Ηρακλείδες
β. Ο Θησεύς εγκατέστησε τούς Ηρακλείδες μαζί με τη συνοδεία τους στην Τρικόρυθο – μια από τις πόλεις της Αττικής Τετράπολης – και αρνήθηκε να τούς εκδώσει στον Ευρυσθέα, πράγμα πού στάθηκε η αιτία του πρώτου πολέμου μεταξύ της Αθήνας και της Πελοποννήσου, επειδή όταν πια όλοι οι Ηρακλείδες αντρώθηκαν, ο Ευρυσθεύς συγκέντρωσε στράτευμα και βάδισε κατά της Αθήνας. Ο Ιόλαος, ο Θησεύς και ο Υλλος ορίστηκαν αρχηγοί τού ενωμένου στρατεύματος των Αθηναίων και των Ηρακλειδών. Κατά μερικούς όμως ο Θησεύς είχε ήδη τότε αντικατασταθεί από το γιο του Δημοφώντα. Επειδή κάποιο μαντείο τούς είχε αποκαλύψει ότι οι Αθηναίοι πρόκειται να ηττηθούν εκτός κι αν κάποιο από τα παιδιά τού Ηρακλή θυσιαστεί για τη σωτηρία όλων, η Μακαρία, η μοναδική κόρη του, αυτοκτόνησε στον Μαραθώνα χαρίζοντας έτσι το όνομα της στην πηγή Μακαρία (2).
γ. Ύστερα οι Αθηναίοι, για τούς οποίους ακόμα και πολύ αργότερα αποτελούσε πηγή συλλογικής υπερηφάνειας ότι παρείχαν προστασία στους Ηρακλείδες, νικήσαν σε σκληρή αναμέτρηση τον Ευρυσθέα, σκότωσαν τούς γιους του , Αλέξανδρο, Ιφιμεδοντα, Ευρύβιο, Μέντορα και Περιμηδη και χώρια τούς αμέτρητους συμμάχους τους. Ο Ευρυσθεύς τράπηκε σε φυγή πάνω στο άρμα του, ο Ύλλος όμως τον κυνήγησε, τον έφτασε στις Σκιρωνίδες πέτρες, του έκοψε το κεφάλι και η Αλκμήνη του έβγαλε τα μάτια με τις βελόνες της , ο τάφος του βρίσκεται κάπου εκεί κοντά (3) . Μερικοί όμως λένε ότι αιχμαλωτίστηκε από τον Ιόλαο στις ΣκιρωνΙδες Πέτρες και μεταφέρθηκε ζωντανός ενώπιον της Αλκμήνης η οποία διέταξε την εκτέλεση του. Οι Αθηναίοι μεσολάβησαν για τη σωτήρια του, μάταια ωστόσο, και προτού πραγματοποιήσουν την απόφαση, χύνοντας δάκρυα ευγνωμοσύνης ο Ευρυσθεύς δήλωσε ότι ακόμα και στο θάνατο του θα παραμείνει πιστός φίλος των Αθηναίων, όσο και άσπονδος εχθρός των Ηρακλειδών.
- Θησέα ! φώναξε. Δεν χρειάζεται να κάνεις στον τάφο μου ούτε σπονδές ούτε και αιματηρές θυσίες εγώ θα κρατήσω μακριά κάθε εχθρό από τη γη της Αττικής ακόμη και χωρίς τέτοιες προσφορές!
Ύστερα εκτελέστηκε και θάφτηκε μπροστά στο ιερό της Αθηνάς στην Παλλήνη στη μέση της οδού Αθηνών και Μαραθώνα. Κατά μια τελείως διαφορετική αφήγηση οι Αθηναίοι πολέμησαν στο πλευρό τού Ευρυσθέα στη μάχη κατά των Ηρακλειδών στο Μαραθώνα, και αφού ο Ιόλαος έκοψε το κεφάλι του Ευρυσθέα κοντά στην πηγή Μακαρια, το έθαψε στην Τρικόρυθο κοντά στην αμαξιτή οδό, ενώ έστειλε το σώμα στο Γαργηττό για να το θάψουν εκεί (4).
δ. Εν τω μεταξύ ο Υλλος και όσοι Ηρακλείδες είχαν εγκατασταθεί κοντά στις , Ηλέκτρες πύλες των Θηβών εισέβαλαν στην Πελοπόννησο και κατέλαβαν όλες τις πόλεις της με αιφνιδιαστική έφοδο , όταν όμως ύστερα από έναν χρόνο έπεσε πανούκλα και ένα μαντείο αποφάνθηκε ότι «οι Ηρακλείδες επέστρεψαν πριν τον καθορισμένο χρόνο», ο Υλλος αποσύρθηκε στον Μαραθώνα . Υποκύπτοντας στην τελευταία επιθυμία του πατέρα του παντρεύτηκε την Ιόλη, ενώ ο ίδιος υιοθετήθηκε από τον δωριεα Αίγιμιό , ύστερα πήγε πάλι στο μαντείο των Δελφών για να ρωτήσει πότε θα έρθει «Ο καθορισμένος χρόνος» εκεί όμως τον προειδοποίησαν να περιμένει «μέχρι τον τρίτο θερισμό». Επειδή φαντάστηκε ότι αυτό σήμαινε τρία χρόνια, περίμενε ώσπου να περάσουν και μόνο ύστερα επιτέθηκε πάλι. Στον Ισθμό συναντήθηκε με τον Ατρέα ο οποίος στο μεταξύ είχε ανέβει στο θρόνο των Μυκηνών και ηγειτο ενός αχαϊκού στρατεύματος (5).
ε. Για να αποφευχθεί η περιττή αιματοχυσία, ο Υλλος προκάλεσε σε μονομαχία οποιοδήποτε εχθρό του αντιστοίχου βαθμού.
- Αν νικήσω, είπε, θα πάρω το θρόνο και ολόκληρο το βασΙλειο. Αν χάσω, όλοι εμείς οι Ηρακλείδες δεν θα επιστρέψουμε από αυτό το δρόμο για πενήντα χρόνια.
Ο βασιλιάς της Τεγεας Έχεμος δέχτηκε την πρόκληση και η μονομαχία πραγματοποιήθηκε στα σύνορα της Κορινθίας με τη ΜεγαρΙδα . Ο Υλλος σκοτώθηκε και τον έθαψαν στα Μέγαρα , ενώ οι Ηρακλείδες, τιμώντας το λόγο του , αποσύρθηκαν πάλι στην Τρικόρυθο κι από κει στη Δωρίδα δηλώνοντας στον Αιγιμιό την απαίτηση τους για το τμήμα εκείνο της χώρας πού του είχε εμπιστευθεί ο πατέρας τους. Στην Πελοπόννησο δεν παρέμειναν παρά ο Λικύμνιος και οι γιοι του καθώς και ο Ηρακλείδης Τληπόλεμος, τον οποίο προσκάλεσαν να εγκατασταθεί στο Αργος. Ο δελφικός Απόλλων πού εισέπραξε πάρα πολλά παράπονα λόγω της φαινομενικά εσφαλμένης συμβουλής του, εξήγησε ότι με τον «τρίτο θερισμό» εννοούσε την τρίτη γενιά (6).
Ζ. Η Αλκμήνη επέστρεψε στη Θήβα και όταν τελικά πέθανε σε πολύ προχωρημένη ηλικία, ο Ζευς διέταξε τον Ερμή να κλέψει το φέρετρο πού κουβάλαγαν μέχρι τον τάφο πάνω στους ώμους οι Ηρακλείδες , ο Ερμής το έκανε πράγματι, αντικαθιστώντας με μια πέτρα το σώμα, το οποίο μετέφερε στα Νησιά των Μακάρων. Εκεί η Αλκμήνη αναστήθηκε και ξανανιώνοντας παντρεύτηκε τον Ραδάμανθυ. Στο μεταξύ οι Ηρακλείδες καταλαβαίνοντας ότι παραήταν βαρύ το φέρετρο για τούς ώμους τους, το άνοιξαν και ανακάλυψαν την άπάτη. Έστησαν την πέτρα σε κάποιο από τα Ιερά άλση των Θηβών όπου και λάτρευαν την Αλκμήνη ως θεά. Μερικοί λένε ότι παντρεύτηκε τον Ραδάμανθυ στις Ωκαλίες πριν το θάνατο της , κατ’ άλλους πέθανε στα Μέγαρα, όπου πολύ αργότερα έδειχναν ακόμα τον τάφο της, ταξιδεύοντας από το Αργος στη Θήβα, προσθέτοντας ακόμα ότι όταν ξέσπασε διαφωνία μεταξύ των Ηρακλειδων, γιατί άλλοι ήθελαν να επιστρέψουν με τη νεκρή στη Θήβα, άλλοι πάλι ήθελαν να συνεχίσουν το ταξίδι, το μαντείο των Δελφών συμβούλεψε να τη θάψουν στα Μέγαρα. Έναν άλλο λεγόμενο τάφο της Αλκμήνης μπορούσε κανείς να δει στην Αλίαρτο (7).
η. Οι Θηβαίοι ίδρυσαν ηρώο προς τιμήν του Ιόλαου κοντά στο ιερό του Αμφιτρύωνα , οι ερωτευμένοι εκεί ορκίζονταν παντοτινή πίστη στο όνομα του Ηρακλή , παρ’ όλα αυτά είναι γενικά αποδεκτό ότι ο Ιόλαος πέθανε στο νησί της Σαρδηνίας (8).
θ. Στο Αργος ο Τληπόλεμος σκότωσε τυχαία τον αγαπημένο του θειο Λικύμνιο. Καθώς τιμωρούσε έναν δούλο με ρόπαλο από αγριελιά, ο τότε πια γέρων και τυφλός Λικύμνιος κάπως σκουντούφλησε ανάμεσα τους κι έτσι έφαγε μια κι εκείνος στο κεφάλι. Επειδή οι υπόλοιποι Ηρακλειδες φοβέριζαν να τον σκοτώσουν, ο Τληπόλεμος ναυπήγησε στόλο, μάζεψε πολλούς από τούς συντρόφους του και ακολουθώντας τη συμβουλή του Απόλλωνα κατέφυγε στη Ρόδο, όπου και εγκαταστάθηκε ύστερα από μακρόχρονη περιπλάνηση και πολλές κακουχίες (9). Εκείνο τον καιρό στη Ρόδο κατοικούσαν άποικοι Έλληνες υπό το βασιλιά Τριοπα, γιο του Φόρβαντα, με τη σύμφωνη γνώμη του οποίου ο Τληπόλεμος μοίρασε το νησί στα τρία και κατά τα λεγόμένα ίδρυσε τη Λίνδο, την Ιαλυσό και την Κάμειρο . Ο Ζευς ευνόησε και έκανε πλούσιο το λαό του. Αργότερα ο Τληπόλεμος έπλευσε κάτω από την Τροία με στόλο πού απαρτιζόταν από εννέα ροδίτικα πλοία (10).
ι. Στη γη των Φαιάκων ο Ηρακλής έκανε άλλον έναν Ύλλο με την κόρη του ποτάμιου θεού Αιγαίου, τη νύμφη των υδάτων Μελίτη. Είχε βρεθεί εκεί ύστερα από το φόνο των παιδιών του με την ελπίδα ότι ο βασιλιάς Ναυσίθοος και η Μάκρις, η τροφός του Διόνυσου θα τον εξάγνιζαν. Αυτός ο Ύλλος μετανάστευσε μαζί με πλήθος άποικων Φαιάκων στην Κρόνια Θάλασσα και από αυτόν ονομάστηκαν Υλλαίοι (11).
κ. Ο στερνογεννημενός Ηρακλείδης λέγεται ότι ήταν ο αθλητής Θεαγένης από τη Θάσο, τη μητέρα του οποίου μια νύχτα επισκέφτηκε κάποιος στο ναό του Ηρακλή και τον οποίο εκείνη πέρασε για τον Ιερέα του Ηρακλή, τον άντρα της δηλαδή, μα αργότερα αποδείχτηκε ότι ήταν ο θεός ο ίδιος (12).
λ. Τελικά η Πελοπόννησος κυριεύτηκε ξανά από την τέταρτη γενιά των Ηρακλειδών υπό την ηγεσία του Τημενου, του Κρεσφόντη και των διδύμων Προκλη και Ευρυσθένη αφού προηγουμένως σκότωσαν τον βασιλιά των Μυκηνών Τισαμενη, γιο του Ορέστη. Θα μπορούσαν να είχαν καταλάβει και νωρίτερα την Πελοπόννησο αν ένας από τούς πρίγκιπες τους δεν είχε σκοτώσει τον άκαρνανα Ποιητή Κάρνο ενώ εκείνος τους πλησίαζε ψέλνοντας τραγούδια προφητικά , τον είχαν περάσει για μάγο πού έστειλε εναντίον τους ο Τισαμενός . Η τιμωρία τους για τη Ιεροσυλία ήταν να βουλιάξει ο στόλος τους και να σκορπιστεί το στράτευμά τους εξαιτίας κάποιου λιμού. Τότε το μαντείο των Δελφών συμβούλεψε να «εξορίσουν το φονιά για δέκα χρόνια και στη θέση του να τοποθετήσουν ως αρχηγό τον Τρίοπα». Ήταν κιόλας έτοιμοι να ξεκινήσουν στη Ρόδο για να φέρουν το γιο του Φόρβαντα Τριοπα, όταν ο Τημενός πρόσεξε κάποιον Όξυλο, αρχηγό μιας αιτωλικης φυλής, ο οποίος τότε ακριβώς ξεπλήρωνε κάποιο φόνο ή κάτι άλλο με εξορία ενός έτους στην Ηλιδα και έτυχε να καβαλάει ένα μονόφθαλμο άλογο. Τρίοψ σημαίνει «με τρία μάτια», τον πήρε λοιπόν κι ο Τημενός για οδηγό τους, και αφού αποβιβάστηκε στην Ήλιδα μαζί με τους Ηρακλειδες συγγενείς του, δεν άργησε να καταλάβει ολόκληρη την Πελοπόννησο και να τη μοιράσει δια κλήρου . Ο κλήρος πού είχε σημαδευτεί με έναν βάτραχο συμβόλιζε το Αργος και έπεσε στον Τήμενο , η Σπάρτη με σύμβολο το φίδι έπεσε στους δίδυμους Προκλη και Ευρυσθενη, ενώ η Μεσσήνη με σύμβολο την αλεπού έλαχε του Κρεσφόντη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου