Αρχαία Ελληνική Γλώσσα – Διαχρονικότητα και τρόπος εκμάθησης

«Η Ελληνική γλώσσα είναι όμορφη σαν τον ουρανό με τα άστρα.»
Ιρίνα Κοβάλεβα (Σύγχρονη Ρωσίδα καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Λομονόσωφ)

Η γλώσσα κάθε λαού αποτελεί το είναι του. Είναι το πνεύμα, το μυαλό, η καρδιά. Πάνω απ’ όλα όμως είναι η ψυχή του κάθε λαού αλλά και του κάθε ανθρώπου. Κάθε τι, στιγμές λύπης, χαράς, θυμού, ενθουσιασμού τις εκφράζουμε με τη γλώσσα μας. Ο Ελληνισμός έχει την τύχη να διαθέτει την πλουσιότερη γλώσσα στον κόσμο. Είναι γνωστή η έκφραση που χρησιμοποιούν οι Άγγλοαμερικάνοι όταν ψάχνουν να βρούνε την κατάλληλη λέξη για κάποια έννοια «Οι Έλληνες θα έχουν μια λέξη για αυτό». Φράση την οποίαν πρώτος είχε γράψει ο καθηγητής Όλιβερ Τάπλιν στο βιβλίο του «Ελληνικό πυρ».

«Οφείλω χάριτας στην θεία πρόνοια, διότι ευδόκησε να διδαχθώ τα αρχαία Ελληνικά, που με βοήθησαν να διεισδύσω βαθύτερα στο νόημα των θετικών επιστημών.»
Max Von Laye (Βραβείο Νόμπελ Φυσικής)

Πολλοί μίλησαν για την Ελληνική γλώσσα. Θα αναφέρω μερικά από όσα είπαν ιδίως σπουδαίοι ξένοι θέλοντας να δείξω την αξία της Ελληνικής γλώσσας και την σπουδαιότητα του να την γνωρίζουμε επαρκώς. Είπαν: Wandruska (καθηγητής Γλωσσολογίας Πανεπιστημίου Βιέννης): “Οι ευρωπαϊκές γλώσσες φαίνονται ως διάλεκτοι της Ελληνικής”,Κικέρων (Ο επιφανέστερος άνδρας της αρχαίας Ρώμης): «Εάν οι θεοί μιλούν, τότε σίγουρα χρησιμοποιούν τη γλώσσα των Ελλήνων.», M. Ventris (‘Aγγλος επιστήμων που αποκρυπτογράφησε τη Γραμμική γραφή Β’): “Η αρχαία Ελληνική γλώσσα είχε ανωτερότητα και εξακολουθεί να έχει απέναντι σε όλες τις νεώτερες γλώσσες και, γιατί όχι, απέναντι σε όλες τις λατινικές, γερμανικές ή σλαβικές. Αυτό το εργαλείο είναι το τελειότερο πνευματικό εργαλείο που σφυρηλάτησε ποτέ η ανθρώπινη νόησις”, Βολταίρος (Γάλλος διανοητής): “Είθε η Ελληνική γλώσσα να γίνει κοινή όλων των λαών”, Marianne McDonald (η πρωτεργάτις του  Θησαυρού της Ελληνικής Γλώσσης (λατ. Thesaurus Linguae Graecae) που είναι ένα επιστημονικό πρόγραμμα με στόχο την σύσταση λεξιλογίου της ελληνικής γλώσσας από την αρχαιότητα του Ομήρου και μέχρι τα τέλη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που σημαδεύτηκε με την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453): “Η γνώση της Ελληνικής γλώσσας είναι απαραίτητο θεμέλιο υψηλής πολιτιστικής καλλιέργειας”, G. Murray (καθηγητής της Ελληνικής Γλώσσας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης): “Η Ελληνική είναι η τελειότερη γλώσσα. Συχνά διαπιστώνει κανείς ότι μία σκέψη μπορεί να διατυπωθεί με άνεση και χάρη στην Ελληνική, ενώ γίνεται δύσκολη και βαριά στην Λατινική, Αγγλική, Γαλλική ή Γερμανική. Είναι η τελειότερη γλώσσα επειδή εκφράζει τις σκέψεις των τελειότερων ανθρώπων”, T.L. Heath (Βρετανός μαθηματικός): “Η Ελληνική γλώσσα προσφερόταν κατά εξαιρετικό τρόπο ως όχημα της επιστημονικής σκέψεως. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της γλώσσας του Ευκλείδη είναι η θαυμαστή ακρίβεια. Η γλώσσα των Ελλήνων είναι επίσης θαυμασίως περιεκτική. Στον Αρχιμήδη, στον Ήρωνα, στον Πτολεμαίο και στον Πάππο θα βρούμε πραγματικά πρότυπα περιεκτικών δηλώσεων”, H.F. Kitto (Βρετανος καθηγητής Πανεπιστημίου Bristol): “Είναι στη φύση της Ελληνικής γλώσσας να είναι ακριβής, καθαρή και σαφής. Η ασάφεια και η έλλειψη άμεσης ενοράσεως, που χαρακτηρίζει μερικές φορές τα Αγγλικά, καθώς και τα Γερμανικά, είναι εντελώς ξένες στην Ελληνική γλώσσα. Μαζί με αυτή τη σαφήνεια και τη δημιουργικότητα και τη σοβαρότητα, βρίσκουμε επίσης ευαισθησία και άψογη κομψότητα”.

Δε θα αναφερθώ σε άλλους για το τι είπαν για την Ελληνική γλώσσα γιατί θα χρειαστούμε ολόκληρο βιβλίο. Η αξία της Ελληνικής γλώσσας είναι ολοφάνερη. Όλα τα μεγάλα πνεύματα την θαύμαζαν και την θαυμάζουν. Παρόλα ταύτα τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο απαξιώνουμε την Ελληνική γλώσσα, ιδίως την Αρχαία. Εν αντιθέσει με τους διάφορους μεγάλους διανοητές που εκφράζουν ότι η Αρχαία Ελληνική είναι ζωντανή γλώσσα, διάφοροι εν Ελλάδι και Κύπρο δηλώνουν ότι τα Αρχαία Ελληνικά είναι νεκρή γλώσσα.

Το κείμενο αυτό αποσκοπεί στο να δείξει εν συντομία ότι τα Αρχαία Ελληνικά είναι ζωντανή γλώσσα, ότι ενυπάρχει στην Νέα Ελληνική που είναι συνέχεια της Αρχαίας και όχι άλλη γλώσσα όπως επίσης και έναν τρόπο εκμάθησης της Αρχαίας που θα κάνει όλους μας να την αγαπήσουμε.

Γνώση μιας γλώσσας αποτελεί βασικώς γνώση του λεξιλογίου της. Το τεχνικό μέρος, δηλαδή η σύνταξη και η γραμματική χρειάζονται πολύ λιγότερο. Αυτά είναι για τους φιλολόγους, γλωσσολόγους και γενικά τους ειδικούς επιστήμονες. Όλοι οι άλλοι δύναται να μιλούν και να κατανοούν μια γλώσσα δίχως να γνωρίζουν πλήρως το συντακτικό ή τη γραμματική. Αγρότες, παιδιά, επαγγελματίες, ακόμα και επιστήμονες και γενικά η συντριπτική πλειοψηφία του Ελληνικού λαού μιλάει Ελληνικά δίχως να γνωρίζει ούτε γραμματική ούτε συντακτικό. Παρόλα ταύτα συνεννοούνται Ελληνικά. Ως εκ τούτου η γνώση του συντακτικού ή της γραμματικής  δεν είναι το βασικό προαπαιτούμενο για να μιλάει κάποιος καλά Ελληνικά.

Εν τούτοις στα σχολεία, σε Ελλάδα και Κύπρο, παιδεύονται οι μαθητές με περιττές λεπτομέρειες συντακτικού και γραμματικής που συνήθως αγνοούν και οι πλείστοι καθηγητές. Με τον τρόπο αυτό τα παιδιά, μικρά και μεγάλα, βαριούνται και απαξιώνουν την εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας. Βιώνουμε έναν απίστευτο γλωσσικό εκφυλισμό. Λαός, έθνος, χωρίς γλώσσα οδηγείται προς εξαφάνιση.

Η μέθοδος κατανοήσεως και εκμάθησης της Αρχαίας Ελληνικής είναι απλή και θα την εξηγήσω πιο κάτω. Παράλληλα μέσω της μεθόδου αυτής θα διαφανεί ότι τα Αρχαία Ελληνικά είναι ζωντανή γλώσσα. Κάθε λέξη που δεν καταλαβαίνουμε, την συνθέτουμε στη Νέα μορφή της Ελληνικής γλώσσας και την αντιλαμβανόμαστε, με το σκεπτικό ότι όποιος γνωρίζει Νέα Ελληνικά γνωρίζει Αρχαία Ελληνικά, διότι η Ελληνική γλώσσα είναι ενιαία διαχρονικώς με πολλές μορφές του ίδιου λεκτικού περιεχομένου. Με άλλα λόγια, θα ακολουθούμε την μέθοδο κατανόησης μιας λέξης μέσα από την ετυμολογία της. Αυτό πρέπει να γίνει και στα σχολεία, να διδαχθούμε τη σημασία των λέξεων που χρησιμοποιούμε.

Θα κάνω μια εξήγηση συνοπτικώς πιο κάτω. Κατ’αρχάς να εξηγήσω την ίδια την λέξη“ετυμολογία”. Τι σημαίνει; “Ἐτεός” είναι ο αληθής, ο γνήσιος. Οι πρόγονοί μας όταν ήθελαν να πουν “αλήθεια (είναι);” έλεγαν ” ἐτεόν (ἐστί);” “Ἐτάζω” σημαίνει “δοκιμάζω, ερευνώ, εξετάζω” (οδεύω, δηλαδή, προς την αλήθεια). Άλλωστε, “εξετάζω“ = ἐξ +ἐτάζω. ” Ἔτυμος ” είναι ο αληθής, ο γνήσιος και “ἔτυμον” το αληθές. “Ετυμολογία“, λοιπόν, είναι ο λόγος περί του ετύμου, δηλαδή περί του αληθούς. Η ετυμολογία μας αποκαλύπτει τα αληθή γνωρίσματα και χαρακτηριστικά των πραγμάτων, των ιδεών και των ονομάτων. Το ζήτημα της ετυμολογίας και της ορθότητας των ονομάτων εξετάζουν ο Σωκράτης, ο Κρατύλος και ο Ερμογένης στο έργο του Πλάτωνος “Κρατύλος“. Σήμερα χρησιμοποιούμε και την λέξη “ετυμηγορία“ = ἔτυμος + ἀγορεύω: ομιλώ δημοσίως, λέω δημοσίως τι είναι αλήθεια.

Συνεχίζω με διάφορες λέξεις ούτως ώστε να δείξω με πολλά παραδείγματα τη μέθοδο αλλά και τον πλούτο της Ελληνικής γλώσσας. Όλα τα παιδιά λένε και ξέρουν το “υποβρύχιον”, αλλά αγνοούν τι σημαίνει βρύχιον-α, που σημαίνει βαθιά νερά. Διαβάζουμε στον Όμηρο ότι η φωνή λέγεται “αὐδή”. Σήμερα λέμε “έμεινα άναυδος”, “απηύδησα μαζί του”. Επίσης στον Όμηρο η γη ονομάζεται ἄρουρα. Υπάρχει Έλληνας που να μην γνωρίζει τον αρουραίο ποντικό; Tι θα πει αρουραίος ποντικός; O ποντικός της γης. Η γη ονομάζεται καιχθών, εξού και λέμε υποχθόνιος και καταχθόνιος. Λέμε επίσης αλεξικέραυνο, αλλά δεν ξέρει κανείς ότι ἀλέξω σημαίνει εμποδίζω. Επίσης λέμε μπουκάλι και όχι φιάλη, αλλά στη σύνθεση λέμε εμφιάλωση και όχι εμπουκάλωση, ζητούμε εμφιαλωμένο και όχι μπουκαλωμένο. Το ίδιο συμβαίνει και με τη λέξη ψωμί. Λέμε ψωμί και όχι άρτος, αλλά στη σύνθεση λέμε αρτοποιείο, αρτεργάτες. Όμως και η λέξη ψωμί απαντάται στον Ξενοφώντα (“Απομνημονεύματα” Γ, 14, 5). Αριστοτέλη (“Ρητορική” 3, 4, 3) όπου “ψωμός” σημαίνει άρτος και η μπουκιά (βούκα) άρτου ελέγετο “ὄψον” από το οποίο προέρχεται το “ὀψώνιον” (αγορά τροφίμων) και σήμερα τα “ψώνια”. Λέμε επίσης παπούτσι και όχιυπόδημα αλλά λέμε υποδηματοποιείο και όχι παπουτσοκατασκευαστήριο. Ρούχο και όχιένδυμα αλλά ενδύω και ένδυση. Κυνήγι και όχι θήρα αλλά λαθροθήρας, χρυσοθήρας, θηρεύω. Ένα ακόμα όχι τόσο γνωστό είναι το Ομηρικό επίρρημα “θαμά” που σημαίνεισυχνά. Το λέμε και σήμερα στα παράγωγα λέγοντας “αυτός είναι τακτικός θαμώνας“. Ακόμα μια πιο δύσκολη λέξη είναι το δέρκομαι που σημαίνει βλέπω. Η λέξη δέρκος είναι το βλέμμα. Σήμερα λέμε οξυδερκής και όχι οξυβλέμματος. Λέμε το δέρκος αλλά δεν το γνωρίζουμε. Λέγουμε πάντοτε και όχι αεί, αλλά αείμνηστος, αειθαλλής. Όπως βλέπουμε εάν δεν χρησιμοποιήσουμε τα Αρχαία Ελληνικά οδηγούμαστε σε λεκτικό αδιέξοδο.Δε θα μπορούμε να μιλήσουμε. Μόνο από αυτό φαίνεται ξεκάθαρα ότι η Αρχαία Ελληνική είναι γλώσσα ζωντανή. Παραδείγματος χάριν, “κομῶ” σημαίνει φροντίζω, ενώ “κομμῶ” σημαίνει στολίζω, εξού και το κομμωτήριο που είναι το στόλισμα της κεφαλής. Το “κομῶ” το λέμε σήμερα στη σύνθεση. Λέμε ανθοκόμος, αυτός που φροντίζει τα άνθη, νοσοκόμος, αυτός που φροντίζει τη νόσο, ιπποκόμος, αυτός που φροντίζει τα άλογα. Υπάρχει λοιπόν μέσα στη Νέα Ελληνική γλώσσα, η αρχαία, η οποία αποτελεί τον σκελετό, τη βάση, το έδαφος, επί της οποίου στηρίζεται η Νέα Ελληνική γλώσσα, η λεγομένη δημοτική. Αναφέρουμε επίσης τη λέξη φροντίδα και όχικῆδος, αλλά κηδεμόνας και κηδεία, δηλαδή φροντίδα νεκρών. Λέμε τάφος και όχιτύμβος, αλλά τυμβωρύχος και επιτύμβιος. Θάλασσα και όχι πόντος αλλά ποντοπόρος και υπερπόντιος.

Είναι σημαντικό επίσης να γνωρίζουμε τις προθέσεις. Η Ελληνική γλώσσα είναι η μόνη γλώσσα στον κόσμο που επιτυγχάνει τις πολυσυνθέσεις με τις προθέσεις. Κάθε φορά που αλλάζει η πρόθεση αλλάζει και το νόημα της λέξης. Π.χ. Ας πάρουμε το ρήμα βάλλω. Πάει με όλες τις προθέσεις. Αναβάλλω, διαβάλλω, επιβάλλω, εκβάλλω, παραβάλλω. συμβάλλω κτλ. Το ίδιο και με το ρήμα μένω. Όμως άλλο το νόημα του “περιμένω” και άλλο του“αναμένω”. Το αναμένω αναφέρεται σε χρόνο και το περιμένω αναφέρεται σε τόπο. Λέμε “αίθουσα αναμονής στον σιδηροδρομικό σταθμό”, δηλαδή πας κάθεσαι, να περάσει χρόνος για να φύγεις, ενώ λέμε “θα σε περιμένω στο περίπτερο”, δηλαδή αναφορά σε τόπο.

Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα με τα οποία θα συνεχίσω για να εξηγήσω ακόμη καλύτερα την μέθοδο που προτείνω. Όταν θα καλέσουμε κάποιον σπίτι μας, του λέμε “έλασπίτι” και όχι “έλα στην οικία“. Παρόλα ταύτα λέμε ένοικος, άποικος, κάτοικος, συγκάτοικος, οικοσκευή κτλ. Θέλοντας να γίνω σαφέστερος, στην καθημερινή μας ομιλία λέμε πουλάω και όχι πωλώ, επούλησα και όχι επώλησα. Εκείνο το οποίο όμως τονίζω είναι ότι στη σύνθεση εξακολουθεί να λέγεται το πωλώ, εξού και ανθοπώλης, κρεοπώλης, αγοραπωλησία κλπ. Η σύνθεση γίνεται με το πωλώ και όχι το πουλώ. Κανείς δε λέει ανθοπούλης, κρεοπούλης, αγοραπουλησία. Στα Αρχαία υπάρχει η λέξη αμβλίσκω και σήμερα λέμε άμβλωση. Μία ακόμα ενδιαφέρουσα λέξη είναι το μάτι που στην Ομηρική γλώσσα αναφέρεται ως οφθαλμός. Λέμε μάτι αλλά την ίδια ώρα λέμε οφθαλμίατρος και εποφθαλμιώ. Παράλληλα στα δωρικά ο οφθαλμός ελέγετο οπτίλος και σήμερα στη σύνθεση λέμε κατοπτεύω και στην παραγωγή λέμε οπτικός, οπτασία. Υπέροχη λέξη που αξίζει να γνωρίζουμε είναι ο νόστος που σημαίνει επιστροφή. Σήμερα δε λέμε νόστος. Λέμε όμως νοσταλγία και παλινόστησις. Δε λέμε ἑστίασις, αλλά γεύμα, αλλά λέμε εστιατόριο και συνεστίαση. Δε λέμε ἔδω αλλά τρώγω, αλλά λέμε έδεσμα και εδώδιμα.

Ανέφερα πιστεύω πάρα πολλά παραδείγματα αποδεικνύοντας ότι η Αρχαία Ελληνική είναι ζωντανή γλώσσα και όσοι λένε το αντίθετο αποδεικνύουν την αμάθειά τους. Έχω δε την πεποίθηση ότι πρότεινα έναν όμορφο και ενδιαφέρον τρόπο για εκμάθηση και κατανόηση της γλώσσας μας. Έναν τρόπο που θα κάνει τα νέα παιδιά να αγαπήσουν ότι πιο πολύτιμο προσέφεραν οι αρχαίοι ημών Έλληνες στην ανθρωπότητα και τον πολιτισμό.

Οφείλω να αναφέρω ότι ουδείς δύναται να ετυμολογήσει όλες τις αρχαίες λέξεις. Είναι αδύνατον ένα, λίγα ή πολλά άτομα να το επιτύχουν. Χρειάζεται πολυπληθής Σχολή, η οποία να εργάζεται πυρετωδώς για δεκαετίες, για να επιτύχει ένα καλό αποτέλεσμα. Αν όμως γίνει κάτι τέτοιο, η εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας θα γίνει πολύ εύκολη και η μόρφωση που θα αποκομίσουμε θα είναι τεράστια. Είναι χρέος όλων μας να πιέσουμε τα Πανεπιστήμια, την Ακαδημία των Αθηνών, να ασχοληθούν με την Ελληνική γλώσσα και να προσφέρουν στον Ελληνισμό και την ανθρωπότητα ένα πολύτιμο έργο.

«Η Ελληνική γλώσσα για μένα είναι σαν κοσμογονία. Δεν είναι απλώς μιά γλώσσα…» R.H. Robins, Άγγλος γλωσσολόγος

Μάριος Γεωργίου

http://www.dubiumn.com/

Ἐξωγήινη ζωή: Ἕνα ἀρχαῖο Ἑλληνικό ἐρώτημα.

……………………………………………………………………………..

Το μεγάλο αυτό θέμα είχε απασχολήσει τους αρχαίους Έλληνες όταν, από την εποχή της αναπτύξεως της Αστρονομίας, η ιδέα της υπάρξεως ζωής σε άλλους κόσμους άρχισε να αποκτά κάποια επιστημονική βάση. Είναι γεγονός πως πολλοί Έλληνες φιλόσοφοι, που ήταν και αστρονόμοι συγχρόνως, πίστευαν πως η Γη δεν ήταν μοναδική κατοικία λογικών όντων. Και ήταν καταπληκτική η πρωτοτυπία σκέψεως και ευφυΐα των Ελλήνων της εποχής εκείνης.

Ο Θαλής ο Μιλήσιος δίδασκε πως όλα τα άστρα, ως και η Γη, αποτελούνται από το ίδιο υλικό.

Ο Αναξίμανδρος βεβαίωνε πως οι κόσμοι μπορούσαν να δημιουργηθούν και να καταστραφούν, κάτι που διαπιστώνουμε σήμερα.

Ο Αναξαγόρας πίστευε πως η Σελήνη κατοικείται, δίδασκε μάλιστα πως «αόρατοι σπόροι ζωής», από τους οποίους προέρχονται όλα τα ζωντανά όνταυπάρχουν σε ολόκληρο το Σύμπαν. Ο Αναξαγόρας δηλαδή ήταν ο δημιουργός της θεωρίας της «πανσπερμίας» που προτάθηκε και στην εποχή μας ακόμη από πολλούς επιστήμονες που προσπαθούσαν να εξηγήσουν τον τρόπο δημιουργίας ζωής στον πλανήτη μας.

Οι Επικούριοι δίδασκαν πως στο διάστημα υπήρχαν πολλοί κατοικήσιμοι κόσμοι, παρόμοιοι με την Γη.*

Και άλλοι ακόμη Έλληνες φιλόσοφοι δίδασκαν πως υπάρχει ζωήσε άλλα άστρα, ως κάποιος Ανάξαρχος, που αναφέρει ο Πλούταρχος, ότι μιλούσε προ του Μ. Αλεξάνδρου «περί πολλών κόσμων». Τότε ο Αλέξανδρος δάκρυσε γιατί σκεπτόταν πως «επί απείρων όντων στον κόσμον, δεν ήδυνήθη ακόμη νa κατακτήσει τoν ενα καί μόνον, τoν παρόντα». Αργότερα τους Έλληνες αντέγραψαν οι Ρωμαίοι και ιδίως ο Λουκρήτιος που στο ποίημα του «Περί Φύσεως των πραγμάτων» αναφέρει: «Η Φύση δεν είναι μοναδική στον ορατό κόσμο. Πρέπει να πιστεύουμε πως σε άλλες περιοχές του διαστήματος υπάρχουν και άλλες γαίες, κατοικημένες από άλλους ανθρώπους και άλλα ζώα». Κατά περίεργο τρόπο ο Λουκρήτιος δεν καταλάβαινε την αληθινή φύση των άστρων που θεωρούσε σαν φωτεινούς γήινους ατμούς.

Κατά την Αναγέννηση, με την ανακάλυψη του τηλεσκοπίου, αναζωπυρώθηκε το θέμα υπάρξεως εξωγήινων και ιδίως Αρειανών, γι’ αυτό και είχε τότε τεθεί το ερώτημα: «Αν ο Άρης κατοικείται τότε οι Αρειανοί κατάγονται και αυτοί από τον Αδάμ και την Εύα;» Αυτές ήταν οι αντιλήψεις για την ύπαρξη ζωής στο Διάστημα. Όμως τι πιστεύουμε εμείς σήμερα; Για να απαντήσουμε θα εξετάσουμε τα μέλη του Ηλιακού μας Συστήματος, με τα μέσα και τις γνώσεις μας, θα επισκεφθούμε πρώτα τους κοντινούς μας κόσμους, τα μέλη του «Ηλιακού Κράτους».Θα γνωρίσουμε χωριστά τους πλανήτες με την ταχύτητα της φαντασίας μας και θα τους ερευνήσουμε κατά σειρά αποστάσεως τους από τον ήλιο. Την μορφή του πλανητικού μας συστήματος πρώτος συνέλαβε ο Αρίσταρχος ο Σάμιος. Αυτόν αντέγραψε ο Κοπέρνικος ο οποίος διατύπωσε την θεωρία του «περί του ηλιοκεντρικού συστήματος» τον 16ον αιώνα – διαβάζοντας και αντιγράφοντας τα πρωτότυπα σχετικά ελληνικά συγγράμματα. Βεβαίως τότε ήταν γνωστοί οι 6 μόνο πλανήτες μέχρι δηλαδή και του Κρόνου. Πολύ αργότερα ανακαλύφθηκαν και οι υπόλοιποι 3 εξωτερικοί πλανήτες με μαθηματικούς υπολογισμούς και φυσικά την χρήση μεγάλων τηλεσκοπίων.

Οι 9 πλανήτες μας είναι: Ερμής και Αφροδίτη, δίχως δορυφόρους, Γη μ’ ένα δορυφόρο, Άρης με 2 δορυφόρους, Δίας με 16, Κρόνος με 17, Ουρανός με 15, Ποσειδών με 2 δορυφόρους και Πλούτων με 1 τον Χάρο. Φυσικά τα ονόματα τους είναι ονόματα Ελλήνων θεών γιατίοι αρχαίοι Έλληνες μελέτησαν με επιστημονικό τρόπο τους πλανήτες και τους έδωσαν θεϊκά ονόματα που σεβάστηκαν οι αστρονόμοι όλου του κόσμου. Ο Ερμής με επιτυχία έλαβε το όνομα αυτό επειδή βρίσκεται κοντά στον ήλιο, από τον οποίο περιμένει εντολές, όπως ο Ολύμπιος ταχυδρόμος. Το όνομα της ωραίας Αφροδίτης έπρεπε να δοθεί στον ωραιότερο και λαμπρότερο πλανήτη. Και τι περίεργο, είναι τόσο… φιλάρεσκη η Αφροδίτη ώστε πάντα είναι σκεπασμένο το σώμα της από ένα πολύ πυκνό πέπλο, αδιαπέραστο στρώμα νεφών, την ατμόσφαιρα της, που μας εμποδίζει να δούμε την επιφάνεια της, σαν να προστατεύει το σώμα της ωραίας θεάς από τα βλέμματα βέβηλων!!

Στον ερυθρό πλανήτη εδόθη το όνομα του θεού του πολέμου Άρη, γιατί το κόκκινο χρώμα του θυμίζει αίμα και φωτιά. Ο Δίας δικαίως έλαβε το όνομα του πατέρα των θεών – πλανητών αφού σε όγκο είναι μεγαλύτερος από όλους μαζί τους πλανήτες και η μάζα του είναι 2,5 φορές μεγαλύτερη της μάζας όλων συγχρόνως των πλανητών. Ως προς τη Γη είναι 1300 φορές μεγαλύτερός της. Απορεί κανείς πώς οι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν ότι ο πλανήτης αυτός ήταν γίγας και του έδωσαν το όνομα του μεγαλυτέρου και ισχυρότερου των θεών του Ελληνικού Πανθέου – του «πατρός ανδρών τε, θεών τε». Ο Κρόνος που έρχεται μετά τον Δία πήρε το όνομα του πατέρα του Διός. Εδώ σταματούν οι Έλληνες ως «ανάδοχοι», επειδή οι τελευταίοι πλανήτες, Ουρανός, Ποσειδών και Πλούτων ήταν άγνωστοι κατά την αρχαιότητα, γιατί απλούστατα δεν τους έβλεπαν. Ως γνωστόν οι πλανή¬τες αυτοί παρατηρούνται μόνον με τηλεσκόπια.

Ουρανός ονομάσθηκε ο μετά τον Κρόνο πλανήτης γιατί, κατά την μυθολογία μας ήταν πατέρας του Κρόνου. Ο επόμενος ονομάσθηκε Ποσειδών γιατί νομιζόταν πως είναι ο τελευταίος στα βάθη του διαπλανητικού χώρου και πήρε το όνομα του θεού του υγρού στοιχείου. Αλλά όταν τέλος ανακαλύφθηκε ο έσχατος πλανήτης, του έδωσαν το όνομα του Πλούτωνα, του θεού του Άδη, όχι μόνο γιατί στην απόσταση που βρίσκεται επικρατεί βαθύ σκοτάδι, αλλά για να τιμήσουν τον αστρονόμο P. Lowell, πουτον ανεκάλυψε με υπολογισμό χωρίς να τον δει ποτέ. Τα δυο μάλιστα αρχικά γράμματα του Πλούτωνα είναι τα πρώτα του ονοματεπώνυμου του P. Lowell.

(Παρετηρήθη από τον Tombau-gh το 1930).

Και τώρα που γνωρίσαμε όλη την σειρά των πλανητών, έστω και κατά ένα πολύ γενικό τρόπο, ας τους επισκεφθούμε, εξετάζοντας εάν πράγματι υπάρχουν εκεί οι κατάλληλες συνθήκες δημιουργίας και συντηρήσεως ζωής. Ήδη χάρη στις τεράστιες προόδους και τα μέσα που διαθέτει η αστρονομία γνωρίζουμε τι συνθήκες υπάρχουν σε κάθε πλανήτη. Απόδειξη η κατάκτηση της Σελήνης. Οι αστροναύτες δεν μας είπαν περισσότερα από όσα γνωρίζαμε με τις απειράριθμες αστρονομικές μελέτες και παρατηρήσεις μας. Με την έρευνα των αστροναυτώνείχαμε το «πείραμα», την απόδειξη πως πραγματικά δηλαδή ό,τι είχαν διαπιστώσει οι αστρονόμοι ήταν και η πραγματικότητα. Γι’ αυτό και δημιουργήθηκε τόσος θόρυβος στην Αμερική για τα τεράστια έξοδα που είχαν γίνει για την κατάκτηση της Σελήνης, για να «μάθουμε ό,τι ήδη γνωρίζαμε», όπως είπαν οι πολέμιοι των διαστημικών ταξιδιών. Ασχέτως πάντως προς τις γνώμες αυτές, είναι γεγονός πως με τις έρευνες και τα όνειρα μας βυθιστήκαμε στο μέλλον για να τα κάνουμε πραγματικότητα. (…)

*Δίχως αμφιβολία πρώτοι οι Έλληνες ερεύνησαν το διάστημα, κατά «επιστημονικό» τρόπο, δίδαξαν πως υπάρχει εξωγήινη ζωή και ιδίως πως η Σελήνη κατοικείται.

http://filonoi.gr/

ΔΙΟΓΕΝΗΣ Ο ΚΥΝΙΚΟΣ - Ο ΑΣΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

Υπάρχουν κάποιες μορφές μέσα στην πορεία των αιώνων, οι οποίες άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους στην ιστορία του παγκόσμιου πολιτισμού. Άνθρωποι οι οποίοι μας κληροδότησαν μεγάλες αξίες, τις οποίες, δυστυχώς, δεν μπορέσαμε να τις εκμεταλλευτούμε στο έπακρο. Όμως η άσβεστη μνήμη τους πάντα θα στέκεται αρωγός στην προσπάθειά μας να γίνουμε “αληθινοί” άνθρωποι. Διότι, όσο θα υπάρχει αυτή η αιώνια συντροφιά τους, τόσο θα διατηρείται ζωντανή και η ελπίδα της πνευματικής μας “ανάστασης”. Ο Κυνικός Διογένης υπήρξε πράγματι ένα “δαιμόνιο” πνεύμα, ένας άνθρωπος με όλη τη σημασία της λέξης, που με τη στάση της ζωής του μας έδειξε τον δρόμο προς την αληθινή ευδαιμονία. Το ελάχιστο που θα μπορούσαμε να πράξουμε είναι να τον ευχαριστήσουμε μέσα από τα βάθη της καρδιά μας.

Η διδασκαλία του με παραδείγματα

Στην Αθήνα ο Διογένης έδωσε μια πολύ μεγάλη ώθηση στον Αστεϊσμό. Χρησιμοποιούσε το λογοπαίγνιο ως "Κύων" (σκυλί), "δαγκώνοντας τους φίλους για να τους διορθώσει" κατά την Κυνική φιλοσοφία.

Ο Κύων "δαγκώνει" τον Διδύμωνα

Ο Διδύμων, οφθαλμίατρος της εποχής εξετάζει το μάτι μιας κοπέλας. Ο Διογένης τον βλέπει και γνωρίζει ότι ο Διδύμων ήταν τύπος ερωτύλος. Του λέει: "Πρόσεξε Διδύμωνα, μήπως εξετάζοντας τον οφθαλμό, φθείρεις την κόρην".

Ο Κύων "δαγκώνει" έναν οικοδεσπότη

Ο Διογένης είναι καλεσμένος σε ένα γεύμα και πηγαίνει στο λουτρό για να πλυθεί πριν φάει. Αλλά το λουτρό είναι πολύ βρώμικο. Δεν παραπονιέται, ώστε να μην προσβάλει τον οικοδεσπότη αλλά με αστεϊσμό ρωτά "Οι εδώ λουόμενοι, πού πλένονται κατόπι;".

Ο Κύων "δαγκώνει" έναν μοχθηρό πολίτη

Θέλησε κάποτε να πειράξει ένα μοχθηρό τύπο αφού έβλεπε τις πράξεις του και είχε ακούσει γι' αυτόν. Οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να βάζουν πάνω από την είσοδο του σπιτιού τους ένα θυραίο. Αυτό ήταν ένα σύμβολο, σήμα ή ρητό που διάλεγαν για την οικία τους. Ο μοχθηρός αυτός άνδρας είχε βάλει πάνω από την πόρτα της οικίας του το εξής ρητό: “ΜΗΔΕΝ ΕΙΣΕΙΤΩ ΚΑΚΟΝ” (Να μην μπει κανένα κακό). Έτσι, ο Διογένης κτύπησε την πόρτα και ρώτησε: "Ο οικοδεσπότης από πού μπαίνει;"

Ο Κύων "δαγκώνει" στολισμένο νέο

Ο Διογένης Λαέρτιος περιγράφει ότι ο Διογένης ο Κυνικός κάθεται στο δρόμο, όταν ένας όμορφος και στολισμένος νέος περνάει από μπροστά του. Ο Διογένης τον ρωτάει πού πάει και ο νέος του απαντά σε ένα συμπόσιο. Να μην πας στο συμπόσιο, του λέει ο Διογένης, γιατί αν πας θα γυρίσεις "χείρων", δηλαδή χειρότερος στα αρχαία ελληνικά, ενώ ταυτόχρονα είναι και το όνομα Κενταύρου. Ο νέος πήγε και γυρνώντας από το συμπόσιο, βλέπει πάλι τον Διογένη στη θέση του. Πήγα στο συμπόσιο του λέει και δεν γύρισα "χείρων". Ναι, απαντά ο Διογένης, αλλά γύρισες "Ευρυτίων". (όνομα άλλου Κενταύρου που σημαίνει φαρδύτερος).

Ο Κύων "δαγκώνει" τον Μέγα Αλέξανδρο

Ο Μέγας Αλέξανδρος κάποτε θέλησε να πειράξει τον Διογένη και αφού έλεγε ότι ήταν Κύων, του έστειλε ένα πιάτο κόκαλα. Μετά, όταν συνάντησε τον Διογένη, τον ερώτησε: ”Πώς σου φάνηκε, Κύων, το δώρο μου;” Και ο Διογένης του απάντησε: "Ήταν άξιο για κύνα, αλλά καθόλου άξιο για Βασιλέα".

Ο Μέγας Αλέξανδρος επισκέπτεται το Διογένη

Διογένης, λοιπόν, ο Σινωπεύς ή πιο απλά Διογένης ο Κύων, ο διασημότερος και μεγαλύτερος Κυνικός Φιλόσοφος. Γεννήθηκε περίπου το 400 π.Χ. αλλά κάποιοι θρύλοι αναφέρουν πως ήρθε στο φως τη μέρα που πέθανε ο Σωκράτης το 399 π.Χ. Όσο για τον θάνατό του, και αυτός διαποτισμένος με αρκετούς θρύλους, λένε πως έλαβε χώρα το 323 π.Χ., την ίδια ημέρα που πέθανε ο Μ. Αλέξανδρος στην Βαβυλώνα.

Κατά τα μέσα του 4ου π.Χ. αιώνα ήλθε στην Αθήνα εξόριστος από τη γενέτειρά του Σινώπη του Πόντου, επειδή με τον τραπεζίτη πατέρα του Ικεσία είχαν παραχαράξει το νόμισμα της πόλης.

«Διογένης, γιος του Ικεσία, τραπεζίτης στο επάγγελμα, από τη Σινώπη. Ο Διογένης όταν εξορίστηκε από την πατρίδα του για κάποια παραχάραξη νομισμάτων, ήλθε στην Αθήνα, σχετίστηκε με τον κυνικό Αντισθένη, αισθάνθηκε έλξη για τον τρόπο ζωής του και ακολούθησε την κυνική φιλοσοφία αδιαφορώντας για την μεγάλη του περιουσία» (Σούδα, “Διογένης” n. 1143).

Είτε λόγω της παραχάραξης είτε λόγω πολιτικών διώξεων, βρέθηκε στην Αθήνα και σχετίστηκε με τον Αντισθένη, εντυπωσιασμένος από την φιλοσοφία του, την οποία ασπάστηκε ώσπου τελικά ξεπέρασε σε φήμη τον δάσκαλό του. Σύμφωνα με αναφορές λίγο μεταγενέστερων συγγραφέων, είχε επιδείξει και συγγραφικό έργο, αλλά δυστυχώς δεν διασώθηκε τίποτα. Οι ιστορίες με τον Διογένη, πέρα από κάποιες υπερβολές, θα λέγαμε πως είναι αληθινές και απεικονίζουν την συνέπεια του χαρακτήρα του. Ζούσε σε ένα πιθάρι και σκληραγωγούσε τον εαυτό του ακόμα και στις εναλλαγές του καιρού. Το μόνο που διέθετε ήταν ένα ξύλινο κύπελλο, το οποίο και αυτό το πέταξε, όταν είδε ένα παιδί να πίνει νερό με τις χούφτες του.

«Όταν κάποτε ο Διογένης είδε ένα παιδί να πίνει νερό με τα χέρια, πέταξε από το δισάκι του το κύπελλο λέγοντας: «Ένα παιδί με έχει νικήσει στην απλότητα» (Διογένης Λαέρτιος, Φιλοσόφων βίων και δογμάτων συναγωγή VII 37.)

Ο Διογένης ο επικαλούμενος «Κυνικός», ή Διογένης ο Σινωπεύς ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος. Φέρεται να γεννήθηκε στη Σινώπη περίπου το 412 π.Χ., (σύμφωνα με άλλες πηγές το 399 π.Χ.), και πέθανε το 323 π.Χ. στην Κόρινθο, σύμφωνα με τον Διογένη τον Λαέρτιο, την ημέρα που ο Αλέξανδρος ο Μέγας πέθανε στη Βαβυλώνα. Πίνακας του Jean-Léon Gérôme (1860)

Η δύναμη της προσωπικότητάς του έγκειται στην εκκεντρικότητά του, το τραχύ χιούμορ και στην τολμηρή αντίσταση σε καθετί καθιερωμένο. Όταν συνελήφθη από πειρατές στην Αίγινα και εκτέθηκε για πώληση, ο πωλητής του απαγόρευσε να κάθεται κάτω και ο Διογένης απάντησε: «Δεν υπάρχει διαφορά, διότι σε οποιαδήποτε θέση και αν κείτονται τα ψάρια θα βρουν αγοραστές». Ωστόσο μια από τις πιο φημισμένες ρήσεις του ήταν, όταν στην ερώτηση του πωλητή για το τι ήξερε να κάνει απάντησε: «Να εξουσιάζω ανθρώπους».

«Εκεί που έπλεε τον έπιασαν πειρατές και τον έδωσαν για πούλημα. Όταν κλήθηκε να τον πουλήσουν και τον ρώτησαν τι ήξερε να κάνει απάντησε πως ήξερε «να εξουσιάζει ανθρώπους». Και βλέποντας κάποιον Κορίνθιο, έναν άσωτο πλούσιο, είπε στον διαλαλητή: «Πούλησε με σ’ αυτόν, αυτός χρειάζεται αφεντικό». Εκείνος τον αγοράζει και τον πηγαίνει στην Κόρινθο και του αναθέτει την ανατροφή των παιδιών του. Έλεγε μάλιστα ότι ένα αγαθό πνεύμα είχε μπει στο σπίτι του». Σούδα, “Διογένης” (n. 1143 – 1144).

Εκεί στην Κόρινθο έγινε και η περιβόητη συνάντησή του με το Μέγα Αλέξανδρο, που ενώ όλοι έτρεχαν ξωπίσω του, ο Διογένης λιαζόταν αδιαφορώντας για το νεαρό επίδοξο κοσμοκράτορα. Όταν ο Αλέξανδρος τον πλησίασε, τον προέτρεψε να του ζητήσει ό,τι θέλει και ο Διογένης του έδωσε την παροιμιώδη απάντηση: «Μη μου κρύβεις τον ήλιο!»

Ο Αλέξανδρος ξαφνιάστηκε, διότι είχε συνηθίσει να περιτριγυρίζεται από κόλακες, και τον ρώτησε αν τον φοβάται. Ο Διογένης ρώτησε: «Είσαι καλό πράγμα ή κακό;» Ο Αλέξανδρος απάντησε: «Καλό». Ο Διογένης για άλλη μια φορά τον άφησε άναυδο: «Τότε ποιος άνθρωπος φοβάται το καλό;»

«Τότε ο Αλέξανδρος είπε σε κάποιον από τους φίλους του: «Πόσο θα’ θελα να γινόμουν Διογένης αν δεν είχα γίνει ο Αλέξανδρος!» (GNOMOLOGIUM VATICANUM 743 n. 91.)

Ο Διογένης συχνά κυκλοφορούσε την ημέρα με ένα αναμμένο φανό, όταν τον ρωτούσαν «γιατί κρατάς φανό, ημέρα;» αυτός απαντούσε «ψάχνω να βρώ τίμιους ανθρώπους» O Διογένης έψαχνε να βρεί ένα ανθρώπινο ον, αλλά έλεγε πως έβλεπε μόνο κατεργάρηδες και αχρείους. Πίνακας του J. H. W. Tischbein (1780)

Η βασική διδαχή του Διογένη ήταν απλή: για να πραγματώσει κανείς την αρετή έπρεπε να περιφρονήσει τις φυσικές απολαύσεις. Ο πόνος και η πείνα βοηθούσαν στην επίτευξη του καλού και ότι η κοινωνική εξέλιξη ήταν ασυμβίβαστη με την καλοσύνη και την αλήθεια. Για τον φιλόσοφο ηθικοποίηση σήμαινε επιστροφή στην φύση και στην απλότητα. Την κοινωνική προβολή που επιδίωκαν οι περισσότεροι συμπολίτες του τη θεωρούσε ανοησία, προσποίηση και ματαιοδοξία.

Το να υποτιμά τις θρησκευτικές και κοινωνικές παραδόσεις, καθώς και την πολιτική εξουσία, δεν σήμαινε πως ήταν ένας άνθρωπος με αρνητισμό. Το έκανε για χάρη της προαγωγής της λογικής και της αρετής. Με θεατρικό τρόπο κρατούσε το φανάρι του τη μέρα λέγοντας ότι έψαχνε για αληθινούς ανθρώπους. Περπατούσε ξυπόλητος στο χιόνι και έσπρωχνε το πιθάρι του το καλοκαίρι πατώντας πάνω στην καυτή άμμο. Γι’ αυτές του τις ακρότητες κατηγορήθηκε και δυσφημίστηκε από την αναμφίβολη ανηθικότητα κάποιων συμπολιτών του. Όμως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι έζησε μια ζωή αυτοκυριαρχίας και εγκράτειας. Επέζησε με μια πολύ απλή δίαιτα και διακρίθηκε για την περιφρόνησή του στα πλούτη και την πολυτέλεια.

«Όταν κάποιος έμπασε τον Διογένη σε ένα πολυτελές σπίτι και εκεί του απαγόρεψε να βγάλει τα φλέματα, ο Διογένης, όταν τον έπιασε βήχας, έφτυσε στο πρόσωπο του οικοδεσπότη λέγοντας πως δεν έβρισκε χειρότερο μέρος για να φτύσει». (Διογένης Λαέρτιος, Φιλοσόφων βίων και δογμάτων συναγωγή VI 32.)

Οι αναφορές στη φιλοσοφία του Διογένη είναι λιγότερο πενιχρές απ’ ότι οι αναφορές στην ίδια του την ύπαρξη. Έλεγε ότι εκείνοι που είναι συνηθισμένοι σε μια ζωή γεμάτες απολαύσεις αηδιάζουν όταν αντικρίζουν το αντίθετο, κι εκείνοι που έχουν συνηθίσει στην έλλειψη πολυτέλειας αντλούν ευχαρίστηση από την περιφρόνησή της. Είχε πει ότι οι κακοί άνθρωποι υποτάσσονται στη λαγνεία τους όπως οι δούλοι στα αφεντικά τους.

Ο Διογένης υπήρξε μια πραγματική ιστορική φιγούρα, αλλά η ζωή του έγινε θρύλος που εξελίχθηκε σ’ ένα μύθο, καθώς ανέκδοτα και σκάνδαλα προστέθηκαν στην πραγματική του ζωή. Για την αληθινή του ζωή δεν γνωρίζουμε και πολλά, όμως είναι ξεκάθαρο πως έγινε ένας φιλοσοφικός ήρωας. Τόσο εξαιρετική ήταν η αυστηρότητα και η απλότητα της ζωής του, ώστε αργότερα οι Στωικοί τον αποκάλεσαν τέλειο άνθρωπο και σοφό! Θεωρούσε τις ομιλίες του Πλάτωνα ως χάσιμο χρόνου.

«Όταν ο Πλάτωνας διατύπωσε τον ορισμό ότι ο «άνθρωπος είναι δίποδο ζώο χωρίς φτερά», και ο ορισμός αυτός είχε γίνει αποδεκτός, ο Διογένης μαδάει έναν πετεινό, τον βάζει μέσα στη σχολή [του Πλάτωνα] και λέει: «Αυτός είναι ο άνθρωπος του Πλάτωνα». Εξαιτίας αυτού προστέθηκε στον ορισμό το “με πλατιά νύχια”. (Διογένης Λαέρτιος,Φιλοσόφων βίων και δογμάτων συναγωγή VI 40.)

Περιγελούσε τους ρήτορες όταν μιλούσαν για δικαιοσύνη ενώ ζούσαν μέσα στην αδικία. Έλεγε ότι όλοι συναγωνίζονται ως προς τα υλικά αγαθά αλλά κανείς δεν αγωνιζόταν να γίνει καλύτερος και αληθινός. Αναρωτιόταν γιατί οι μαθηματικοί παρατηρούσαν τον ήλιο και την σελήνη ενώ παρέβλεπαν τα ζητήματα μέσα τους και γύρω τους. Θύμωνε με αυτούς που θυσίαζαν στους θεούς για να έχουν καλή υγεία και από την άλλη έτρωγαν υπερβολικά. Επέπληττε τους ανθρώπους για τις προσευχές τους, λέγοντας ότι ζητούσαν μάλλον αυτά στα οποία οι άνθρωποι απέδιδαν αξία και όχι αυτά που ήταν πραγματικά ωφέλιμα για αυτούς. Παρ΄όλη, όμως, την προκλητική του συμπεριφορά του οι Αθηναίοι τον αγαπούσαν. Όταν ένας νέος του έσπασε το πιθάρι, τον ξυλοκόπησαν και του προσέφεραν ένα καινούριο.

Ήταν το πρώτο άτομο που σκέφτηκε και είπε, “Είμαι πολίτης ολόκληρου του κόσμου”, παρά πολίτης μιας συγκεκριμένης πόλης ή κράτους. Έτσι, κατά κάποιον τρόπο εφηύρε την ιδέα του κοσμοπολιτισμού. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι δε λέει ότι είναι άπολις – χωρίς πόλη – απλώς δηλώνει υποταγή στον Κόσμο και στο Σύμπαν. Οι περιορισμοί της υπηκοότητας και οι αποκλεισμοί που αυτοί συνεπάγονταν ήταν παράλογοι, και με τον Κοσμοπολιτισμό ζητούσε να τους καταργήσει ανοίγοντας τα πολιτικά προνόμια σε όλους. Με λίγα λόγια ο κοσμοπολιτισμός αντιπροσωπεύει μια πρώτη εισήγηση ότι ο δεσμός του ανθρώπου προς την ανθρωπότητα είναι ισχυρότερος του δεσμού προς το κράτος. 

Παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του πιστός στις αρχές του και στον τρόπο που ζούσε.

«Όταν κάποιοι είπαν στον Διογένη ότι «Είσαι γέρος. Από εδώ και πέρα να χαλαρώσεις την προσπάθειά σου», εκείνος είπε: «Μα πώς; Αν έτρεχα σε αγώνες, θα έπρεπε, φθάνοντας κοντά στο τέρμα, να χαλαρώσω την προσπάθεια ή, αντίθετα, να βάλω τα δυνατά μου;»  (Διογένης Λαέρτιος, Φιλοσόφων βίων και δογμάτων συναγωγή VI 34.)

Για τον θάνατό του υπάρχουν διάφορες πληροφορίες. Οι ιστορικοί, όμως, δεν είναι βέβαιοι ούτε για τον χρόνο ούτε για τον τρόπο θανάτου του. Μια ισχυρή πεποίθηση μας αναφέρει πως πέθανε από βαθιά γεράματα στην Κόρινθο. Μια άλλη πως πέθανε τρώγοντας ωμό χταπόδι, επειδή ήθελε να δείξει πως την τροφή δεν χρειάζεται καν να τη μαγειρεύουμε. Όπως και να έχει όχι μόνο η ζωή του, αλλά και ο θάνατός του υπήρξε μυθιστορηματικός! Οι Κορίνθιοι έστησαν στη μνήμη του μια κολόνα πάνω στην οποία τοποθέτησαν έναν σκύλο από μάρμαρο της Πάρου. Στη συνέχεια οι συμπατριώτες του από την Σινώπη τον τίμησαν με ορειχάλκινα αγάλματα, κοντά στη γιγάντια κολόνα με τον σκύλο πάνω στα οποία χάραξαν την ακόλουθη επιγραφή: «Ο χρόνος κάνει ακόμα και τον χαλκό να παλιώνει, αλλά τη δόξα σου, ω Διογένη, η αιωνιότητα ποτέ δεν θα καταστρέψει. Διότι εσύ μόνος δίδαξες στους θνητούς το μάθημα της αυτάρκειας και το πιο εύκολο μονοπάτι της ζωής».

• Julie Piering, Cynics.
• Luis E. Navia, Diogenes The Cynic: The War Against The World 
• Νίκος Σκουτερόπουλος, Οι αρχαίοι κυνικοί
• Μαρία Σεφέρου,  Αρχές της Κυνικής Φιλοσοφίας

πηγές: eranistis.net-βικιπαίδεια

https://ellinikoskoinotismos.blogspot.gr