https://www.facebook.com/artemissky.blogspot?ref_type=bookmark

ΑΡΤΕΜΙΣ

ΑΡΤΕΜΙΣ
Ήταν θεά του κυνηγιού,”πότνια θηρών” κατά τον Όμηρο,θεά των αγριμιών και της Σελήνης.

ΕΛΛΑΣ - HELLAS

'' Επιόντος άρα θανάτου επί τον άνθρωπον, το μεν θνητόν, ως έοικεν, αυτού αποθνήσκει, το δ' αθάνατον, σώον και αδιάφθορον, οίχεται απιόν. `Οταν επέρχεται ο θάνατος στον άνθρωπο, το μεν θνητό μέρος αυτού, καθώς φαίνεται, πεθαίνει, το δε αθάνατο, η ψυχή, σηκώνεται και φεύγει σώο και άφθαρτο '' ΠΛΑΤΩΝΑ

ΕΛΛΑΣ - HELLAS .

ΕΛΛΑΣ - HELLAS .
ΑΝΟΙΚΩ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Δευτέρα 9 Ιουνίου 2014

Κατάρες και βουντού στην Αρχαία Ελλάδα


 
Ο αρχαίος κόσμος ήταν γεμάτος από μαγικές δυνάμεις που δρούσαν προς όλες τις κατευθύνσεις. Οι κατάρες ανήκαν στο χώρο της μαγείας. Τα μέσα που χρησιμοποιούσαν για να πραγματοποιήσουν τις κατάρες τους, ήταν οι καταπασσαλεύσεις, οι κατάδεσμοι και οι μαγικοί πάπυροι.
 
Oι καταπασσαλεύσεις
 
Οι καταπασσαλεύσεις ήταν ομοιώματα του θύματος, κατασκευασμένα συνήθως από κερί ή μόλυβδο. Τα έδεναν και τα τρυπούσαν με πασσαλίσκους, πόρπες ή καρφιά, στα σημεία που ήθελαν να προξενήσουν τη βλάβη. 
 
Η κατάρα είχε στόχο το θύμα να χάσει την ψυχή ή τα λογικά του. Στη συνέχεια έθαβαν το ομοιώματα σε τάφο, γιατί πίστευαν ότι θα μετέφερε το μήνυμα στον Κάτω Κόσμο. Εναλλακτικά, τα πέταγαν σε πηγάδια ή πηγές ώστε να διαιωνιστεί η κατάρα. 
 
Στην αρχαιότητα υπήρχε η αντίληψη ότι η μαντική δύναμη προερχόταν και από τον κόσμο των νεκρών. Άλλωστε, ένα από τα σημαντικότερα μαντεία της αρχαιότητας ήταν το νεκρομαντείο στον Αχέροντα.
 
Οι κατάδεσμοι 
 
Οι κατάδεσμοι ήταν φύλλα μολύβδου χαραγμένα με μαγικά λόγια ανορθόγραφα γραμμένα. Οι κατάδεσμοι, συνήθως, ήταν έργο μη επαγγελματιών. Τάση για επαγγελματισμό έχουμε απ τα ρωμαϊκά χρόνια. Η χρήση τους εκτείνεται από το 500 π.Χ μέχρι το 500 μ.Χ. Οι θεοί που επικαλούνταν οι μάγοι ήταν οι χθόνιοι. 
 
Η Εκάτη, η Περσεφόνη, η Δήμητρα, οι Ερινύες καθώς και δαίμονες του Κάτω Κόσμου. Συνήθως στόχο είχαν τους ανταγωνιστές. Οι πρωιμότεροι κατάδεσμοι στόχευαν κυρίως σε δικαστικά θέματα, αποτυχία αντιδίκων ή μαρτύρων και επιρροή στο αποτέλεσμα της δίκης. 
 
Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η εξής: «Καταδέω τον Σμινδυρίδην και όσους τον υποστηρίζουν προς την Ερμή τον Εριόνιο και προς την Περσεφόνη και προς τη Λήθη. Καταδέω το νου του, τη γλώσσα του, την ψυχή του και όσα κάνει εναντίον μου σε σχέση με τη δίκη που ο Σμινδυρίδης έχει ξεκινήσει εναντίον μου». 
 
