ο οποίος είχε κατορθώσει από δούλος να γίνει τύραννος του Αταρνέως και της Άσσου στη Μυσία. Την ’σσο κυβερνούσαν τότε δυο πλατωνικοί φιλόσοφοι, ο Έραστος και ο Κορίσκος, στους οποίους είχε χαρίσει την πόλη ο ηγεμόνας του Αταρνέα και παλιός μαθητής του Πλάτωνα και του Αριστοτέλης , Ερμιάς. Οι κυβερνήτες της Άσσου, είχαν ιδρύσει εκεί μια φιλοσοφική σχολή, ως «παράρτημα» της Ακαδημίας. Στην ’σσο ο Αριστοτέλης έμεινε και δίδαξε για 2 ή 3 χρόνια (347-345/344), όπου ήταν η κεντρική μορφή ανάμεσα σε ένα κύκλο από φίλους της Ακαδημίας. Επιπλέον, εκεί ο φιλόσοφος με τους φίλους του κατόρθωσε ό,τι δε μπόρεσε ο Πλάτωνας.Στην Άσσο λέγετε πως γνώρισε και το Θεόφραστο, το σπουδαιότερο μαθητή, συνεργάτη και φίλο του, ο οποίος τον προσκάλεσε να εγκατασταθεί στη δική του ιδιαίτερη πατρίδα, τη Μυτιλήνη. Το 345 π.Χ. ο Αριστοτέλης, ακολουθώντας τη συμβουλή του Θεόφραστου, πέρασε απέναντι στη Λέσβο και εγκαταστάθηκε στη Μυτιλήνη, όπου έμεινε και δίδαξε μέχρι το 342 π.Χ. Αυτή την περίοδο χρονολογούνται πολλές έρευνές του στο χώρο της βιολογίας. Τα έργα αυτής της περιόδου, αναφέρονται πολύ συχνά σε συμβάντα της φυσικής ιστορίας, που είχε παρακολουθήσει στις γύρω περιοχές και ειδικότερα στη λιμνοθάλασσα της Πύρρας. Στο μεταξύ είχε παντρευτεί την ανιψιά και θετή κόρη του Ερμία, την Πυθιάδα, από την οποία απέκτησε κόρη, που πήρε το όνομα της μητέρας της. Μετά το θάνατο της πρώτης του συζύγου, ο Αριστοτέλης είχε έναν μόνιμο και τρυφερό δεσμό- που δεν νομιμοποίησε ποτέ- με μια συμπατριώτισσά του, Σταγειρίτισσα, την Ερπυλλίδα, από την οποία απέκτησε ένα γιο, το Νικόμαχο. Σ’ αυτόν έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο και ωριμότερο από τα ηθικά του συγγράμματα, τα «Ηθικά Νικομάχεια». Όμως η παραμονή και η σχετική διδακτική και ερευνητική δραστηριότητά του μεγάλου φιλόσοφου στη Μυτιλήνη ήταν σύντομη, γιατί ένα ή δυο χρόνια αργότερα (343/342) τον προσκάλεσε ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας, για να αναλάβει τη διαπαιδαγώγηση του γιού του Αλέξανδρου, που ήταν τότε μόλις 13 χρόνων. Είναι ευνόητο ότι γι’ αυτή την τιμητική πρόσκληση είχαν συντελέσει, εκτός από την ήδη αναγνωρισμένη σοφία του Αριστοτέλη, η προέλευση του από τη γειτονική στο Βασίλειο της Μακεδονίας Χαλκιδική, ο δεσμός της οικογένειας του με τη μακεδονική αυλή, όπως έχω ήδη αναφέρει και ο προστάτης του Ερμίας, ο οποίος είχε φροντίσει να ακούσει πολλά καλά γι’ αυτόν ο Φίλιππος ο Μακεδών. Ο Αριστοτέλης παρ’ όλα αυτά δέχθηκε με μεγάλη προθυμία την πρόταση που του έγινε. Ήταν η καταλληλότερη ευκαιρία να αναθερμάνει τις παλαιές σχέσεις με τη μακεδονική αυλή και, όπως διαπιστώνουμε στα Πολιτικά του, έδινε μεγάλη σημασία στην εκπαίδευση μελλοντικών ηγεμόνων. Από τη θέση αυτή απέκτησε μεγάλη επιρροή στην αυλή και κατόρθωσε να μεσολαβήσει επιτυχώς υπέρ των Σταγίρων, των Αθηνών και της Ερεσού. Σχετικά με τη μόρφωση που έδωσε στον μαθητή του δεν έχουμε πολλές πληροφορίες. Κύριο θέμα της διδασκαλίας του πρέπει να ήταν ο Όμηρος και οι τραγικοί ποιητές, που αποτελούσαν τη βάση της ελληνικής εκπαίδευσης. Λέγεται μάλιστα ότι αναθεώρησε το κείμενο της Ιλιάδας, για τον Αλέξανδρο. Φρόντισε συγκεκριμένα, να του μεταδώσει το πανελλήνιο πνεύμα και θεωρείται βέβαιο ότι ο Αριστοτέλης συζητούσε μαζί του τα καθήκοντα των ηγεμόνων και την τέχνη της διακυβέρνησης. Η εκπαίδευση του παιδιού γινόταν άλλοτε στην Πέλλα και άλλοτε στη Μίεζα (μια κωμόπολη της οποίας τα ερείπια έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη), η οποία βρισκόταν στους πρόποδες του βουνού πάνω στο οποίο είναι χτισμένη η σημερινή Νάουσα της Μακεδονίας. Για το μαθητή του συνέθεσε ένα σύγγραμμα «Περί βασιλείας» και ένα ακόμη με τίτλο «περί αποικιών», δύο θέματα που ήταν ιδιαίτερα χρήσιμα για έναν άνθρωπο ο οποίος θα γινόταν ο μεγαλύτερος έλληνας βασιλέας και αποικιστής. Ήταν φυσικό όλο αυτό το διάστημα ο μεγάλος φιλόσοφος να ασχοληθεί με πολιτικά ζητήματα και τότε ήταν που συνέγραψε τη μεγάλη συλλογή του, τα «Των  Πολιτειών». Παρ’ όλα αυτά, η μεγαλοφυΐα οδήγησε τον Αλέξανδρο στον δύσκολο δρόμο της δράσης και όχι της μελέτης. Όμως οι σχέσεις των δύο ανδρών φαίνεται ότι ποτέ δεν διακόπηκαν εντελώς, αλλά δεν έχουμε καμιά ένδειξη για πραγματική φιλία στενή φιλία ανάμεσά τους αφότου έληξε η κηδεμονία του Αλεξάνδρου το 340, όταν ορίστηκε αντιβασιλέας. Επιπρόσθετα, την εποχή που έμεινε κοντά στον Αλέξανδρο πρέπει να δημιουργήθηκε και ο στενότερος δεσμός που είχε ποτέ με Μακεδόνα – η φιλία του με τον Αντίπατρο.Μετά τη διαπαιδαγώγηση του Αλεξάνδρου, ο Αριστοτέλης εγκαταστάθηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τα Στάγιρα (341). Εκεί, έχοντας πάντα κοντά του το μαθητή και συνεργάτη του Θεόφραστο, συνέχισε τις ερευνητικές του επιδόσεις. Αργότερα, μαζί με τον ανιψιό του Καλλισθένη, πέρασε ένα διάστημα στους Δελφούς, ασχολούμενος με τη μελέτη ιστορικού αρχείου του μαντείου και με τη σύνταξη του καταλόγου των Πυθιονικών. Το 335 ή 334, ο φιλόσοφος εγκαταστάθηκε και πάλι, στην Αθήνα, ύστερα από 12 χρόνια απουσίας, όπου και αρχίζει η πιο γόνιμη περίοδος της ζωής του.
Η δεύτερη, θα λέγαμε, αθηναϊκή περίοδος του Αριστοτέλη κράτησε 12 χρόνια, περίπου (334-323). Στο διάστημα αυτό δίδαξε την ωριμότερη φιλοσοφία του, επεξεργάστηκε τα μεγαλύτερα συγγράμματα του, δίνοντας τους οριστικότερη μορφή και συμπλήρωσε τις επιστημονικές έρευνές του. Ο χώρος που δίδασκε ήταν το «Λύκειον», δημόσιο γυμναστήριο, που βρισκόταν στα βορειοανατολικά περίχωρα της πόλης μεταξύ Λυκαβηττού και Ιλισσού. Εκεί υπήρχε ένα άλσος αφιερωμένο στον Λύκειο Απόλλωνα και στις Μούσες, όπου σύχναζε πιο παλιά και ο Σωκράτης. Στην περιοχή αυτή μίσθωσε ο Αριστοτέλης ορισμένα οικήματα (μουσείον, ιερόν και μια μικρή και μια μεγάλη στοά)- ως ξένος δεν είχε δικαίωμα να τα αγοράσει- και ίδρυσε τη σχολή του. Αργότερα με τα χρήματα που του έδωσε άφθονα ο Αλέξανδρος, ο Αριστοτέλης έχτισε μεγαλόπρεπα οικήματα και στοές, που ονομάζονταν «περίπατοι» γι’ αυτό και η σχολή του ονομάστηκε «Περιπατητική» και οι μαθητές του «περιπατητικοί φιλόσοφοι». Έγινε ο αρχηγός της περιπατητικής φιλοσοφίας αν και τον Περίπατο ως εκπαιδευτήριο και κέντρο έρευνας δεν τον ίδρυσε ο ίδιος. Ο Περίπατος ιδρύθηκε μετά το θάνατο του Αριστοτέλη από το Θεόφραστο.
Η οργάνωση της σχολής είχε γίνει κατά τα πρότυπα της Πλατωνικής Ακαδημίας. Τα μαθήματα για τους προχωρημένους μαθητές γίνονταν το πρωί («εωθινός περίπατος») και για τους αρχάριους το απόγευμα («περί το δειλινόν», «δειλινός περίπατος»). Η πρωινή διδασκαλία ήταν καθαρά φιλοσοφική «ακροαματική», ενώ η απογευματινή «ρητορική» και «εξωτερική». Πηγές μας πληροφορούν ακόμα, ότι ο Αριστοτέλης είχε επιβάλει στη σχολή έναν κανονισμό, σύμφωνα με τον οποίο, οι μαθητές «διοικούσαν» με τη σειρά, επί δέκα ημέρες ο καθένας. Επίσης, λένε ότι οι μαθητές δειπνούσαν μαζί και ότι μια φορά το μήνα γινόταν ένα συμπόσιο, σύμφωνα με κανόνες που είχε ορίσει ο Αριστοτέλης. όμως για τον καταμερισμό των καθαυτό εργασιών της σχολής μας έχουν διασωθεί ελάχιστα στοιχεία. Η σχολή είχε μεγάλη βιβλιοθήκη και πολύ καλά οργανωμένη, ώστε αργότερα χρησίμευσε ως πρότυπο για την ίδρυση των βιβλιοθηκών της Αλεξάνδρειας και της Περγάμου. Ο Αριστοτέλης μάζεψε χάρτες και όργανα χρήσιμα και οργάνωσε ένα μουσείο αντικειμένων για να επεξηγεί με παραδείγματα τη διδασκαλία του και κυρίως τη φυσική ιστορία. Λένε πως ο Αλέξανδρος του είχε δώσει 800 τάλαντα, ώστε να μπορέσει να φτιάξει αυτή τη συλλογή και πως είχε δώσει εντολή σε όλους τους κυνηγούς και τους ψαράδες του μακεδονικού βασιλείου, να αναφέρουν στον Αριστοτέλη ό,τι αξιοσημείωτο, από επιστημονική άποψη βέβαια παρατηρούσαν. Με αποτέλεσμα σύντομα η σχολή να γίνει περίφημο κέντρο επιστημονικής έρευνας. Την ίδια εποχή ο φιλόσοφος συνέλαβε τη βασική ταξινόμηση των επιστημών που ισχύει ως τις μέρες μας και προώθησε τις περισσότερες από αυτές σε υψηλότερο επίπεδο. Όπως για παράδειγμα τη λογική και στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είχε κανένα πρόδρομο και ούτε (για πολλούς αιώνες) αντάξιο διάδοχο. Ταυτόχρονα η σχολή, με το ενδιαφέρον της για πρακτικούς τομείς, όπως η ηθική και η πολιτική, επιδρούσε τόσο στην καθημερινότητα, όσο και οι μεγάλοι διδάσκαλοι, ο Σωκράτης και ο Πλάτων.Το 323 π.Χ. με την είδηση του θανάτου του Μ. Αλεξάνδρου και με την επαναφορά των αντιμακεδονιζόντων στην εξουσία της Αθήνας, ο Αριστοτέλης αντιμετώπισε ένα έντονα εχθρικό περιβάλλον, γιατί οι οπαδοί του αντιμακεδονικού κόμματος θεώρησαν, ότι βρήκαν την ευκαιρία να εκδικηθούν τους Μακεδόνες στο πρόσωπο του Αριστοτέλη. Γι’ αυτό το ιερατείο, με εκπρόσωπο του τον ιεροφάντη της Ελευσίνιας Δήμητρας Ευρυμέδοντα και η σχολή του Ισοκράτη, με το Δημόφιλο, κατηγόρησαν τον Αριστοτέλη για ασέβεια. Όμως ο Αριστοτέλης, επειδή κατάλαβε τα πραγματικά κίνητρα και τις αληθινές προθέσεις των πολιτικών του αντιπάλων και επειδή ήταν αποφασισμένος να εμποδίσει τους Αθηναίους «να διαπράξουν και δεύτερο αδίκημα κατά της φιλοσοφίας», παρέδωσε τη σχολή στον Θεόφραστο, αποσύρθηκε στη Χαλκίδα, πριν δικαστεί (323 π.Χ.). Εκεί, έμεινε στο σπίτι της μητέρας του, μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του Ερπυλλίδα και τα δύο του παιδιά, το Νικόμαχο και την Πυθιάδα. Λίγους μήνες αργότερα πέθανε από στομαχικό νόσημα, που τον ταλαιπωρούσε για πολλά χρόνια, μέσα σε θλίψη και μελαγχολία. Τα σώμα του μεταφέρθηκε στα Στάγιρα, όπου θάφτηκε με εξαιρετικές τιμές. Οι συμπολίτες του τον ανακήρυξαν «οικιστή» της πόλης και έχτισαν βωμό πάνω στον τάφο του. Στη μνήμη του καθιέρωσαν γιορτή, τα «Αριστοτέλεια» και ονόμασαν έναν από τους μήνες «Αριστοτέλειο». Η πλατεία όπου θάφτηκε ορίστηκε ως τόπος των συνεδρίων της βουλής. Ακόμη και μετά το θάνατο του λαμπρού φιλοσόφου, η σχολή εξακολούθησε να ακμάζει και να ακτινοβολεί, έχοντας στη διεύθυνση το Θεόφραστο, που ο Αριστοτέλης θεώρησε καταλληλότερο.

εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, που θεωρούνταν το σπουδαιότερο και περιφημότερο πνευματικό, καλλιτεχνικό και αστικό κέντρο του τότε πολιτισμένου κόσμου. Μετά την εγκατάσταση του φιλόσοφου στην Αθήνα, είναι πιθανόν ότι είχε, όχι μόνο αξιόλογη προκαταρκτική μόρφωση, ώστε να μπορεί να φοιτήσει κοντά στους ρήτορες ή τους φιλόσοφους, αλλά και, σαν γόνος Ασκληπιαδών, που κατείχε μερικές ιατρικές γνώσεις, κυρίως στην ανατομία. Επιπρόσθετα, όπως μπορούμε να συμπεράνουμε από πληροφορίες των βιογράφων του, υπήρξε ακροατής του Ευδόξου, ενός φιλοσόφου και ιδίως μαθηματικού από την Κνίδο. Δυστυχώς δεν έχουμε πληροφορίες ότι υπήρξε μαθητής του Ισοκράτη, μολονότι ¨το στρωτό και λυμένο ύφος του, που με τόση ακρίβεια και λιτότητα αποδίδει το νόημα, και παράλληλη μπορεί να υψώνεται σε τόνους εντυπωσιακής μεγαλοπρέπειας», οφείλει πολλά σ’ αυτόν τον «ευφράδη γέροντα» που επηρέασε το ελληνικό και λατινικό ύφος τόσο πολύ. Έπειτα, έγινε δεκτός στην Ακαδημία του Πλάτωνα (πρέπει να σημειωθεί ότι στην Ακαδημία δεν τον οδήγησε η γοητεία της φιλοσοφικής ζωής, αλλά το ότι η σχολή του εξασφάλιζε την καλύτερη μόρφωση στην Ελλάδα), όπου και διέμεινε για 20 χρόνια (367-347), δηλαδή μέχρι το θάνατο του δάσκαλου του. Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι σε αυτά τα είκοσι χρόνια ο Αριστοτέλης δεν ήταν απλώς μαθητής. Ως γνωστόν, οι τότε φιλοσοφικές σχολές ήταν όμιλοι ανθρώπων που τους ένωσε το κοινό πνεύμα και οι ίδιες βασικές θέσεις, αλλά όπου ο καθένας ακολουθούσε τη δική του ανεξάρτητη ερευνητική πορεία. Στο περιβάλλον της Ακαδημίας και όχι μόνο, τους άφηνε όλους κατάπληκτους ακόμα και τον ίδιο το δάσκαλο του, εξαιτίας της ευφυΐας και της φιλοπονίας του, γι’ αυτό και προκαλούσε τη ζήλια και το φθόνο άλλων φιλοσόφων. Οι οποίοι τον κατηγορούσαν με πάθος, όπως για παράδειγμα ο Επίκουρος. Παρ’ όλα αυτά η διαύγεια του πνεύματος του Αριστοτέλη, ήταν εμφανής, γι’ αυτό και ο δάσκαλος του Πλάτωνας τον ονόμαζε «νουν της διατριβής» και το σπίτι του «οίκον αναγνώστου». Στα χρόνια που διέμεινε στην Ακαδημία, συναναστράφηκε και κατανόησε τον Πλάτωνα της γεροντικής ηλικίας, το φιλόσοφο δηλαδή με τη μετριασμένη ιδεοκρατία και τη βαθύτερη αυτοκριτική, γεγονός που, σε συνδυασμό με την προέλευση του Αριστοτέλη από περιβάλλον εμπειρικό, εξηγεί ικανοποιητικά τη διαφορά της αριστοτελικής από την πλατωνική φιλοσοφία. Όμως ένα τόσο ισχυρό πνεύμα σαν του Αριστοτέλη, δεν θα μπορούσε ποτέ να δεχθεί ανεπιφύλακτα όλες τις θεωρίες του Πλάτωνα. Ωστόσο, στο φιλοσοφικό του έργο, αντίθετα από τις επιστημονικές πραγματείες του, δεν υπάρχει σημείο-σελίδα, που να μην διακρίνεται η σφραγίδα του πλατωνισμού.

Η προσωπικότητα του Αριστοτέλη. Πολύτιμη πηγή πληροφοριών για το χαρακτήρα του Αριστοτέλη και γενικά τις σχέσεις του με τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του, συγγενείς, φίλους, ελεύθερους και δούλους, αποτελεί το κείμενο της διαθήκης του, που διασώθηκε από το Διογένη. Σ’ αυτό διαφαίνεται πως ήταν άνθρωπος που είχε αισθανθεί έντονα τη μοναξιά της ζωής και που ένιωθε ευγνωμοσύνη για όσους ανθρώπους συντέλεσαν αποτελεσματικά με τις φροντίδες τους, ώστε να απαλυνθεί εάν όχι εξαλειφθεί το αίσθημα του αυτό. Με τη διαθήκη του ζητούσε : να τον θάψουν δίπλα στη γυναίκα του Πυθιάδα, που είχε πεθάνει πριν. Στην Ερπυλλίδα, που είχε φροντίσει τον ίδιο προσωπικά, την οικογένειά του και το σπιτικό τους, να την αφήσουν να διαλέξει το καλύτερο από τα κτήματα του στη Χαλκίδα ή στα Στάγιρα και να ξαναφτιάξει τη ζωή της, αν η ίδια το θελήσει. Ήθελε την κόρη του να πάρει για γυναίκα του ο Νικάνωρ, ο γιός του Πρόξενου, του κηδεμόνα του. Όσον αφορά τους δούλους, επιθυμούσε να τους προστατέψουν και να τους αποκαταστήσουν οικονομικά και κοινωνικά. Τις δούλες συγκεκριμένα, να τις προικίσουν και να τις παντρέψουν με πρόσωπα που να έχουν καλό όνομα. Και τέλος, τα παιδιά των δούλων του ζήτησε «μη πωλείν όταν εν ηλικία γένωνται, ελεύθερους αφείναι κατ’ αξίαν», και μάλιστα για κάποιους προβλέπει την απελευθέρωση. Ακολουθώντας με τον τρόπο αυτό έμπρακτα μια από τις συστάσεις των «Πολιτικών» του.
’λλες πηγές μας πληροφορούν, ότι ο Αριστοτέλης ως άνθρωπος είχε πιστούς φίλους, αλλά και φοβερούς αντιπάλους (Επίκουρος, Τίμαιος, Ευβουλίδης κ.ά.), γιατί έβλεπαν με φθόνο την ανωτερότητά του και αισθάνονταν ότι η παρουσία του τους μηδένιζε. Γι’ αυτό τον διέβαλλαν με κάθε είδους συκοφαντίες. Τον παρουσίαζαν ως φιλάργυρο, φιλήδονο, ραδιούργο, μηχανορράφο, ακόμα ως οργανωτή δολοφονίας του Αλεξάνδρου κλπ. Όμως, όλα αυτά αναιρούνται από πολύ αξιόπιστες πηγές, που αποδεικνύουν τόσο ότι ο Αριστοτέλης υπήρξε η ενσάρκωση του ορθού μέτρου σ’ όλες τις εκδηλώσεις της ζωής του, όσο και την έμφυτη ευγένεια και τρυφερότητα της ψυχής του. κάποιοι τον θεωρούσαν απλώς «ένσαρκη διάνοια», όμως η διαθήκη του δεν αφήνει αμφιβολία ότι υπήρξε ευγνώμων και στοργικός προς τους συνανθρώπους του άνθρωπος.
Για την εμφάνιση και τον τρόπο ζωής του φιλοσόφου, δεν μπορούμε ένα μιλήσουμε με σιγουριά. Μια αξιόπιστη παράδοση όμως, τον θέλει φαλακρό, με αδύνατα πόδια, μικρά μάτια και τραύλισμα στην ομιλία, αλλά ιδιαίτερα καλοντυμένο. Ορισμένοι κακόβουλοι εχθροί του τον παρουσιάζουν θηλυπρεπή και μαλθακό. Το μόνο που μπορούμε να πούμε με σιγουριά με βάση τις ρητές του απόψεις, είναι το ότι δεν υπήρξε ασκητικός στις συνήθειές του. Λέγεται ακόμη, ότι είχε ειρωνική διάθεση που καθρεφτιζόταν στην έκφρασή του. Τέλος ο Διογένης Λαέρτιος μνημονεύει πολλά ρητά που φανερώνουν το ετοιμόλογο πνεύμα του.  

http://www.metafysiko.gr/

Γιατί οφείλουμε να διδάσκουμε τα Αρχαία Ελληνικά στα παιδιά μας

Ι.Θ. Κακριδής

Γιατί αλήθεια διδάσκουμε τα αρχαία ελληνικά στα παιδιά που θέλουμε να μορφώσουμε, σε τόσο πολλές ώρες μάλιστα; Τρεις είναι οι κύριοι λόγοι που μας υποχρεώνουν να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να επικοινωνήσουν όσο γίνεται περισσότερο με τον αρχαίο κόσμο.


Πρώτα απ’ όλα, γιατί είμαστε κι εμείς Έλληνες. Από τον καιρό του Ομήρου ως σήμερα έχουν περάσει κάπου δυο χιλιάδες εφτακόσια χρόνια. Στους αιώνες που κύλησαν οι Έλληνες βρεθήκαμε συχνά στο απόγειο τηςδόξας, άλλοτε πάλι στα χείλια μιας καταστροφής ανεπανόρθωτης∙ νικήσαμε και νικηθήκαμε αμέτρητες φορές∙ δοκιμάσαμε επιδρομές και σκλαβιές∙ αλλάξαμε θρησκεία∙ στους τελευταίους αιώνες η τεχνική επιστήμη μετασχημάτισε βασικά τη μορφή της ζωής μας∙ και όμως κρατηθήκαμε Έλληνες, με την ίδια γλώσσα‐φυσικά εξελιγμένη‐, με τα ίδια ιδανικά, τον ίδιο σε πολλά χαραχτήρα και με ένα πλήθος στοιχεία του πολιτισμού κληρονομημένα από τα προχριστιανικά χρόνια.
Στον πνευματικό τομέα κανένας λαός δεν μπορεί να προκόψει, αν αγνοεί την ιστορία του, γιατί άγνοια της ιστορίας θα πει άγνοια του ίδιου του ίδιου του εαυτού του. Είμαι Έλληνας, συνειδητός Έλληνας, αυτό θα πει, έχω αφομοιώσει μέσα μου την πνευματική ιστορία των Ελλήνων από τα μυκηναϊκά χρόνια ως σήμερα.

Ο δεύτερος λόγος που μας επιβάλλει να γνωρίσουμε την αρχαία πνευματική Ελλάδα είναι ότι είμαστε κι εμείς Ευρωπαίοι. Ολόκληρος ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός στηρίζεται στον αρχαίο Ελληνικό, με συνδετικό κρίκο τον ρωμαϊκό. Με τους άλλους Ευρωπαίους μας δένει βέβαια και ο Χριστιανισμός, όσο και να μας χωρίζουν ορισμένα δόγματα. Μα και ο Χριστιανισμός έπρεπε να δουλευτεί πρώτα με την Ελληνική σκέψη, για να μπορέσει ν’ απλώσει έπειτα στον ευρωπαϊκό χώρο. Η ρίζα του πολιτισμού των Ευρωπαίων όλων είναι ο αρχαίος ελληνικός στοχασμός και η τέχνη, γι’ αυτό δεν μπορεί να τα αγνοεί κανείς, αν θέλει να αισθάνεται πως πνευματικά ανήκει στην Ευρώπη.

Μα ο κυριότερος λόγος που δεν επιτρέπεται οι νέοι μας ν’ αγνοούν την αρχαίαν Ελλάδα είναι άλλος: στην Ελλάδα για πρώτη φορά στα χρονικά του κόσμου ανακαλύφτηκε ο άνθρωπος ως αξία αυτόνομη, ο άνθρωπος που θέλει να κρατιέται ελεύθερος από κάθε λογής σκλαβιά, και υλική και πνευματική. Μέσα στους λαούς που περιβάλλουν τον ελληνικό χώρο στα παλιά εκείνα χρόνια υπάρχουν πολλοί με μεγάλο πολιτισμό, πάνω απ’ όλους οι Αιγύπτιοι και οι Πέρσες. Οι λαοί όμως αυτοί ούτε γνωρίζουν ούτε θέλουν τον ελεύθερο άνθρωπο. Το απολυταρχικό τους σύστημα επιβάλλει στα άτομα να σκύβουν αδιαμαρτύρητα το κεφάλι μπροστά στο βασιλέα και στους θρησκευτικούς αρχηγούς. 

Η ελεύθερη πράξη και η ελεύθερη σκέψη είναι άγνωστα στον εξωελληνικό κόσμο. Και οι Έλληνες; Πρώτοι αυτοί, σπρωγμένοι από μια δύναμη που βγαίνει από μέσα τους και μόνο, την δεσποτεία θα την μεταλλάξουν σε δημοκρατία, και από την άβουλη, ανεύθυνη μάζα του λαού θα πλάσουν μια κοινωνία από πολίτες ελεύθερους, που καθένας τους να νιώθει τον εαυτό του υπεύθυνο και για τη δική του και για των άλλων την προκοπή. Ο στοχασμός είναι κι αυτός ελεύθερος για τα πιο τολμηρά πετάματα του νου και της φαντασίας. 

Ο Έλληνας είναι ο πρώτος, που ενώ ξέρει πως δεν μπορεί ατιμώρητα να ξεπεράσει τα σύνορα του ανθρώπου και να γίνει θεός, όμως κατέχεται από μια βαθιά αισιοδοξία για τις ανθρώπινες ικανότητες και είναι γεμάτος αγάπη για τον άνθρωπο, που τον πιστεύει ικανό να περάσει τις ατέλειές του και να γίνει αυτό που πρέπει να είναι−ο τέλειος άνθρωπος. Αυτή η πίστη στον τέλειον άνθρωπο, συνδυασμένη με το βαθύ καλλιτεχνικό αίσθημα που χαρακτηρίζει την ελληνική φυλή, δίνει στον αρχαίον Έλληνα τον πόθο και την ικανότητα να πλάσει πλήθος ιδανικές μορφές σε ό,τι καταπιάνεται με το νου, με τη φαντασία και με το χέρι: 

στις απέριττες μορφές που σχεδιάζουν οι τεχνίτες στα αγγεία της καθημερινής χρήσης, στη μεγάλη ζωγραφική, στην πλαστική του χαλκού και του μαρμάρου, πάνω απ’ όλα στο λόγο τους, και τον πεζό και τον ποιητικό. Αυτόν τον κόσμο θέλουμε να δώσουμε στα παιδιά μας, για να μορφωθούν∙ για να καλλιεργήσουν τη σκέψη τους αναλύοντας τη σκέψη των παλιών Ελλήνων∙ για να καλλιεργήσουν το καλλιτεχνικό τους αίσθημα μελετώντας ό,τι ωραίο έπλασε το χέρι και η φαντασία των προγόνων τους∙ για να μπορέσουν κι αυτοί να νιώσουν τον εαυτό τους αισιόδοξο, ελεύθερο και υπεύθυνο για τη μοίρα του ανθρώπου πάνω στη γη∙ προπαντός για να φουντώσει μέσα τους ο πόθος για τον τέλειον άνθρωπο.

http://www.istorikathemata.com/

Τα καθήκοντά μου ως Ελληνας είναι:-

 ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΕΛΛΗΝΑΣ

Τι σημαίνει αυτό;

Πρέπει να κάνω αποδοχή της αρχαίας κληρονομιάς.
Δηλαδή:

• Οφείλω να μοιάσω στους προγόνους μου
• Οφείλω να γίνω ήρωας και ημίθεος όπως εκείνοι

• Οφείλω να γίνω μεγάλος εραστής της πατρίδας μου
• Οφείλω να τιμώ τον Έρωτα
• Οφείλω να θεωρώ κάθε αντιληπτή εκδήλωση της Μητέρας Φύσης ως Θεό και Θεά
• Οφείλω να τιμώ τους Αθανάτους Έλληνες Θεούς
• Οφείλω να ασχολούμαι διαρκώς με τα κοινά

• Οφείλω να διδαχθώ από τον πλούτο της ελληνικής φιλοσοφίας και να επιλέξω ποια από τις πολυποίκιλες εκφράσεις της με ικανοποιεί περισσότερο, ποιες από αυτές μπορώ να συνδυάσω καλύτερα και πως μπορώ να διαμορφώσω και να εισηγηθώ τη νέα δική μου φιλοσοφία και να την εφαρμόσω στην πράξη.
• Οφείλω να γίνω εξερευνητής του σύμπαντος κόσμου
• Οφείλω να υιοθετήσω κάθε αξία των προγόνων μου αλλά και να διδαχθώ από τα σφάλματά τους.
• Οφείλω να γνωρίζω ότι ο Χρυσούς Αιώνας υπήρξε ανθρώπινο επίτευγμα και στο χέρι μου είναι να τον ξανακάνω πραγματικότητα
• Οφείλω να διδάξω τους νέους την αγάπη για την Ελλάδα και την Ελληνική Παιδεία
• Οφείλω να ξανακάνω την Ελλάδα αυτό που ήταν κατά την εποχή της δόξας των προγόνων μου: το Φως της Οικουμένης!..

http://ellinikotitaellinismoshellenism.blogspot.gr/

AΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ - ΙΛΙΑΔΑ

«Εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πάτρης».
Ένας είναι ο καλύτερος οιωνός, ν’ αγωνιζόμαστε για την πατρίδα. Ιλιάδα, Μ 243

«Αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων, μηδέ γένος πατέρων αισχυνέμεν».

Πάντα να είσαι πρώτος και ανώτερος από τους άλλους και να μην ντροπιάζεις τη γενιά των προγόνων. Ιλιάδα, Ζ 208

«Ανδρί δε κεκμηώτι μένος μέγα οίνος αέξει».
Τον κουρασμένο άνδρα γρήγορα το κρασί θα ξεσηκώσει. Ιλιάδα, Ζ 261

«Ώλετο μεν μοι νόστος, ατάρ κλέος άφθιτον έσται». 
Δεν υπάρχει για μένα επιστροφή, μα αιώνια θα είναι η δόξα. Ιλιάδα, Ι 413

«Επεί η μάλα πολλά μεταξύ ούρεά τε σκιόεντα θάλασσά τε ηχήεσσα».
Γιατί πολλά στη μέση μας χωρίζουν και κορφοβούνια απλόσκιωτα και θάλασσα αφρισμένη. Ιλιάδα, Α 157

«…Έρις άμοτον μεμαυία… η τ’ ολίγη μεν πρώτα κορύσσεται, αυτάρ έπειτα ουρανώ εστήριξε κάρη και επί χθονί βαίνει».
…Έριδα λυσσασμένη… που στην αρχή μικρή ξεσηκώνεται και γρήγορα μετά αγγίζει τον ουρανό με την κορυφή και τη γη με τα πόδια. Ιλιάδα, Δ 442-444

«Ω πόποι, η μέγα πένθος Αχαιίδα γαίαν ικάνει!».
Ω, αλίμονο τι μεγάλο πένθος πλάκωσε την χώρα των Αχαιών! Ιλιάδα, Α 154

«Τυδεύς τοι μικρός μεν έην δέμας, αλλά μαχητής».
Ο Τυδέας (ο πατέρας του Διομήδη) μικρός ήταν ως προς το κορμί, αλλά (υπήρξε) μαχητής. Ιλιάδα, Ε 801

«Ιητρός γαρ ανήρ πολλών αντάξιος άλλων».
Γιατί ο γιατρός είναι άνδρας που αξίζει όσο πολλοί άλλοι μαζί. Ιλιάδα, Λ 514

«Ου γαρ από δρυός έσοι… ουδ’ από πέτρης».
Γιατί ούτε από δρυ ούτε από πέτρα γεννήθηκες (αλλά από ανθρώπους είσαι γεννημένος). Οδύσσεια, τ 163

«Τέτλαθι δη, κραδίη και κύντερον άλλο ποτ’ έτλης».
Κράτα καρδιά μου, πολύ σκληρότερο έχεις βαστάξει πόνο. Οδύσσεια, υ 18

«Ος κε θεοίς επιπείθηται, μάλα τ’ έκλυον αυτού».
Αν ακούς (τα κελεύσματα) των θεών και αυτοί περισσότερο σε ακούν. Ιλιάδα, Α 218

«Αλλ’ ούπως άμα πάντα θεοί δόσαν ανθρώποισιν».
Αλλά οι θεοί δεν τα έδωσαν όλα συγχρόνως στους ανθρώπους. Ιλιάδα, Η 102

«Αφρήτωρ αθέμιστος ανέστιός εστιν εκείνος, ος πολέμου έραται επιδημίου, οκρυόεντος».
Ακοινώνητος, άγριος και άπατρις είναι αυτός που τον εμφύλιο πόλεμο αγαπά. Ιλιάδα, Ι 63

«Ως γαρ επεκλώσαντο θεοί δειλοίσι βροτοίσιν, ζώειν αχνυμένοις. Αυτοί δε τ’ ακηδέες εισίν».
Γιατί για τους δυστυχείς θνητούς αυτά έχουν οι θεοί κλωσμένα, να ζουν με λύπες. Μα καημός το τι είναι αυτοί δεν γνωρίζουν. Ιλιάδα, Ω 525-526

«Πριν τι κακόν παθέειν. Ρεχθέν δε τε νήπιος έγνω».
Πάντα ο φρόνιμος πριν πάθει λογαριάζει. Ιλιάδα, Ρ 32

«Ουκ αγαθόν πολυκοιρανίη. Εις κοίρανος έστω, εις βασιλεύς».
Δεν είναι καλό πράγμα η πολυαρχία. Ένας ας είναι ο αρχηγός, ένας βασιλιάς. Ιλιάδα, Β 204

«Ου μεν γαρ τι που εστίν οϊζυρώτερον ανδρός πάντων, όσσα τε γαίαν έπι πνείει τε και έρπει».
Γιατί δεν υπάρχει πιο δυστυχισμένο πλάσμα από τον άνθρωπο, από όσα πάνω της αναπνέουν και περπατούν. Ιλιάδα, Ρ 446-447

«Οπποίον κ’ είπησθα έπος, τοίον κ’ επακούσαις».
Όποιο λόγο κι αν πεις τέτοιον και θα ακούσεις. Ιλιάδα, Υ 250

«Θεοί δε τε πάντα ίσασιν».
Οι θεοί γνωρίζουν τα πάντα. Οδύσσεια, δ 422

«Ζευς δ’ αυτός νέμει όλβον Ολύμπιος ανθρώποισιν, εσθλοίς ηδέ κακοίσιν, όπως εθέλησιν, εκάστω».
Ο ολύμπιος Δίας μοιράζει μόνος αυτός την ευτυχία στους ανθρώπους καταπώς θέλει στον καθένα, άσημους ή και επιφανείς. Οδύσσεια, ζ 230-231

«Αίψα γαρ εν κακότητι βροτοί καταγηράσκουσιν».
Γιατί πριν από την ώρα τους γερνούν όσοι τους χτύπησε συμφορά. Οδύσσεια, τ 382

«Αιδώς δ’ ουκ αγαθή κεχρημένω ανδρί παρείναι».
Η ντροπή δεν ταιριάζει σε αυτόν που τον δέρνει η ανάγκη. Οδύσσεια, ρ 347

«Άνθρωποι δε μινυνθάδιοι τελέθουσιν».
Στον άνθρωπο γοργά η ζωή διαβαίνει. Οδύσσεια, τ 351

«Ως ουδέν γλυκίων ης πατρίδος ουδέ τοκείων γίγνεται».
Εγώ δεν ξέρω να έχω δει κάτι γλυκύτερο απ’ τη γης της (της πατρίδας μου της Ιθάκης). Οδύσσεια, ι 31-32

(Οι μεταφράσεις των αποσπασμάτων ανήκουν στους Αλέξανδρο Πάλλη, Ιάκωβο Πολυλά, Νίκο Καζαντζάκη-Ιωάννη Κακριδή και Δημήτρη Μαρωνίτη.)

300 (ένα εκπληκτικό ντοκυμαντέρ 90΄για την ενδοξότερη μάχη της Παγκόσμιας Ιστορίας) ΒΙΝΤΕΟ-VIDEO

Δείτε πρώτα τις 5 ενότητες του Α’ μέρους και στη συνέχεια τις άλλες 5 του Β’  μέρους (ντοκυμαντέρ 90′)

Ιχώρ: Το αίμα των Ολυμπίων Θεών και των αθανάτων και η καταγωγή των Ελλήνων

      

Κατά την Ελληνική Μυθολογία,ιστορία ο Ιχώρ (Ιχώρας) , είναι το αιθέριο χρυσό υγρό που είναι το αίμα των θεών αλλά και των αθανάτων. Στην αρχαία ελληνική γραμματεία αναφέρεται από τον Πλάτωνα στον Τίμαιο και σε πολλούς ασθενείς του Ιπποκράτη.

Αυτό το αιθέριο ρευστό λέγεται ότι διατηρεί τις ιδιότητες των τροφίμων και των ποτών των αθανάτων, δηλαδή την αμβροσία και το νέκταρ. Θεωρείται ότι είναι χρυσό στο χρώμα, καθώς και θανάσιμα τοξικό για τους θνητούς. Σύμφωνα με κάποιες αναφορές,κατά τις επιθέσεις εναντίον θεών γνωστών ημίθεων και ήρώων , σε περίπτωση τραυματισμού των τελευταίων, απελευθερωνόταν Ιχώρ.

Αναφέρεται ως το περιεχόμενο του κυκλοφορικού συστήματος του χάλκινου προστάτη γίγαντα της Κρήτης, Τάλω. Κατ' άλλους όμως το "αίμα" του γίγαντα ήταν υδράργυρος. Λέγεται επίσης ότι Ιχώρ και όχι νερό κυλά στον ποταμό της Στύγας, σε μια από τις πύλες του Κάτω Κόσμου που βρισκεται στην Αχαια της Πελοποννησου.

Ο Ωριγένης αναφέρει ότι όταν τρυπήθηκε ο Χριστός με την λόγχη στο σταυρό ήταν στην φύση του ιχώρ. Ποιοί ήταν πραγματικά οι Θεοί της Αρχαίας Ελλάδας, ήταν απλώς σύμβολα ή αληθινά υπερδύναμα όντα; Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν αρκετά επιχειρήματα ικανά να μας πείσουν ότι οι θεοί των Αρχαίων Ελλήνων ήταν σύμβολα, όπως υποστήριζε και μια μεγάλη μερίδα φιλοσόφων, οι Στωικοί, οι οποίοι πίστευαν ότι οι μύθοι δεν έχουν κυριολεκτική σημασία αλλά αντίθετα παρουσιάζουν αλληγορικές διηγήσεις, χρήσιμες για την καθημερινότητα των ανθρώπων.

Υπάρχει περίπτωση να ισχύει το αντίθετο; Σε ολόκληρη την Ελληνική γραμματεία, οποιοσδήποτε μπορεί να ανακαλύψει μια ατελείωτη σειρά από παράδοξες και μεταφυσικές εμπειρίες, που οι θνητοί πρόγονοί μας τις απέδωσαν στους αθάνατους θεούς τους. Επίσης υπάρχει μια παραφυσική λεπτομέρια που ίσως αποτελεί κλειδί για την διατύπωση της αληθινής φύσης των αρχαίων θεών. Μέσα στην μυθολογία υπάρχουν αμέτρητες αναφορές σχετικά με μιά ουσία ονόματι Ιχώρ που έρρεε στις φλέβες των Θεών και ήταν γαλαζόχρωμη.

Η ουσία Ιχώρ αναφέρεται από τον Όμηρο, τον Πλάτωνα, τον Απολλώνιο τον Ρόδιο, τον Ιουλιανό,τον Αριστοτέλη,τον Πυθαγόρα κ.α. Ο Όμηρος αναφέρει: (ιλιάς Ε 340 και Οδύσσεια 405). “ρέε δ’ άμβροτον αίμα θείο, ιχώρ, οις περ τε ρέει μαχάρεσση θεοίσιν”.

Ο Πλάτωνας (Πλάτων, Τίμαιος, 39, 3) “ο ιχώρ, το υγρόν, ο ορός του αίματος είναι απαλός της μαύρης και της οξείας χολής είναι δριμύς, όταν αναμειγνύεται ένεκα θερμότητας με αλμυρά συστατικά, τότε το ονομάζουμε οξύ φλέγμα”. Ο Πυθαγόρας επίσης αναφέρει περί «θείας ουσίας» στο αίμα των Ελλήνων που προστατεύει τους φέροντες από αλλοίωση ή μετάλλαξη του γενετικού τους κώδικα. Επίσης, στην μυθολογία γίνεται μια αναφορά για έναν μυθικό φύλακα της Κρήτης,τον Τάλω, που ήταν κατασκευασμένος από χαλκό από τον θεό Ήφαιστο και μέσα του έρεε ιχώρ (θα μπορούσε να ήταν ένα είδος καυσίμου;)!

Πρόκειται σύμφωνα με αναφορές για μία ζωογόνο ουσία που είναι αθάνατη, άφθαρτη, δεν υπόκειται στούς νόμους σύνθεσης και αποσύνθεσης, έχει την ιδιότητα να πυρακτώνεται, να παρέχει τεράστια δύναμη και δύναται να κληροδοτηθεί από τον πατέρα. Έτσι, αν θεωρήσουμε ότι οι θεοί ήταν όντα υπαρκτά και ενώθηκαν με τους ανθρώπους τοτε σύμφωνα με τις αναφορές, τα παιδία που προέκυπταν από την ένωση θεών και θνητών είχαν είτε γαλάζιο αίμα είτε κόκκινο.

Όσα παιδιά είχαν γαλάζιο αίμα,ήταν ημίθεοι και όσα παιδιά είχαν κόκκινο, διέθεταν ανενεργό ιχώρ, όπως εξακολουθούν να έχουν και σήμερα οι απόγονοι της ένωσης των ανθρώπων με τους θεούς, οι Έλληνες. Ο ιχώρ ακόμη, λέγεται ότι μπορεί να ενεργοποιηθεί στο αίμα και να το μετατρέψει από κόκκινο σε γαλάζιο (ποια θα ήταν η συνέπεια;). Μάλιστα, τον τελευταίο καιρό Γάλλοι βιολόγοι αποφάνθηκαν ότι στο DNA (γενετική σύσταση) των Ελλήνων υπάρχουν κάποια χρωματοσώματα που τους καθιστούν διαφορετικούς (θα μπορούσε να ήταν ο Ιχώρ;).

Επίσης σύμφωνα με έρευνα των Πανεπιστημίων του Στάνφορντ των ΗΠΑ και της Παβίας της Ιταλίας, τo DNA των Ελλήνων καταδεικνύει πως σε ποσοστό 99,5% πρόκειται για καθαρά φυλή που δεν έχει επηρεασθεί από τους Σλάβους ούτε από τους Τούρκους.

Σίγουρα όμως, δεν θα υπήρχαν τόσες πολλές αναφορές (μυθολογία,φιλόσοφοι) αν δεν υπήρχε ένα στήριγμα ώστε να βασιστεί η θεωρία του ιχώρ (όπως λένε όπου υπάρχει καπνός,υπάρχει και φωτιά). Γιατί όμως ο ιχώρ που υποστηρίζεται από πολλούς, βρίσκεται στο αίμα των Ελλήνων ανενεργός; Μήπως περιμένει μια αφύπνιση;

ΚΡΗΤΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

Μερικοί από τους ωραιότερους μύθους της ελληνικής μυθολογίας έχουν για πρωταγωνιστές μυθικές μορφές της Κρήτης. Ποιος δεν έχει ακούσει για το Μινώταυρο, το μίτο της Αριάδνης, το Δαίδαλο και τον Ίκαρο, την αρπαγή της Ευρώπης από το Δία, το χάλκινο γίγαντα  Τάλω ;  Διαβάστε το υπόλοιπο άρθρο για να μάθετε περισσότερα για τους κρητικούς μύθους και στη συνέχεια δοκιμάστε τις γνώσεις σας σε ένα αστείο who is who τεστ. 

Who is who στην Κρητική Μυθολογία

Τι να ένιωθε άραγε ο πρωτόγονος άνθρωπος που, κουλουριασμένος στην προστασία της σπηλιάς του, έβλεπε έξω να σκάνε κεραυνοί στη διάρκεια μιας καταιγίδας; Ή, εκεί που πελεκούσε αμέριμνος τα πέτρινα εργαλεία του, άρχιζε η γη να τραντάζεται συθέμελα και το απόκοσμο βουητό του σεισμού να σκεπάζει τα πάντα; Η καρδιά του, όπως και η καρδιά όλων των ζώ­ων, σίγουρα θα κυριευόταν από φόβο κάτι τέτοιες στιγμές. Αλλά μόνο στο δι­κό του εγκέφαλο, από όλα τα είδη του ζωικού βασιλείου, γεννήθηκε απορία και έκπληξη. Ήδη από εκείνη τη μακρινή εποχή υπήρχε ένα μεγάλο «γιατί» στο ανθρώπινο μυαλό. Με απορία αντίκριζε το θάνατο ή τη γέννηση του διπλανού του, τα φυσικά φαινόμενα, το μεγαλείο του φυσικού κόσμου. Αλλά και με απελ­πισία διαπίστωνε πόσο αδύναμος και εύθραυστος ήταν ο ίδιος μέσα σ’ αυτό το θαυμάσιο κόσμο.

Ο Δίας μεταμορφωμένος σε ταύρο απάγει την Ευρώπη

Η ανάγκη του να ερμηνεύσει τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούσε αλλά και η επιθυμία του να ξεπεράσει τις αδυναμίες του, ενεργοποίησαν τη δημιουργική φαντασία του. Σε μια εποχή που η λογική ήταν ακόμα στα σπάργανα, τα δημι­ουργήματα της φαντασίας του απέκτησαν με την πάροδο του χρόνου το κύρος της υπέρτατης αλήθειας. Με υλικά τις καθημερινέςεμπειρίες του και τις μορ­φές που του ήταν οικείες, δηλαδή τις μορφές των ζώων και των ανθρώπων, έδωσε ερμηνεία σε καθετί το ακατανόητο και δημιούργησε πλάσματα που εν­σάρκωναν τον πόθο του να εξηγήσει τα θαυμαστά φυσικά φαινόμενα, να πα­ρηγορηθεί, να βρει δύναμη και κουράγιο για να παλέψει ενάντια στις άπειρες αντιξοότητες, και βέβαια να κυριαρχήσει σ’ αυτό τον κόσμο. Έτσι γεννήθηκε και σμιλεύτηκε αργά αργά με τον καιρό η μυθολογία.
Η μυθολογία, ως απόπειρα ερμηνείας του κόσμου, κινείται στην ίδια περιοχή με τη θρησκεία, γι’ αυτό και είναι διαμορφωμένη γύρω από τον πυρήνα των θρη­σκευτικών δοξασιών ενός λαού. Ο θρησκευτικός πυρήνας της κρητικής μυθολο­γίας είναι η λατρεία του Ήλιου και της Σελήνης και των άστρων που έφεραν μαζί τους από την Ανατολή οι πρώτοι αποικιστές της Κρήτης. Αυτό άλλωστε μαρτυρούν και τα ονόματα πολλών μυθικών ηρώων της Κρήτης, όπως ο βασιλιάς της Κρήτης Αστερίωνας, που πήρε ως σύζυγο του την Ευρώπη (=αυτή που έχει μεγάλο πρόσωπο), η μητέρα της Ευρώπης, η Τηλέφασσα (=αυτή που φέγγει από μα­κριά), η γυναίκα του Μίνωα η Πασιφάη (=αυτή που φέγγει σε όλους), οι κόρες του Μίνωα και της Πασιφάης Φαίδρα και Αριάδνη (=οι αστραφτερές, οι λαμπερές).
Από την άλλη μεριά, η μυθολογία ως έκφραση του ανθρώπινου πόθου για κυριαρχία έχει πάντα έναν ιστορικό πυρήνα ηρωικών γεγονότων. Η περηφάνια του λαού που τα κατόρθωσε και ο εντυπωσιασμός των γειτονικών λαών που τα πα­ρατηρούσαν ήταν α αιτίες για να περιβληθούν αυτά τα γεγονότα με την αίγλη του μύθου. Με την πάροδο των αιώνων ο μυθικός κισσός απέκτησε πλούσια παρα­κλάδια και ουσιαστικά εξαφάνισε τον ιστορικό κορμό γύρω από τον οποίο πλέ­χτηκε. Ο ιστορικός πυρήνας της κρητικής μυθολογίας είναι η ισχύς που απέκτη­σε η Κρήτη την εποχή των Μινωιτών βασιλιάδων, η θαλασσοκρατορία της και η εξάπλωση της (με αποικίες και εμπορικούς σταθμούς) σ’ όλη τη Μεσόγειο. Κο­ρυφαίος μυθικός ήρωας ήταν ο βασιλιάς Μίνωας, απόγονοι ή συγγενείς του οποίου ήταν όλοι οι άλλοι Κρήτες ήρωες.
Βέβαια η μυθολογία δεν είναι καλλιτεχνική δημιουργία, ώστε να έχει μια αι­σθητική διάσταση. Όμως η ελληνική μυθολογία (στην οποία ανήκει και η κρητι­κή μυθολογία) συμβαίνει να έχει μια μοναδική ομορφιά, έναν αισθητικό πλούτο που την έκανε αγαπητή σ’ όλο τον κόσμο. Κάποιο θεό είχαν για τους κεραυ­νούς και οι αρχαίοι Βαβυλώνιοι ή οι Ινδιάνοι του Αμαζονίου, αλλά μόνο ο Δίας  είναι ευρύτατα γνωστός. Κάποιον παλικαρά που σκότωνε με άνεση άγρια θηρία και τέρατα θα είχαν και οι αρχαίοι Μογγόλοι ή οι Κέλτες, αλλά όλος ο κό­σμος ξέρει μόνο τον ανίκητο Ηρα­κλή των αρχαίων Ελλήνων. Η ελλη­νική μυθολογία δεν είναι μόνο αντι­κείμενο μελέτης των ειδικών, αλλά ένας συναρπαστικός κόσμος που γοητεύει όλους τους ανθρώπους.
Η κρητική μυθολογία είναι μέρος του τοπίου που τώρα ετοιμάζεστε να εξερευνήσετε. Είναι οι βαθύτερες ρίζες των αρχαιολογικών θη­σαυρών που θα έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε σε πολλά μουσεία και στους αρχαιολογικούς χώρους σε κάθε γωνιά του νησιού. Γι’ αυτό προτιμήσαμε να σας παρουσιάσουμε την κρητική μυθολογία τμηματικά, στην περιγραφή των περιοχών με τις οποίες συνδέεται, και εδώ απλώς να σας δώ­σουμε μια συνοπτική αναφορά για τους κύριους ήρωες της καθώς και έναν πί­νακα που δείχνει τη μεταξύ τους σχέση.

Αμάλθεια       
Η Νύμφη του Ιδαίου Άντρου που ανέθρεψε τον Δία. Τον τάιζε με το γάλα μιας κατσίκας που την έλεγαν Αιξ (κατσίκα) και με άγριο μέλι. Κάποτε παίζοντας με αυτή την κατσίκα ο Δίας της έσπασε το ένα της κέρατο, το οποίο το χάρισε στην Αμάλθεια λέγοντας της ότι από αυτό θα ανάβλυζαν όλοι οι καρποί που θα επι­θυμούσε (το περίφημο Κέρας της Αμαλθείας).

Ανδρόγεως
Ένας από τους γιους του Μίνωα και της Πασιφάης, πολυνίκης αθλητής σε όλα τα αθλήματα. Κάποτε πήγε στην Αθήνα και πήρε μέρος σε κάποιους το­πικούς αγώνες, όπου σάρωσε πάλι όλα τα βραβεία. Οι Αθηναίοι συναθλητές του, τυφλωμένοι από το φθόνο, του έστησαν καρτέρι λίγο έξω από την πόλη και τον σκότωσαν. ‘Οταν το έμαθε ο πατέρας του, εκστράτευσε εναντίον της Αθήνας, την κυρίεψε, και επέβαλε για τιμωρία στους Αθηναίους να του στέλ­νουν κάθε χρόνο εφτά νέους και εφτά νέες που ρίχνονταν στο Λαβύρινθο ως τροφή για το Μινώταυρο.

Αριάδνη

Ο Διόνυσος απαγάγει την Αριάδνη μπροστά στα μάτια του Θησέα

         
Κόρη του Μίνωα και της Πασιφάης. Ερωτεύτηκε τον Αθηναίο ήρωα Θησέα, όταν αυτός είχε έρθει στην Κνωσό για να σκοτώσει το Μινώταυρο. Παρ’ όλο που τον βοήθησε σημαντικά να φέρει την αποστολή του σε πέρας, με τον περίφημο μίτο που του έδωσε, ο αχάριστος Θησέας την παράτησε στη Νάξο, όπου έπιασε το καράβι του κατά το ταξίδι της επιστροφής στην Αθήνα. Εκεί τη βρήκε ο θεός Διό­νυσος, την παντρεύτηκε και την ανέβασε πάνω στον Όλυμπο. Το γαμήλιο δώρο του Διονύσου προς την Αριάδνη ήταν το περίφημο στεφάνι με το όνομα της με το οποίο οι θεοί έκαναν καδένα από αστέρια στον ουρανό.

Βριτόμαρτις

Η Βριτόμαρτις ή Δίκτυννα

Η γλυκιά (βριτύ) παρθένα (μάρτις) της κρητικής μυθολογίας, με λατρευτικά χα­ρακτηριστικά ίδια με της θεάς Άρτεμης. Κόρη του Δία και της Κάρμης, εγγονής της Δήμητρας, η Βριτόμαρτις γεννήθηκε στα άγρια φαράγγια των Σφακίων και ήταν ευκίνητη σαν αγρίμι. Οι Κρήτες τη λάτρευαν και με το όνομα Δίκτυννα, και να γιατί: Ο μεγάλος και τρανός βασιλιάς Μίνωας – φημισμένος γυναικάς, ως γνή­σιο τέκνο του Δία – είδε κάποτε τη Βριτόμαρτι και πολύ του άρεσε. Εκείνη όμως ήθελε να παραμείνει και γλυκιά και παρθένα, οπότε άρχισε να τρέχει μέσα στα πυκνά δάση της Κρήτης για να ξεφύγει. Εννιά ολόκληρους μήνες την κυνηγούσε ο βασιλιάς, ώσπου κατάφερε να τη στριμώξει σ’ ένα ακρωτήρι της δυτικής Κρή­της. Το πέπλο της Βριτομάρτιδος μπλέχτηκε στους θάμνους, ο ξαναμμένος Μί­νωας πλησίαζε, οπότε μπροστά στο δίλημμα «παρθενία ή θάνατος», η Βριτόμαρτις επέλεξε το δεύτερο. Το πέπλο σκίστηκε, η θεά έπεσε στο πέλαγος, αλλά σώθηκε τελικά χάρη στα δίχτυα των ψαράδων. Από τότε πήρε το όνομα Δίκτυν­να, και το ακρωτήρι του παρ’ ολίγον βιασμού, Δικτύνναιον.

Δαίδαλος

Αθηναίος πολυτεχνίτης, ο μεγαλύτερος εφευρέτης της αρχαιότητας. Κάποτε κα­ταδικάστηκε σε εξορία για ένα έγκλημα που διέπραξε στην Αθήνα. Έτσι βρέθη­κε στην αυλή του βασιλιά Μίνωα, ο οποίος τον προσέλαβε ως αρχιτέκτονα και γλύπτη στο παλάτι του στην Κνωσό. Ο βασιλιάς ήταν ενθουσιασμένος με τα ποι­κίλα έργα του Δαιδάλου, και κυρίως με το Λαβύρινθο, όπου κλείστηκε ο Μινώ­ταυρος. Αλλά όταν έμαθε ότι αυτός κατασκεύασε την ξύλινη αγελάδα με την οποία ενώθηκε η γυναίκα του η Πασιφάη με τον ταύρο και ότι αυτός συμβούλε­ψε την κόρη του Αριάδνη να δώσει το μίτο στο Θησέα, έγινε έξαλλος μαζί του και έδωσε διαταγή να τον σκοτώσουν. Όμως ο Δαίδαλος πρόλαβε και δραπέτευσε αεροπορικώς, κατασκευάζοντας φτερά για τον εαυτό του και για το γιο του τον Ικαρο. Ο μεν Ίκαρος σκοτώθηκε κατά την πτήση, ο δε Δαίδαλος προσγειώθηκε και βρήκε καταφύγιο στην πόλη Καμικό της Σικελίας, Εκεί τον ανακάλυψε ύστε­ρα από μακρόχρονη καταδίωξη ο Μίνωας, αλλά ο εφευρετικός Δαίδαλος πρό­φτασε να σκοτώσει το διώκτη του με τέχνασμα.
Δίας

Οι γίγαντες Κουρήτες σκεπάζουν το κλάμα του μικρού Δία με τον ήχο των ασπίδων τους

Η είσοδος του Δικταίου Άντρου, όπου γεννήθηκε ο Δίας

Γιος του Κρόνου και της Ρέας, ανήκει στη δεύτερη γενιά των θεών, δηλαδή στους Ολύμπιους θεούς. Ο Κρόνος είχε ειδοποιηθεί από κάποιο χρησμό ότι ένα από τα παιδιά του θα του έπαιρνε την εξουσία, γι’  αυτό και δεν άφηνε κα­νένα να ζήσει, αλλά τα κατάπινε τη στιγμή που γεννιόντουσαν. Η Ρέα κάποια στιγμή αγανάκτησε, κι όταν ήρθε η ώρα να γεννήσει το Δία, έδωσε στον Κρό­νο να φάει ένα βράχο τυλιγμένο με φασκιές και πήγε και γέννησε το Δία στο Δικταίο Άντρο, μια ερημική σπηλιά πάνω στο όρος Δίκτη της Κρήτης. Σύντομα ο μικρός Δίας μετακόμισε για λόγους ασφαλείας σ’ ένα άλλο κρητικό σπήλαιο, το Ιδαίον Άντρο, στο όρος Ίδη, όπου ανέλαβε να τον μεγαλώσει μια Νύμφη των σπηλαίων, η Αμάλθεια (που σύμφωνα με μια παραλλαγή του μύθου ήταν κατσίκα που μεγάλωσε το Δία με το γάλα της).

Οταν ο Δίας μεγάλωσε, κατά­φερε μετά από ένα φοβερό αγώνα να εκτοπίσει τον πατέρα του, κι έτσι έγινε αυτός βασιλιάς των θεών. Οι υπόλοιποι θεοί του Ολύμπου είναι είτε αδέρφια του είτε παιδία του. Γυναίκα του ήταν η Ήρα, αλλά είχε αμέτρητες ερωτικές σχέσεις με άλλες θεές, και κυρίως με θνητές γυναίκες. Μία από αυτές ήταν η Ευρώπη, που την απήγαγε από την Τυρό της Συρίας και την έφερε στην Κρή­τη, για να χαρεί τον έρωτα της.
Ευρώπη

Η αρπαγή της Ευρώπης

Κόρη του βασιλιά της Τύρου Αγήνορα και της Τηλέφασσας. Μια μέρα την είδε ο Δίας να παίζει με τις φίλες της στην ακρογιαλιά και την ερωτεύτηκε. Εμφα­νίστηκε μπροστά της με τη μορφή ενός συμπαθέστατου ταύρου, η απονήρευτη μικρή έκατσε στη ράχη του, και τότε ο Δίας-ταύρος όρμηξε στο νερό κου­βαλώντας στην πλάτη του την αγαπημένη του και πήγε στην Κρήτη. Ερωτικό τους καταφύγιο έγινε ένα ειδυλλιακό παραποτάμιο τοπίο στη θέση όπου αρ­γότερα χτίστηκε η Γόρτυνα. Όταν χόρτασε τον έρωτα μαζί της, την έδωσε στο βασιλιά της Κρήτης Αστερίωνα, ο οποίος την παντρεύτηκε και υιοθέτησε και τα τρία παιδιά που έκανε με το Δία (το Μίνωα, το Σαρπηδόνα και το Ραδάμανθυ). Όταν πέθανε, οι Κρήτες την τίμησαν με θεϊκές τιμές και έδωσαν το όνομα της σε μια από τις ηπείρους της γης.

Θησέας

Ο Θησέας σκοτώνει το Μινώταυρο

Γιος του βασιλιά της Αθήνας Αιγέα, ο μεγαλύτερος μυθι­κός ήρωας της Αθήνας, με αναρίθμητες ηρωικές καλές πράξεις. Κάποτε συμμετείχε εθελοντικά στην ομάδα των δεκατεσσάρων νέων που στάλθηκαν για τροφή στο Μι­νώταυρο. Ο Θησέας κατάφε­ρε και σκότωσε το Μινώταυ­ρο και μετά βγήκε από το Λαβύρινθο χρησιμοποιώντας ένα κουβάρι νήμα (τον περί­φημο μίτο) που του έδωσε η Αριάδνη. Φεύγοντας για την Αθήνα πήρε μαζί του την Αριάδνη, όπως της είχε υποσχεθεί, αλλά μετά από λί­γες μέρες την παράτησε στη Νάξο και επέστρεψε στην Αθήνα μόνος του. Ξέ­χασε όμως να αλλάξει τα μαύρα πανιά του πλοίου του με άσπρα, που ήταν το συμφωνημένο σημάδι για τον πατέρα του ότι η αποστολή είχε πετύχει, κι έτσι ο πατέρας του, ο βασιλιάς της Αθήνας Αιγέας, έπεσε και πνίγηκε στη θάλασσα, που από τότε ονομάστηκε Αιγαίο πέλαγος.
Κουρήτες
Εφτά γιγαντόσωμες θεότητες με καλό χαρακτήρα, που κατάγονταν από την Εύβοια. Περιπλανήθηκαν ανά τον ελληνικό κόσμο, προσφέροντας τις καλές υπηρεσίες τους όπου ήταν ανάγκη. Όταν γεννήθηκε ο Δίας έτυχε να βρί­σκονται στην Κρήτη. Η μητέρα του Δία, η Ρέα, τους παρακάλεσε να εγκατα­σταθούν έξω από το Ιδαίο Άντρο και να χορεύουν χτυπώντας δυνατά τις χάλ­κινες ασπίδες τους για να μην ακούσει ο πατέρας του Δία» ο Κρόνος, το κλά­μα του γιου του. Έτσι κατάφερε να ανδρωθεί ο Δίας και μετά να γίνει ο βα­σιλιάς των θεών. Μετά από πολλά χρόνια, η γυναίκα του Δία, η Ήρα, τους ζή­τησε να εξαφανίσουν τον Έπαφο, ένα παιδί που είχε κάνει ο Δίας με μια θνη­τή. Οι Κουρήτες εκτέλεσαν την επιθυμία της θεάς, αλλά ο Δίας οργίστηκε πολύ μαζί τους, ξέχασε την προστασία που κάποτε του είχαν προσφέρει και τους σκότωσε μ’ έναν κεραυνό.

Ο ΙΚΑΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ

Το μήλο πέφτει πάντα κάτω από τη μηλιά. Έτσι κι ο γιος του Δαίδα­λου, ο Ίκαρος, έπεσε ακριβώς κάτω από τον πατέρα του. Έπεσε κυ­ριολεκτικά, στη θάλασσα έξω από τη Σάμο, και ταυτόχρονα έγινε ο νονός του Ικάριου πελάγους και της Ικαρίας.

Γραμματόσημο που παριστάνει τον Ίκαρο και το Δαίδαλο

Πατέρας και γιος δραπέτευσαν πετώντας από το κράτος του Μίνωα, αλλά με αλλιώτικα φτερά. Αυτά που φόρεσε ο Δαίδαλος ήταν για «προ­σγειωμένες»πτήσεις. Κατασκευή ενός άψογου τεχνοκράτη, λειτουργώ­ντας με λογική καιμέτρο, μετέφεραν τον πολυτεχνίτη δημιουργό τους στη Σικελία. Τα φτερά του Ίκαρου όμως ήταν τα φτερά ενός πουλιού, και μαζί τα φτερά τουονείρου.
Ο Ίκαρος δεν πέταξε βάσει προδιαγραφών. Αδιαφόρησε για τα ατέ­λειωτα «μη» και «δεν πρέπει». Ο ορθολογισμός του Δαίδαλου μύριζε γήι­να δεσμά,ακόμη κι αν τα φτερά που έφτιαξε λειτουργούσαν άψογα. Ο Ίκαρος όλη τούτη τη μιζέρια την περιφρόνησε. Τα φτερά Στην πλάτη του Δαίδαλου ήτανεπιστήμη. Στην πλάτη του Ικάρου ήταν ποίηση. Έτσι ο φίλος μας πέταξε από τον « ακαδημαϊκό Λαβύρινθο» στις γοητευτικές ουράνιες καμπύλες. Ήξερε μόνο τα «ψηλότερα» και το «πλατύτερα».
Τα όνειρα όμως είναι καλά όσο μένουν όνειρα. Όταν βάλουν φτερά, όλο και κάποιος θεός θα φιλοτιμηθεί να αποκαταστήσει τη διασαλευθείσα τάξη. Να εξαγνίσει με φωτιά και κεραυνό τον ταραξία. Να λιώσει τα φτερά του. Ο Ίκαρος σάρκωσε το όνειρό του. Είπε το φως φως και το γαλάζιο γαλάζιο. Κι έπεσε …
Αν κοιτάξετε με προσοχή, ίσως τον δείτε στις μινικές τοιχογραφίες. Είναι παντού. Στα φυτά, στα πουλιά, μέσα στις λόχμες, στα πολύχρωμα μοτίβα, στις σπείρες, στους μαιάνδρους, στα δελφίνια … Είναι μέσα σ’ ό,τι κρατάει την τρέλα και τη χαρά για τη ζωή. Είναι μέσα σ’ ότι μας δίνει φτερά. Ο Ίκαρος, ο υπέροχος αρχάγγελος της Πτήσης και της Πτώσης …

Μίνωας
Ο πιο ισχυρός και διάσημος βασιλιάς της Κρήτης. Γιος του Δία και της Ευρώπης, διάδοχος του θετού πατέρα του Αστερίωνα στο θρόνο της Κνωσού. Είχε την εύνοια και την προστασία του Δία σ’  όλη τη διάρκεια της βασιλείας του. Κάθε εννιά χρόνια ανέβαινε στο Ιδαίο Άντρο και παραλάμβανε απευθείας από το Δία τους νόμους με τους οποίους κυβερνούσε τους Κρήτες. Κάτω από την εξουσία του η Κρήτη γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της και άπλωσε την εξουσία της σ’  όλο το Αιγαίο. Γυναίκα του ήταν η Πασιφάη, με την οποία απέκτησε τέσσερις κόρες και τέσσερις γιους, αλλά είχε και πολλά παιδιά από τις αμέτρητες ερωμένες του. Σκοτώθηκε στην πόλη Καμικό της Σικελίας, σε μια εκστρατεία που έκανε κυνηγώντας το Δαίδαλο. Μετά το θάνατό του έγινε κριτής των ψυχών στον Κάτω Κόσμο, μαζί με τον αδελφό του Ραδάμανθυ, και έναν άλλο γιο του Δία, τον Αιακό.

Mινώταυρος

Ο Μινώταυρος βρέφος με τη μητέρα του Πασιφάη

Τέρας με σώμα ανθρώπου και κεφάλι ταύρου, που γεννήθηκε από την ένωση της Πασιφάης με τον ιερό ταύρο του Ποσειδώνα. Ο Μίνωας τον έκλεισε στο Λαβύρινθο, ένα σκοτεινό υπόγειο συγκρότημα διαδρόμων που σχεδίασε και κατασκεύασε κάτω από το παλάτι της Κνωσού ο Αθηναίος τεχνίτης Δαίδαλος ειδικά για την περίπτωση. Τρεφόταν με ανθρώπινο κρέας και συγκεκριμένα με εφτά νέους και εφτά νέες που υποχρεώθηκαν να στέλνουν κάθε χρόνο οι Αθηναίοι ύστερα από την ήττα τους στον πόλεμο με το Μίνωα. Στο τέλος όμως τον σκότωσε ο Θησέας.
Πασιφάη

Η Πασιφάη και ο λευκός ταύρος

Αρχοντοπούλα από κακόφημη γενιά. Αδελφή της ήταν η μάγισσα Κίρκη, που μεταμόρφωσε τους συντρόφους του Οδυσσέα σε γουρούνια και αδελφός της ήταν ο αιμοβόρος βασιλιάς της Κολχίδος Αιήτης, πατέρας της ,μάγισσας Μήδειας, που σκότωσε τα παιδιά της. Η Πασιφάη ήταν η σύζυγος του Μίνωα και μητέρα των οχτώ νόμιμων παιδιών του. Είχε και η ίδια μαγικές ιδιότητες τις οποίες χρησιμοποίησε για να αποτρέψει το σύζυγό της από τις απιστίες, χωρίς ικανοποιητικά αποτελέσματα. Όμως την Πασιφάη την ταλαιπώρησαν όχι μόνο οι απιστίες του Μίνωα αλλά και η επιορκία του προς τον Ποσειδώνα. Εκνευρισμένος ο τελευταίος, για να εκδικηθεί το Μίνωα που δεν του θυσίασε τον ταύρο που του υποσχέθηκε, ενέπνευσε στην Πασιφάη ερωτικό πόθο για το ζώο. Με τη βοήθεια του Δαίδαλου η Πασιφάη ενώθηκε με τον ταύρο και έτσι γεννήθηκε ο Μινώταυρος.
Ραδάμανθυς
Γιος του Δία και της Ευρώπης, μικρότερος αδελφός του Μίνωα. Είχε τόσο δίκαιη κρίση, που απέκτησε τη φήμη του πιο δίκαιου ανθρώπου πάνω στη γη. Όταν ο Μίνωας διαδέχτηκε τον Αστερίωνα στο θρόνο τη Κρήτης, εξόρισε τον αδελφό του, φοβούμενος ότι θα τον επισκίαζε. Ο Ραδάμανθυς περιπλανήθηκε στα νησιά του Αιγαίου και στα παράλια της Μικράς Ασίας, όπου όλοι οι λαοί σέβονταν τη δίκαιη κρίση του και του ανέθεταν την επίλυση των διαφορών τους. Όταν πέθανε, ο Δίας, τον όρισε κριτή των ψυχών στον Κάτω Κόσμο, μαζί με τον αδελφό του Μίνωα.

Σαρπηδόνας

Γιος του Δία και της Ευρώπης, αδελφός του Μίνωα. Πήρε κι αυτός (μαζί με τον αδελφό του το Ραδάμανθυ) το δρόμο της εξορίας, όταν ο Μίνωας ανέβηκε στο θρόνο της Κρήτης. Κατέληξε στη Λυκία της Μικράς Ασίας, όπου έγινε βασιλιάς και συμμετείχε στον Τρωικό πόλεμο στο πλευρό των Τρώων. Ο Σαρπηδόνας ήταν το μόνο παιδί θεού που συμμετείχε ενεργά σ’ αυτό τον πόλεμο. Σκοτώθηκε από τον Πάτροκλο και ο πατέρας του ο Δίας τον πένθησε με ξεχωριστό τρόπο: έριξε βροχή από αίμα και ένα βαρύ πέπλο σκοταδιού πάνω από τη γη.

Τάλως

Ο θάνατος του γίγαντα Τάλω

Το πρώτο ρομπότ που γέννησε η ανθρώπινη φαντασία. Ο Τάλως ήταν ένας χάλκι­νος γίγαντας, έργο του Ηφαίστου και δώρο των θεών στο Μίνωα. Δουλειά του ήταν να τριγυρίζει σ’ όλη την Κρήτη (μπορούσε να κάνει το γύρο του νησιού τρεις φορές την ημέρα) και να την προστατεύει από τους εισβολείς. Τα αγαπημένα του όπλα ήταν οι τεράστιοι βράχοι, τους οποίους εκσφενδόνιζε πάνω στα εχθρικά καράβια που πλησίαζαν στην ακτή. Αν παρ’ ελπίδα κάποια κατάφερναν να αποβιβαστούν, τους επιφύλασσε μια θερμή υποδοχή: πηδούσε στη φωτιά, πυρακτωνόταν καλά καλά, και μετά έπιανε και έσφιγγε στην αγκαλιά του τους δύστυχους εισβολείς, με­τατρέποντας τους σε ψητές μπριζόλες. Είχε όμως κι αυτός την «αχίλλειο πτέρνα» του: ήταν μια μικρή φλέβα στο πίσω μέρος της κνήμης, που έφραζε με μια μεταλ­λική τάπα. ‘Οταν πέρασαν οι Αργοναύτες από την Κρήτη, η μάγισσα Μήδεια κατά­φερε και του έβγαλε την τάπα, και ο χάλκινος γίγαντας σωριάστηκε διαλυμένος.

Φαίδρα

Κόρη του Μίνωα και της Πασιφάης, αδελφή της Αριάδνης. Η Φαίδρα παντρεύτηκε το Θησέα, όταν έγινε βασιλιάς της Αθήνας, παρά την αισχρή συμπεριφορά του μερικά χρόνια πριν προς την αδελφή της (την παράτησε σύξυλη στη Νάξο την ώρα που κοιμόταν) και έκανε μαζί του δύο παι­διά, το Δημοφώντα και τον Ακάμαντα. Η Φαίδρα δεν ήταν μόνο πιο τολμηρή, αλλά ήταν και πιο ζωηρή από την αδελφή της. Κάποτε βαρέθηκε το Θησέα και ερωτεύτηκε τον Ιππόλυτο, γιο του Θησέα από μια προηγούμε­νη γυναίκα του (την αμαζόνα Αντιόπη). Ο Ιππόλυτος όμως δεν ανταποκρίθηκε στα αισθήματα της μητριάς του και τότε η Φαί­δρα, φοβούμενη μήπως αποκα­λυφθεί, συκοφάντησε τον Ιππόλυτο στο Θησέα ότι δήθεν επιχείρησε να τη βιάσει. Ο Θησέας την πίστεψε και μετά από λίγο ο Ιππόλυτος ήταν νεκρός. Μετά απ’ αυτό η Φαίδρα έπεσε σε βαθιά απελπισία και από τις τύψεις της κρεμάστηκε.

https://polioxni.wordpress.com