Οι μεταγενέστεροι αφορούσαν κυρίως ερωτικά θέματα, όπως οι κατάδεσμοι που βρέθηκαν στην Πέλλα και τη Νεμέα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα:
 
«Αποστρέφω την Ευβούλη από τον Αινέα, μακριά από το πρόσωπό του, από τα μάτια του, από το στόμα του, από το στήθος του, από την ψυχή του, από όλο του το σώμα αποστρέφω την Ευβούλη από τον Αινέα». 
 
Αφορούσαν όμως και αθλητικά γεγονότα όπως τη νίκη σε μια αρματοδρομία. Σε αυτή την περίπτωση οι κατάδεσμοι τοποθετούνταν στην εκκίνηση ή στο σημείο τερματισμού με σκοπό να προκαλέσουν ατύχημα.
 
Κατάδεσμοι κατά του κακού 
 
Κάποιοι κατάδεσμοι στρέφονται ρητά κατά του κακού και όσων το διαπράττουν. Ο συγκεκριμένος βρέθηκε στην Αρχαία Αγορά και χρονολογείται στον 1ο με 2ο αιώνα μ.Χ.
 
«Καταγράφω και καταθέτω στον Πλούτωνα, στις Μοίρες, στην Περσεφόνη, στις Ερινύες και σε κάθε κακό ον…
 
Καταθέτω εναντίον εκείνων που έκλεψαν από την οικία μου από την οδό που ονομάζεται Αχελώου, και οι οποίοι έκλεψαν αλυσίδα, στρώματα τρία, αραβικό κόμι, σύνεργα, λιναρόλαδο, μαστίχη, πιπέρι και πικραμύγδαλο. Καταθέτω εναντίον όσων είδαν την κλοπή και αρνούνται να το πουν.
 
Καταθέτω εναντίον όλων εκείνων που δέχτηκαν τα κλοπιμαία που αναφέρονται στην καταγραφή.
 
Εσύ, δε, δέσποινα Εκάτη ουρανία… ξερίζωσε την καρδιά εκείνου ή εκείνων που έκλεψαν τα πράγματα που αναφέρονται στην καταγραφή και… κάμε παιδιά να μην αναστήσουν, αλλά χαμός και αρρώστια να πέσει επάνω του ή επάνω τους.
 
Ως επόπτης, συ (Εκάτη), το χάλκινο δρεπάνι στρέψε ενάντιά τους, να τους πετσοκόψει».
 
Κατάδεσμοι για να προκαλέσουν κακό 
 
Ο αρχαιότερος κατάδεσμος βρέθηκε στη Σικελία τέλη του 6ου αιώνα, αλλά πολλοί βρέθηκαν στην Αττική και κυρίως στην Αρχαία Αγορά. Οι μολύβδινοι κατάδεσμοι (ο μόλυβδος σχετίζεται με τον Κρόνο) είναι δείγματα μαύρης μαγείας και είναι για κακό.
 
Αντίθετα, τα φυλαχτά είχαν ως σκοπό τη βοήθεια ή την προστασία. Έχουμε λίγα δείγματα μόνο απ΄ τη Φθιώτιδα και την Αμοργό.
 
Ο κόσμος των μορφωμένων καταδίκαζε τη μαγεία 
 
Όσο κι αν ο απλός λαός στην Αρχαία Αθήνα εφάρμοζε τη μαγεία στην καθημερινή του ζωή, οι μορφωμένοι της εποχής την καταδίκαζαν ανοιχτά.
 
Ο Ιπποκράτης δεν διαχώριζε τους μάγους από τους αγύρτες της εποχής που ξεγελούσαν τον κόσμο. Ο Πλάτωνας θεωρούσε τους μάγους «μίασμα» και όριζε και ποινή φυλάκισης. 
 
Στις περιπτώσεις μαύρης μαγείας που μπορούσαν να προκαλέσουν ακόμα και θάνατο, θεωρούσε ότι έπρεπε να επιβληθεί η θανατική ποινή αφού ήταν πλέον έγκλημα κατά ζωής.
 
Γενικότερα οι «μυημένοι» μάγοι ανήκαν κυρίως στα λαϊκά στρώματα και οι πρακτικές τους, όσο και αν μερικοί τις πίστευαν, είχαν πολλά στοιχεία εξαπάτησης με στόχο το κέρδος.
 
 
Στόχος της κατάρας εδώ ήταν ο κτηνίατρος Πορτσέλο
 
 
Ο κατάδεσμος της Πέλλας είναι μια ερωτική μαγική επωδός από μια γυναίκα για να εμποδίσει τον αγαπημένο της να παντρευτεί κάποια άλλη
 
 
H μολύβδινη πινακίδα του Κεντ
 
 
Πήλινο ομοίωμα γυναίκας που χρησιμοποιήθηκε σε ερωτική μαγεία, με καρφιά σε διάφορα όργανά του σώματός της (Μουσείο Λούβρου)
 
 
Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Έτσι μαγείρευαν και έτρωγαν οι αρχαίοι Κρητικοί [εικόνες]


«Μενού» πιο κοντινό σε εκείνο της Μινωικής Κρήτης, από ό,τι σε αυτό τής σημερινής Ελλάδας, εκτιμάται ότι είχαν στο τραπέζι τους οι Κρητικοί πριν από μόλις 100 χρόνια, όπως επισημαίνει, η Αμερικανίδα ανθρωπολόγος και αρχαιολόγος Τζέρολιν Μόρισον (Jerolyn Morrison), η οποία τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τη δημιουργία αντίγραφων των μινωϊκών σκευών μαγειρικής, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη.
 
Μάλιστα, ονειρεύεται να «στήσει» μια μικρή βιοτεχνία παραγωγής τέτοιων σκευών, η οποία θα προσφέρει θέσεις εργασίας στο τοπικό εργατικό δυναμικό και ιδίως σε νεαρούς τεχνίτες και σπουδαστές κεραμικής της Κρήτης.
 
Στο εμπορικό κομμάτι της δράσης της, η Αμερικανίδα αρχαιολόγος συνεχίζει να προβάλει διεθνώς τις «μινωικές γεύσεις» (Μinoan Tastes), που χάρη σε αυτή, ταξιδεύουν σε ολόκληρο τον κόσμο, μέσα από τις σελίδες εξειδικευμένων περιοδικών και εκδόσεων στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ενώ στο μη κερδοσκοπικό πεδίο εμπλέκεται στη διοργάνωση ιστορικών συμποσίων (τα οποία ενσωματώνουν και άλλες εποχές).
 
Η κυρία Μόρισον μίλησε με την ευκαιρία ενός ιστορικού συμποσίου, στη Θεσσαλονίκη.
 
Το συμπόσιο, με μινωικές και βυζαντινές συνταγές, μαγειρεμένες σε σκεύη-ρεπλίκες των αρχαιολογικών ευρημάτων, διοργανώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή, τέρποντας τους ουρανίσκους των συνδαιτυμόνων με ένα αρχαίο μενού: φακές με κόλιανδρο και μέλι, σαλιγκάρια σωτέ με δενδρολίβανο και φιλέτο μαύρου χοίρου με χαρουπόμελο, μαγειρεμένο σε πήλινη ρεπλίκα μινωικής σχάρας.
 
Ήταν, λοιπόν, η μινωική διατροφή παρόμοια με τη σύγχρονη ελληνική; «Υπάρχουν πολλά φαγητά που τρώμε σήμερα και τα έτρωγαν και στη μινωική Κρήτη» επισημαίνει. Και ποια ήταν αυτά;
 
«Τόσο στη μινωική εποχή, όσο και στη σύγχρονη Κρήτη, οι άνθρωποι καταναλώνουν τροφές από τη θάλασσα, όπως μικρά και μεγάλα ψάρια, πεταλίδες, σουπιές και θαλασσινά σαλιγκάρια.
 
Έτρωγαν επίσης αρκετό κρέας, από ζώα που εξέτρεφαν ή κυνηγούσαν, όπως κατσίκι, πρόβατο, λαγό, χοίρους και βοοειδή, ενώ στις μεταγενέστερες μινωικές περιόδους κατανάλωναν και άγρια ελάφια.
 
Οι ανασκαφές έφεραν επίσης στο φως πολλά όσπρια, όπως φακές και φάβα, δημητριακά, όπως ζέα και κριθάρι, φρούτα και καρπούς, όπως σύκα και αμύγδαλα και, φυσικά, αποδείξεις για παραγωγή ελαιολάδου και κρασιού!
 
Πιστεύω ότι η διατροφή στην Κρήτη πριν από 100 χρόνια έμοιαζε περισσότερο με αυτή της μινωικής εποχής, από ό,τι της σύγχρονης.
 
Γι' αυτό ευθυνόταν η έλλειψη ψυγείων, που ανάγκαζε τους κατοίκους του νησιού να χρησιμοποιούν διάφορες παραδοσιακές μορφές συντήρησης των τροφίμων, αλλά και οι μικρής, μόνο, κλίμακας καλλιέργειες λαχανικών, που διαμόρφωναν διατροφικές συνήθειες, ενδεχομένως να ήταν παρόμοιες με αυτές του μινωικού πολιτισμού» σημειώνει.
 
«Αυτή είναι η συναρπαστική και δημιουργική πλευρά των αρχαιολογικών μελετών! Ο μινωικός πολιτισμός ήταν προϊστορικός και δεν έχουμε γραπτές μαρτυρίες σε σχέση με τις συνήθειες των συνδαιτυμόνων, ούτε έχουν βρεθεί τοιχογραφίες ή αγγειογραφίες, που να απεικονίζουν σκηνές μαγειρικής ή δείπνου.
 
Ενώ μπορούμε να μάθουμε τι έτρωγαν οι Μίνωες και πώς μαγείρευαν, έχουμε περιορισμένη γνώση για το ποιες ήταν οι κοινωνικές τους συνήθειες και έθιμα, σε σχέση με το φαγητό και την οργάνωση του σπιτιού.
 
Για παράδειγμα, ξέρουμε ότι μαγείρευαν και έτρωγαν τόσο μέσα στο σπίτι όσο και έξω από αυτό, ενώ έστηναν τα τραπέζια τους και σε συγκεκριμένους χώρους στην ταράτσα των κατοικιών, αλλά δεν έχουμε ακόμη στοιχεία για το πόσα διαφορετικά πιάτα προσφέρονται σε ένα δείπνο, την ποσότητα του φαγητού που σερβιριζόταν ανά συνδαιτυμόνα, ούτε για το πόσες φορές ημερησίως ή εβδομαδιαίως μαγείρευαν. Δεν γνωρίζουμε αν προτιμούσαν τις αλμυρές, γλυκές ή ξινές γεύσεις» επισημαίνει η κυρία Μόρισον.
 
Η κυρία Μόρισον βαδίζει εδώ και χρόνια πάνω στα ίχνη των αρχαίων Μινωιτών μαγείρων και, βασισμένη στην τρέχουσα επιστημονική γνώση, δημιουργεί γαστρονομικές εμπειρίες που «μεταφράζουν» την αρχαία γλώσσα του φαγητού στον σύγχρονο συνδαιτυμόνα ανά τον κόσμο.
 
«Συνολικά, το feedback είναι θετικό και η ιδέα για το άνοιγμα μιας τέτοιας αγοράς, μινωικών γεύσεων, έγινε καλά δεκτή.
 
Η πρόκληση είναι ότι η τυπική επιχείρηση εστίασης σήμερα εστιάζει κυρίως στη μαζική παραγωγή και τη χρήση φθηνότερων υλικών, ώστε να παρασκευάσει ένα φθηνότερο φαγητό, που θα το πουλήσει ακριβότερα στον πελάτη κι έτσι θα έχει μεγαλύτερο κέρδος στην επένδυσή του.
 
Αυτό δεν είναι πρόβλημα, όταν είσαι στην αγορά μαζικής παραγωγής, αλλά δεν ταιριάζει με τη φιλοσοφία της Minoan Tastes.
 
Το είδος της δουλειάς, που είναι απαραίτητο για τις Μινωικές Γεύσεις, απαιτεί χρόνο και προϊόντα υψηλής ποιότητας, κατά προτίμηση τοπικά, κάτι που σημαίνει ότι μια επένδυση σε αυτές συνεπάγεται χρόνο και χρήμα. Βρίσκω πελάτες που συμμερίζονται αυτή τη φιλοσοφία και πιστεύω ότι οι "Μινωιτών γεύσεις" θα συνεχίσουν», προσθέτει.
 
Για την Τζέρολιν Μόρισον, μινωική μαγειρική δεν σημαίνει πάντως μόνο διαλεχτές πρώτες ύλες, αλλά και παρασκευή του φαγητού στα ίδια σκεύη, που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Κρήτες. Για την ακρίβεια, σε αντίγραφα αυτών, που κατασκευάζει η ίδια, με βάση τα ευρήματα των αρχαιολογικών ανασκαφών και με πολύ κόπο.
 
Το ιδιαίτερο αυτό ταξίδι στον χρόνο και την τέχνη ξεκίνησε για την Τζέρολιν το 1997, όταν βρέθηκε για πρώτη φορά στην Κρήτη, προκειμένου να δουλέψει ώς κεραμίστρια στο πλευρό της αρχαιολόγου Τζένιφερ Μούντι (Jennifer Moody).
 
Εργάστηκε δίπλα της στα σκάμματα αρχαιολογικών ανασκαφών της Κρήτης για πολλά καλοκαίρια, μέχρι που αποφάσισε και η ίδια να κάνει μεταπτυχιακό στην ανθρωπολογία και διδακτορικό στην αρχαιολογία.
 
Αντικείμενο της διπλωματικής της εργασίας ήταν η μελέτη των μαγειρικών σκευών των Μινωιτών, στις αρχαιολογικές ανασκαφές του Μόχλου (όπου η ανασκαφή γινόταν από τους Κώστα Δαβαρα και Jeffrey Soles/Τζέφρι Σόλς) και Παπαδιόκαμπου (Χρύσα Σοφιανού).
 
Στον Παπαδιόκαμπο, οι αρχαίοι Κρήτες χρησιμοποιούσαν πολύ τις χύτρες και τα πλάθανα, μινωικά «γουόκ». Στο Μόχλος μαγείρευαν κυρίως σε τριποδικές χύτρες, αλλά και σε πλάθανα.
 
«Το πειραματικό κομμάτι της εργασίας μου ήταν να κατασκευάσω τέτοια σκεύη, με τον ίδιο πηλό, που το έκαναν οι αρχαίοι τεχνίτες κεραμικών. Αυτό χρειάστηκε τεράστια προσπάθεια!
 
Χρειάστηκε να συγκρίνω τους τοπικούς πηλούς της σύγχρονης Κρήτης με αρχαιολογικό υλικό απ΄ τις ανασκαφές, με μακροσκοπικές και πετρογραφικές μεθόδους ταυτοποίησης και μετά να διαλέξω αυτούς που έκαναν την καλύτερη δουλειά. Βρήκα δύο πολύ καλά δείγματα πηλού στο Μόχλος.
 
Τα ξέθαψα, τα καθάρισα, τα αποθήκευσα σε ειδικό χειροποίητο πιθάρι, που έφτιαξε ένας φίλος στο Θράψανο και μετά άφησα τον πηλό να 'καθίσει' σε νερό για αρκετούς μήνες, μέχρι να βεβαιωθώ ότι έχει πλήρως κορεστεί και είναι έτοιμος να δουλευτεί.
 
Στη συνέχεια τον έπαιρνα από εκεί τμηματικά, τον άφηνα να στεγνώσει, τον δούλευα με τη σφήνα και μετά άρχιζα να τον δουλεύω σε τροχό κεραμικής», εξηγεί.
 
Για τη διοργάνωση των ιστορικών συμποσίων χρειάζονται πολλά σκεύη, τα οποία η Τζέρολιν φτιάχνει στην πλειοψηφία τους μόνη της, έχοντας όμως και συνεργασίες με τοπικούς τεχνίτες.
 
«Στο μέλλον, θα ήθελα να δουλέψω περισσότερο με σπουδαστές κεραμικής από την Κρήτη, να τους εκπαιδεύσω να φτιάχνουν μαγειρικά σκεύη, ώστε να δημιουργηθεί ένα εργαστήριο, που θα προσφέρει στην τοπική κοινωνία ένα εισόδημα.
 
Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας στην Ελλάδα σήμερα και αυτό το είδος εξειδικευμένης εργασίας μπορεί να δημιουργήσει μια μικρή εξοχική βιομηχανία» λέει. Ίσως να είναι κι αυτή μια ευκαιρία εν μέσω κρίσης...
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr