ΕΡΕΥΝΑ – ΟΙ ΓΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΠΕΡΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΣΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ «ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ» [Β΄ ΜΕΡΟΣ]

Ο Προμηθέας, όπως αποκονίζεται
σε λεπτομέρεια ενός έργου κεραμικής
του 5ου αιώνα προ Χριστού.

… συνέχεια από προηγούμενο άρθρο

Ο

ι επόμενες πληροφορίες περί γενετικής μας δίνονται στο απόσπασμα του κειμένου που ακολουθεί αυτό που ήδη μελετήσαμε. Συνεχίζοντας την αφήγηση του μύθου του, ο Πρωταγόρας λέει: «ἐπειδὴ δ’ ἄγειν αὐτὰ πρὸς φῶς ἔμελλον, προσέταξαν Προμηθεῖ καὶ Ἐπιμηθεῖ κοσμῆσαί τε καὶ νεῖμαι δυνάμεις ἑκάστοις ὡς πρέπει. Προμηθέα δὲ παραιτεῖται Ἐπιμηθεὺς αὐτὸς νεῖμαι, «Νείμαντος δέ μου», ἔφη, «ἐπίσκεψαι»• καὶ οὕτω πείσας νέμει.» (Πρωταγόρας 320d). Όταν δηλαδή ήρθε ο καιρός να «οδηγηθούν στο φως» τα «θνητά είδη», οι θεοί – που όπως είπαμε, σύμφωνα με τις  αγνωστικιστικές αντιλήψεις του Πρωταγόρα, δεν αποτελούν παρά ένα σύμβολο με το οποίο οι άνθρωποι συμβολίζουν την δημιουργό δύναμη – διέταξαν τον Προμηθέα και τον Επιμηθέα, ο ένας (ο Προμηθέας) να μοιράσει τις δυνάμεις-ιδιότητες-γενετικά χαρακτηριστικά στα διάφορα «θνητά είδη», ενώ ο άλλος (ο Επιμηθέας) να επιθεωρήσει την δουλειά του πρώτου για να διορθώσει τυχόν λάθη που μπορεί να έγιναν κατά την μοιρασιά των δυνάμεων-ιδιοτήτων-γενετικών χαρακτηριστικών. Ο Επιμηθέας όμως θέλησε να αλλάξουν ρόλους με τον αδελφό του, τον Προμηθέα, και ο Προμηθέας δέχτηκε να αφήσει τον Επιμηθέα να κάνει την μοιρασιά και αυτός μετά να ελέγξει το έργο του για τυχόν λάθη.

Σ

το παραπάνω απόσπασμα του μύθου, όσο κι αν λόγω της προφορικής μετάδοσης του μύθου από γενιά σε γενιά για πολλούς αιώνες, οι κρυμμένες γνώσεις δεν είναι ξεκάθαρες, αν είμαστε προσεκτικοί, μπορούμε να εντοπίσουμε τρείς πληροφορίες γενετικής – εφ όσον βέβαια δεν περιλάβουμε την πληροφορία της διανομής των ιδιοτήτων-δυνάμεων-γενετικών χαρακτηριστικών σε αυτές, λόγω του ότι, επειδή θα μπορούσε να βασίζεται καθαρά σε θρησκευτικές και μυθολογικές αντιλήψεις, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αμιγώς επιστημονικού περιεχομένου πληροφορία.

Κύτταρα, όπως φαίνονται από μικροσκόπιο. Η ζωή στην Γη
είναι κατά κύριο λόγο κυτταρική, δηλαδή οι περισότερες
μορφές ζωής (πλην των ιών) αποτελούνται από κύτταρα.
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι η πρώτη κυτταρική
μορφή ζωής στην Γη ήταν μονοκύτταρη. Αργότερα αυτή
εξελίχθηκε, διαφοροποιήθηκε και, από αυτήν την
διαφοροποίση προέκυψαν όλες οι πιο σύνθετες μορφές ζωής.
Το ίδιο ακριβώς, με άλλα όμως λόγια, αναφέρει και ο
Πλάτωνας, στο έργο του "Πρωταγόρας".

Η

 πρώτη πληροφορία περί γενετικής του αποσπάσματος αυτού είναι κρυμμένη στην φράση «ἐπειδὴ δ’ ἄγειν αὐτὰ πρὸς φῶς ἔμελλον», η οποία σημαίνει σε μία «κατά λέξη» μετάφραση: «και όταν επρόκειτο να τα φέρουν αυτά [εν. τα θνητά είδη] στο φως». Με μία πρώτη ανάγνωση, η φράση αυτή δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο νόημα. Η λέξη όμως «φῶς» θα μπορούσε να μην έχει στο σημείο αυτό του κειμένου την κυριολεκτική της σημασία, αλλά να σημαίνει μεταφορικά «ύπαρξη». Αν λοιπόν αντικαταστήσω στην μετάφραση την λέξει «φως» με την λέξη «ύπαρξη», τότε η μετάφραση παίρνει την εξής μορφή: «και όταν επρόκειτο να τα φέρουν αυτά [εν. τα θνητά είδη] στην ύπαρξη» ή  - ακόμα καλύτερα – και: «και όταν επρόκειτο να τα φέρουν αυτά [εν. τα θνητά είδη] στην κατάσταση της ύπαρξης». Με αυτήν την μικρή τροποποίηση στην μετάφραση, η οποία συμφωνεί με το νόημα του μύθου, η πληροφορία περί γενετικής που κρύβεται στην φράση αυτή γίνεται πολύ πιο εμφανής. Τα διάφορα πολυκύτταρα «θνητά» είδη που έπρεπε να σχηματιστούν από τις προϋπάρχουσες πιο απλοϊκές μορφές ζωής για να περάσουν από την κατάσταση της δυνάμει ύπαρξης, στην κατάσταση της (ενεργεία) ύπαρξης, έπρεπε, εξελισσόμενα, πρώτα να διαφοροποιηθούν γενετικά από τις προϋπάρχουσες μορφές ζωής. Και πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό; Με την διανομή των δυνάμεων-ιδιοτήτων-γενετικών χαρακτηριστικών του κάθε είδους που επίσης αναφέρεται μέσα στο ίδιο κείμενο. Και για να πούμε το ίδιο σε μια πιο επιστημονική γλώσσα, έπρεπε το DNA τους – ή το RNA τους σύμφωνα με την θεωρία που το θέλει να αποθήκευε αυτό τις γενετικές πληροφορίες στους πρώτους οργανισμούς – να εξελιχθεί-μεταλλαχθεί, συμπεριλαμβάνοντας περισσότερες γενετικές πληροφορίες, οι οποίες θα καθόριζαν τα γενετικά χαρακτηριστικά του νέου είδους, τα οποία η αρχική μορφή ζωής ποτέ δεν είχε. Αυτό όμως, εκτός από το γεγονός ότι συμφωνεί απόλυτα με το αρχαίο κείμενο, συμφωνεί επίσης και με τις σύγχρονες επιστήμες της βιολογίας και της γενετικής. Ως εκ τούτου η πρώτη αυτή γενετική πληροφορία του αρχαίου κειμένου, σύμφωνα με την σύγχρονη επιστήμη, ισχύει.

Η

 δεύτερη γενετική πληροφορία του αποσπάσματος αυτού αναφέρεται στο εξής σημείο του αρχαίου κειμένου: «προσέταξαν Προμηθεῖ καὶ Ἐπιμηθεῖ κοσμῆσαί τε καὶ νεῖμαι δυνάμεις ἑκάστοις ὡς πρέπει. Προμηθέα δὲ παραιτεῖται Ἐπιμηθεὺς αὐτὸς νεῖμαι, «Νείμαντος δέ μου», ἔφη, «ἐπίσκεψαι»». Στο κομμάτι αυτό του κειμένου, μας δίνονται δύο αλληλοσυμπληρούμενες πληροφορίες· η μία είναι ότι ο ένας από τους δύο Τιτάνες (δηλαδή τον Προμηθέα και τον Επιμηθέα) θα έπρεπε να μοιράσει τις δυνάμεις-ιδιότητες-γενετικά χαρακτηριστικά και η άλλη είναι το κύριο χαρακτηριστικό του κάθε ενός Τιτάνα το οποίο και θα συνδεόταν με την δουλειά που οι θεοί – δηλαδή η δύναμη της δημιουργίας – τον ήθελαν να κάνει. Η δεύτερη πληροφορία προκύπτει από την ετυμολογική ανάλυση των ονομάτων των δύο Τιτάνων. Πριν ωστόσο κάποιος που δεν γνωρίζει καλά το θέμα, βιαστεί να κρίνει ως αυθαίρετη την λήψη ενός δεδομένου από την ετυμολογία των ονομάτων, ξεκαθαρίζω ότι στην αρχαία Ελλάδα το όνομα θεωρείτο κάτι σαν ένα είδος «ορισμού» των σωματικών ή/και των ψυχικών χαρακτηριστικών του ονομαζόμενου – γι’ αυτόν δε τον λόγο και οι αρχαίοι Έλληνες έπαιρναν το κανονικό τους όνομα σε μεγαλύτερη ηλικία απ’ ότι συνηθίζεται σήμερα – και ότι τα ονόματα των θεών και των άλλων υπερφυσικών θρησκευτικών οντοτήτων είχαν πάντα και συμβολικό χαρακτήρα. Πλην τούτου και ο ίδιος ο Πλάτωνας, σε άλλα έργα του, αναγνωρίζει την σημασία των ονομάτων και φτάνει στο σημείο να δώσει σε ένα ξένο πρόσωπο ένα όνομα που είχε στα ελληνικά την ίδια σημασία με το πραγματικό του όνομα, στην δικιά του γλώσσα. Θεωρώντας λοιπόν αξιόπιστη την ετυμολογία των ονομάτων, μπορούμε να πούμε ότι το όνομα «Προμηθεύς» είναι λέξη σύνθετή από την πρόθεση «προ» που σημαίνει «πριν» και από το ουσιαστικό «μήτις» που σημαίνει «σκέψη» και ότι το όνομα «Επιμηθεύς» είναι επίσης λέξη σύνθετη από την πρόθεση «επί» που σημαίνει «μετά» και από το ουσιαστικό «μήτις» που – όπως ήδη είπαμε – σημαίνει «σκέψη»· ο Προμηθέας δηλαδή είναι «αυτός που σκέφτεται πριν», ενώ ο Επιμηθέας είναι «αυτός που σκέφτεται μετά». Και στις δύο περιπτώσεις όμως, από τα ονόματά τους, δεν διασαφηνίζεται το «σε σχέση με τι», ο ένας (πρέπει να/είναι καλός στο να) σκέφτεται πριν και ο άλλος (πρέπει να/είναι καλός στο να) σκέφτεται μετά και έτσι προκύπτει το ερώτημα τι είναι τελικά το γεγονός με το οποίο συσχετίζονται τα δύο «ονόματα». Η απάντηση όμως σε αυτό είναι απλή· όπως προκύπτει από την φράση «ἐπειδὴ δ’ ἄγειν αὐτὰ πρὸς φῶς ἔμελλον», τα δύο ονόματα σχετίζονται με το «πέρασμα» των «θνητών ειδών» από την κατάσταση της δυνάμει στην κατάσταση της ενεργεία ύπαρξης ή με επιστημονικά λόγια με την μετάλλαξη-εξέλιξη του DNA – ή του RNA – των αρχικών μορφών ζωής ώστε να δημιουργηθούν τα πιο σύνθετα «θνητά είδη». Ο Προμηθέας δηλαδή ήταν αυτός που θα έπρεπε να μοιράσει τις δυνάμεις-ιδιότητες-γενετικά χαρακτηριστικά στα «θνητά είδη», δηλαδή να ασχοληθεί με τον σχηματισμό του νέου DNA, ενώ ο Επιμηθέας ήταν αυτός που θα έπρεπε να διορθώσει αν εντόπιζε τυχόν λάθη – προφανώς με την χρήση ρετροϊών. Αυτό όμως ταιριάζει απόλυτα με την περιγραφή των εργασιών που ανατέθηκαν στον κάθε ένα από τους δύο Τιτάνες – ασχέτως του ότι αυτοί αργότερα αντάλλαξαν μεταξύ τους τα καθήκοντα αυτά – και παράλληλα συμφωνεί με τις βιολογικές-γενετικές διεργασίες που η ίδια η γενετική επιστήμη ορίζει πως θα έπρεπε να γίνουν – και μάλιστα με την σειρά αυτή – προκειμένου οι πρώτες μορφές ζωής να εξελιχθούν σε πιο σύνθετους οργανισμούς («θνητά είδη»).

Τρισδιάστατη αναπαράσταση της δομής ενός μορίου RNA.
Η σύγχρονη βιολογία έχει παραδεχτεί ότι, τον καιρό που
δημιουργήθηκαν οι πρώτες μορφές ζωής, τον ρόλο του
"βασιλιά του κυττάρου", δεν έπαιζε το DNA, όπως συμβαίνει
σήμερα, αλλά το RNA, ενώ κάποια στιγμή αυτό άλλαξε,
όταν τα δύο αυτά είδη νουκλεϊκού οξέως "αντάλλαξαν"
λειτουργίες στο εσωτερικό του κυττάρου. Θα μπορούσε όμως
κάτι τέτοιο να συσχετιστεί με την ανταλλαγή των εργασιών
του Προμηθέα και του Επιμηθέα, για την οποία μας μιλά
ο Πλάτωνας, μέσα από τον μύθο του Πρωταγόρα;

 

Η

 τρίτη πληροφορία περί γενετικής του αποσπάσματος αυτού του κειμένου του Πλάτωνα, η οποία και έχει δεχτεί σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι οι άλλες δύο την αλλοίωση που επιφέρει η προφορική παράδοση, όταν αυτή λαμβάνει χώρα για μεγάλα χρονικά διαστήματα, βρίσκεται στο κομμάτι εκείνο του κειμένου που λέει: «Προμηθέα δὲ παραιτεῖται Ἐπιμηθεὺς αὐτὸς νεῖμαι, «Νείμαντος δέ μου», ἔφη, «ἐπίσκεψαι»• καὶ οὕτω πείσας νέμει.». Πριν μελετήσουμε το κομμάτι αυτό που μας μιλά για το πώς οι δύο Τιτάνες αντάλλαξαν τις καθορισμένες από τους θεούς – την ενέργεια της δημιουργίας – εργασίες που, όπως είπαμε, αφορούσαν τον μετασχηματισμό του γενετικού κώδικα των πρώτων μορφών ζωής που δημιουργήθηκαν «κάτω από την γη» ώστε να λάβει χώρα η εξέλιξή τους σε πιο σύνθετα «θνητά είδη» (≅ μορφές ζωής), θα πρέπει να μελετήσουμε κάτι άλλο· την πιθανότητα – ακριβώς λόγο της αγνωστικιστικής αντίληψης του Πρωταγόρα – ο Προμηθέας και ο Επιμηθέας να αποτελούν και αυτοί σύμβολα κάποιας «φυσικής δύναμης», υπεύθυνης για την εξέλιξη των «θνητών ειδών» – αργότερα θα εξηγήσω και το πώς, είτε ο Πρωταγόρας , είτε ο Πλάτωνας, είτε και οι δύο είναι δυνατόν να γνώριζαν τέτοιες γνώσεις, «αδικαιολόγητα προχωρημένες» και «ανεξήγητα επιστημονικά ορθές» για την εποχή τους. Το να αποτελούν οι δύο Τιτάνες σύμβολα κάποιας «φυσικής δύναμης» ή ορθότερα κάποιου «φυσικού μηχανισμού» που σχετίζεται με την εξέλιξη των ειδών – και όχι μόνο – είναι κάτι στο οποίο ο Πρωταγόρας, σαν αγνωστικιστής και σαν σοφιστής που ήταν, λογικά θα συμφωνούσε. Ο συμβολισμός όμως που θα χρησιμοποιείτο – ή κατ’ άλλους η συγχώνευση του προσώπου που ενεργεί με την ενέργεια που παράγει ή με τον τρόπο με τον οποίο την παράγει – λογικά θα αφορούσε τις εργασίες που τελικά έκαναν οι δύο Τιτάνες – ασχέτως του τι θα έπρεπε να κάνουν· με άλλα – επιστημονικά – λόγια, ο συμβολισμός του Επιμηθέα θα έπρεπε να σχετίζεται με τον σχηματισμό του DNA των νέων, πιο σύνθετων «θνητών ειδών», ενώ αυτός του Προμηθέα θα έπρεπε να σχετίζεται με την «διόρθωση» των πιθανών λαθών η οποία, σύμφωνα με την σύγχρονη γενετική, μπορεί να επιτευχθεί – ή ορθότερα στο μέλλον θα μπορέσει να επιτευχθεί – με την χρήση ειδικών ρετροϊών. Τα μέσα λοιπόν με τα οποία θα έπρεπε οι δύο Τιτάνες να εργαστούν, είτε λόγω της αλλοίωσης του μύθου, είτε και εσκεμμένα, θα μπορούσαν να συμβολίζονται από τον τελικό – όχι απαραίτητα τον οριζόμενο από τους «θεούς» (δημιουργική δύναμη) – χρήστη τους· δηλαδή, ο Επιμηθέας που τελικά ανέλαβε την εργασία του Προμηθέα, να εργαστεί δηλαδή πάνω στο DNA για την δημιουργία των σύνθετων «θνητών ειδών», θα μπορούσε να συμβολίζει εκτός από την φυσική δύναμη της εξέλιξης των «θνητών ειδών» και το DNA, ενώ ο Προμηθέας που  τελικά ανέλαβε την δουλειά του Επιμηθέα να διορθώσει τα τυχόν λάθη – πιθανώς χρησιμοποιώντας ειδικούς ρετροϊούς που δεν είναι παρά ακυτταρικές μορφές ζωής που αποτελούνται από RNA (και όχι από DNA, όπως οι υπόλοιποι ιοί) – θα μπορούσε να συμβολίζει, εκτός από την δύναμη της φύσης για περαιτέρω εξέλιξη, και τους ρετροϊούς, ή πιο συγκεκριμένα το RNA από το οποίο αποτελούνται. Έτσι οι δύο αδελφοί Τιτάνες θα μπορούσαν να συμβολίζουν τα δύο διαφορετικά είδη νουκλεϊκού οξέος – το DNA και το RNA – που και τα δύο σχετίζονται άμεσα με την γενετική πληροφορία, την διαιώνιση της, αλλά και την σταδιακή εξέλιξή της και που χωρίς αυτά – όπως λέει η σύγχρονη γενετική επιστήμη – θα ήταν αδύνατη η δημιουργία της ζωής, δηλαδή των «θνητών ειδών», άρα και η εκτέλεση των εργασιών που, κατά τον μύθο, ανέλαβαν οι δύο Τιτάνες να εκτελέσουν… Με το να καταλήξει όμως με τον τρόπο αυτό κάποιος στο συμπέρασμα αυτό, το συμπέρασμα αυτό θα μπορούσε να κριθεί ως αβέβαιο ή ακόμα και ως αυθαίρετο. Και όντως θα ήταν, αν δεν το επιβεβαίωνε και το τελευταίο στοιχείο που αντλούμε από το κείμενο, το οποίο επίσης συμφωνεί απόλυτα με τα όσα μας λέει η γενετική επιστήμη. Συγκεκριμένα, ο μύθος μας λέει ότι οι δύο Τιτάνες ανέλαβαν κάποιες εργασίες από τους θεούς – δηλαδή από την δύναμη της δημιουργίας – αλλά αποφάσισαν να τις ανταλλάξουν και να κάνει ο ένας την δουλειά του άλλου. Αν κάτι τέτοιο μπορούσε να επιβεβαιωθεί επιστημονικά από την σύγχρονη επιστήμη ότι συνέβη σε σχέση με τις εργασίες του DNA και του RNA, μέσα στα κύτταρα των πρώτων μορφών ζωής, τότε το αρχικό μας συμπέρασμα θα μπορούσε να είναι πολύ πιο βάσιμο. Και όντως, σύμφωνα με την σύγχρονη επιστήμη, στις πρώτες μορφές ζωής «βασιλιάς του κυττάρου», δηλαδή φορέας των γενετικών πληροφοριών και υπεύθυνος για την αντιγραφή τους δεν ήταν το DNA, όπως είναι σήμερα, αλλά το RNA, ενώ ο ρόλος του DNA ήταν τότε δευτερεύον, ενώ δεν αποκλείεται και να εισήλθε στις κυτταρικές μορφές ζωής – θυμίζω πως η ανταλλαγή των εργασιών συνέβη κατόπιν συνεννόησης και «παραίτησης» του Προμηθέα-RNA υπέρ του Επιμηθέα-DNA από την αρχική του εργασία – από τους ιούς – όχι όμως τους ρετροϊούς – οι οποίοι εμφανίστηκαν επίσης την ίδια εποχή με τις πρώτες κυτταρικές μορφές ζωής και που ανέκαθεν είχαν γενετικό υλικό αποτελούμενο από DNA. Η επιστήμη της βιολογίας μας λέει επίσης ότι υπήρξε κάποια εποχή, όσο ακόμα οι κυτταρικές μορφές ζωής ήταν απλές και αποτελούνταν από λίγα – αν όχι από ένα – μόνο κύτταρα, κατά την οποία το DNA εκτόπισε το RNA στο εσωτερικό του κυττάρου, με αποτέλεσμα να είναι πλέον αυτό υπεύθυνο για την φύλαξη και την αντιγραφή των γενετικών πληροφοριών… Με άλλα λόγια συνέβη ακριβώς αυτό που, μέσα βέβαια από συμβολισμό και προσωποποίηση των «φυσικών μηχανισμών», αναφέρεται στον μύθο!

… και έπεται συνέχεια στο Γ΄ μέρος του άρθρου.

ΕΡΕΥΝΑ – ΟΙ ΓΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΠΕΡΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΣΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ «ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ» [Α΄ ΜΕΡΟΣ]

Ο αρχαίος φιλόσοφος Πλάτωνας σε λεπτομέρεια
από την τοιχογραφία "Η Σχολή των Αθηνών"
που βρίσκεται στο Βατικανό και είναι έργο
του  Raffaello Sanzio.

Σ

ε αντίθεση με τον δάσκαλό του, Σωκράτη, ο Πλάτωνας, ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος, άφησε πίσω του ένα πλούσιο όσο και ενδιαφέρον γραπτό έργο, η μελέτη του οποίου διαρκώς φέρνει στο φως νέα στοιχεία που μας καλούν να αναθεωρήσουμε την άποψη που είχαμε σχηματίσει για τις γνώσεις του Πλάτωνα σχετικά με ζητήματα που, μέχρι πριν λίγες δεκαετείς οι περισσότεροι θεωρούσαν εξωπραγματικό να υπήρχαν σε μία τόσο παλιά εποχή, όσο αυτή του Πλάτωνα...

Τ

ο μυστήριο της χαμένης Ατλαντίδας, όσο κι αν από πολλούς θεωρείτο το κύριο κομμάτι της γνώσης του Πλάτωνα, στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά ένα μικρό κομμάτι ενός κατά πολύ ευρύτερου συνόλου γνώσεων και πληροφοριών που φυσικά δεν περιορίζεται μόνο στα δύο βιβλία του Πλάτωνα που αναφέρουν την Ατλαντίδα…

Ρ

ίχνοντας μία πιο ερευνητική ματιά στα κείμενα του Πλάτωνα, μπορεί κανείς να βρει πολλά πράγματα τα οποία συσχετίζονται με τις σύγχρονες επιστημονικές γνώσεις και που επιβεβαιώνονται απ’ αυτές. Για παράδειγμα θα φέρω τις γνώσεις του Πλάτωνα για την Μεσολιθική εποχή, στις οποίες και αφιέρωσα και ένα προηγούμενο άρθρο μου το οποίο φιλοξενείται στο «Αναζητώντας το Παράξενο»· όπως θα διαπιστώσει όποιος διαβάσει το εν λόγω άρθρο, οι σύγχρονες έρευνες πάνω στους προϊστορικούς πληθυσμούς της Ευρώπης και της Αφρικής, δείχνουν πως αυτοί εκτείνονταν ακριβώς μέσα στα γεωγραφικά πλαίσια που ορίζει ο Πλάτωνας, στο έργο του «Τίμαιος».

Α

φήνοντας όμως προσωρινά τον «Τίμαιο» και τον «Κριτία», τα δύο έργα του Πλάτωνα που αφορούν – το πρώτο εν μέρει και το δεύτερο ολόκληρο – την Ατλαντίδα, αλλά και γενικότερα το θέμα της χαμένης ηπείρου του Ατλαντικού ωκεανού, αν μελετήσουμε το κείμενο του Πλάτωνα «Πρωταγόρας», μπορούμε να εντοπίσουμε υπερσύγχρονες γνώσεις γενετικής! Για όσους είναι εξοικειωμένοι με το κείμενο και σπεύσουν να πουν ότι τα όσα αναφέρονται περί του τρόπου με τον οποίο μοιράστηκαν οι δυνάμεις-ικανότητες-γενετικά χαρακτηριστικά στα έμβια όντα από τους θεούς, θα μπορούσαν κάλλιστα να οφείλονται σε απλές βιολογικές παρατηρήσεις σε συνδυασμό με φιλοσοφικούς στοχασμούς, εκ των προτέρων λέω ότι συμφωνώ απόλυτα μαζί τους. Οι γνώσεις της γενετικής άλλωστε – και όχι της απλής παρατήρησης της βιολογίας των ζώων – οι οποίες βρίσκονται στο κείμενο του Πλάτωνα δεν είναι αυτές, αλλά είναι κρυμμένες αλλού· και την λέξη «κρυμμένες» την εννοώ με την κυριολεκτική της σημασία…

Τ

ο φαινομενικά άσχετο με την επιστήμη της γενετικής θέμα του έργου του Πλάτωνα «Πρωταγόρας» είναι το αν η πολιτική αρετή, το πώς δηλαδή μπορεί κανείς να είναι καλός και ενάρετος πολίτης, μπορεί να διδαχτεί ή όχι. Πάνω στο θέμα αυτό, στον «Πρωταγόρα», εμφανίζονται να συζητούν δύο από τους μεγαλύτερους ανθρώπους του πνεύματος της εποχής· ο Σωκράτης, ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος που υπήρξε δάσκαλος του Πλάτωνα από την μία και από την άλλη ένας από τους μεγαλύτερους σοφιστές της εποχής από τον οποίο και το κείμενο αυτό του Πλάτωνα πήρε το όνομά του, ο Πρωταγόρας.  

Ο

 Πρωταγόρας, παρά του ότι ήταν σοφιστής και του ότι οι σοφιστές αποτελούσαν τον αντίποδα της διδασκαλίας του Σωκράτη, την οποία ασπαζόταν και ο Πλάτωνας, αντιμετωπίζεται από τον συγγραφέα του κειμένου, σε αντίθεση με τους άλλους δύο σοφιστές που κάνουν την εμφάνισή τους σε αυτό, με μεγάλο σεβασμό. Αν και ο Πλάτωνας δεν διστάζει να ειρωνευτεί, μέσα από το στόμα του Σωκράτη, τις δύο από τις τρεις μεθόδους πειθούς που χρησιμοποιεί ο Πρωταγόρας, δεν ειρωνεύεται ούτε τις ιδέες του, ούτε και την προσωπικότητά του. Είναι σαν με έμμεσο τρόπο ο Πλάτωνας να μας λέει πως τα όσα θα πει το πρόσωπο αυτό κατά την διάρκεια της συζήτησής του με τον Σωκράτη είναι πράγματα που περιέχουν σημαντικές αλήθειες.

Ο

 Πρωταγόρας χρησιμοποιεί τρεις διαφορετικές μεθόδους· τον μύθο, την διάλεξη και τον σχολιασμό των ποιητικών κειμένων. Από τις μεθόδους αυτές ο Πλάτωνας καταδικάζει δια μέσω της ειρωνείας του τόσο την διάλεξη, όσο και τον σχολιασμό των ποιητικών κειμένων, λόγω του ότι αποτελούν περισσότερο μεθόδους πειθούς, παρά μεθόδους αναζήτησης της αλήθειας. Στην περίπτωση του μύθου όμως, μίας μεθόδου που και ο ίδιος ο Πλάτων χρησιμοποιούσε, ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος αφήνει τον σοφιστή να αφηγηθεί τον μύθο χωρίς αυτός να κάνει, δια μέσω του Σωκράτη, κάποιο ειρωνικό σχόλιο. Αν λοιπόν κάτι κρύβεται στα λόγια του Πρωταγόρα, στο κείμενο αυτό, αυτό δεν μπορεί να βρίσκεται πουθενά αλλού, παρά μέσα στον μύθο που λέει ο σοφιστής.

Ο

 μύθος που αφηγείται ο Πρωταγόρας είναι ουσιαστικά μία ιστορία μυθολογικής φύσεως. Τέτοιες ιστορίες υπήρχαν πολλές στην προφορική και γραπτή παράδοση της εποχής. Προέρχονταν δε από εποχές πολύ παλιές, αλλά ήταν αδύνατον να είναι εντελώς αναλλοίωτες από το πέρασμα του χρόνου, ειδικά μάλιστα κατά τα χρόνια που αυτές διαδίδονταν από γενιά σε γενιά μέσα από την προφορική παράδοση. Αυτό συνεπάγεται ότι θα πρέπει κανείς να είναι προσεκτικός, αν θέλει να εντοπίσει στοιχεία, λεπτομέρειες ή γνώσεις που να αφορούν κάτι σχετικά με τις «αδικαιολόγητες» για την εποχή γνώσεις του συγγραφέα.

Η

 εποχή στην οποία αναφέρεται ο συγκεκριμένος μύθος είναι η εποχή της δημιουργίας του ανθρώπου. Επρόκειτο για έναν μύθο ευρέως γνωστό στους Έλληνες· για τον μύθο της δημιουργίας του ανθρώπου, της κλοπής της φωτιάς και της επιβίωσης του ανθρώπινου είδους στα πρώτα χρόνια της ύπαρξής του. Η χρήση του στον διάλογο είναι η επιχειρηματολογία του Πρωταγόρα υπέρ του ότι η πολιτική αρετή είναι δυνατόν να διδαχθεί· είναι όμως αμφίβολο το αν λειτουργεί παράλληλα και σαν «κρυψώνα» για τα στοιχεία αυτά που ο Πλάτωνας ήθελε να αποτυπώσει σε γραπτό κείμενο. Δεν αποκλείεται άλλωστε ο Πλάτωνας να χρησιμοποιεί τον Πρωταγόρα, όπως ακριβώς και τον Κριτία στα έργα του που αφορούν την Ατλαντίδα προκειμένου να περάσει στο κείμενό του κάποιες γνώσεις που στην πραγματικότητα ο ίδιος – όχι απαραίτητα όμως μόνο αυτός – κατείχε.

Ό

σο για το αν υπάρχουν στον «Πρωταγόρα» τέτοιες γνώσεις, ο καλύτερος τρόπος για να το διαπιστώσουμε είναι να διαβάσουμε με προσοχή το αρχαίο κείμενο. Περιληπτικά, το κείμενο του Πλάτωνα αρχίζει όταν ο Σωκράτης συναντά έναν φίλο του – του οποίου το όνομα δεν αναφέρεται – και αρχίζει να του εξιστορεί τα όσα προηγήθηκαν. Ένας νεαρός Αθηναίος του ζήτησε να μιλήσει στον Πρωταγόρα που τον καιρό εκείνο είχε έρθει στην Αθήνα, με σκοπό να τον πάρει για μαθητή του και να τον διδάξει την πολιτική αρετή που οι σοφιστές ισχυρίζονταν πως μπορούσαν να διδάξουν. Ο Σωκράτης συνεχίζει την αφήγηση λέγοντας πως πήγε στο σπίτι όπου βρισκόταν ο Πρωταγόρας μαζί με τον νεαρό Αθηναίο και πως, αμφισβητώντας το κατά πόσον ο Πρωταγόρας – και οι σοφιστές γενικότερα – ήταν οι κατάλληλοι άνθρωποι για να διδάσκουν την πολιτική αρετή, αλλά και το αν η ίδια η πολιτική αρετή ήταν διδακτή ή όχι, άρχισε, με χρήση της διαλεκτικής μαιευτικής και της προσποίησης άγνοιας, να μιλά με τον Πρωταγόρα, καλώντας τον ουσιαστικά να επιχειρηματολογήσει σχετικά με το αν αυτός, ή ο οποιοσδήποτε άλλος, είναι ικανός να διδάξει στους άλλους την πολιτική αρετή. Το σημαντικότερο δε από τα επιχειρήματα του Σωκράτη ήταν ότι η Εκκλησία του Δήμου στην αθηναϊκή πολιτεία, ενώ για θέματα τεχνικά συμβουλευόταν συγκεκριμένους τεχνίτες και δεν ανεχόταν κάποιον άσχετο με το θέμα να πάρει τον λόγο, στα θέματα που αφορούσαν την πολική, άφηνε τον καθένα να μιλήσει ελεύθερα, σαν να πίστευε ότι όλοι οι άνθρωποι κατέχουν εκ φύσεως την πολιτική αρετή και άρα δεν χρειάζονται να την διδαχθούν όπως οι ειδικοί τεχνίτες διδάσκονται την τέχνη την οποία εξασκούν.

Ο

ρμώμενος από αυτό το επιχείρημα του Σωκράτη, ο Πρωταγόρας επιλέγει να του απαντήσει με έναν μύθο. Και ο μύθος αυτός είναι η ιστορία του πώς οι θεοί δημιούργησαν τα έμβια όντα, του πώς μοιράστηκαν οι δυνάμεις-ικανότητες-γενετικά χαρακτηριστικά στα όντα αυτά, του πώς ο άνθρωπος κατάφερε να επιβιώσει και να κυριαρχήσει αποκτώντας την φωτιά και τις τεχνικές γνώσεις που ως τότε κατείχαν μόνο οι θεοί και του πώς του δόθηκε η πολιτική αρετή και, ως εκ τούτου, η δυνατότητα να θεμελιώσει μακρόβιες κοινωνίες.

Προτομή του μεγάλου αρχαίου Έλληνα σοφιστή Πρωταγόρα.

Α

ν και το περιεχόμενο του μύθου φαντάζει – και λογικά καθώς πρόκειται για μύθο παρμένο από την αρχαία ελληνική παράδοση – αμιγώς θρησκευτικού περιεχομένου, αυτό απλά δεν ισχύει. Στοιχείο δε που αποδεικνύει ότι πίσω από τον μύθο κρύβεται και κάτι άλλο είναι το γεγονός ότι ο Πλάτωνας τον βγάζει μέσα από το στόμα του Πρωταγόρα που ήταν αγνωστικιστής, δηλαδή δεν πίστευε σε καμία θρησκεία, χωρίς να δέχεται ή να απορρίπτει την ύπαρξη μιας θεϊκής δημιουργικής δύναμης και χωρίς να αμφισβητεί την ανάγκη του ανθρώπου για θρησκευτική πίστη. Ο λόγος λοιπόν για τον οποίο ο Πλάτωνας βάζει έναν μη θρήσκο – αλλά ούτε και άθεο – διανοούμενο της εποχής του να επιχειρηματολογεί με έναν συγκεκριμένο μύθο της δωδεκαθεϊστικής θρησκευτικής παράδοσης, κάνουν τον αναγνώστη – και ειδικά αυτόν που γνωρίζει εις βάθος την αγνωστικιστική κοσμοθεωρία της εποχής – να καταλάβει ότι η επιλογή του Πλάτωνα – η και του ίδιου του Πρωταγόρα, αν υποθέσουμε πως πρόκειται για μία συζήτηση που όντως συνέβη και που αργότερα ο Σωκράτης διηγήθηκε στον Πλάτωνα που κάλλιστα θα μπορούσε να είναι και ο ανώνυμος φίλος του Σωκράτη που εμφανίζεται στην αρχή του έργου – να χρησιμοποιήσει τον μύθο αυτό, μόνο τυχαία που δεν ήταν.

Δ

ιαβάζοντας λοιπόν τον μύθο σήμερα, μπορούμε να εντοπίσουμε πολλά στοιχεία τα οποία αναφέρονται στις γνώσεις του Πλάτωνα που κανονικά κανείς εκείνη την εποχή, αν δεχτούμε τα όσα λέει η συμβατική ιστορία, δεν θα μπορούσε να έχει…

Ο

 μύθος αρχίζει ως εξής: «Ἦν γάρ ποτε χρόνος ὅτε θεοὶ μὲν ἦσαν, θνητὰ δὲ γένη οὐκ ἦν. ἐπειδὴ δὲ καὶ τούτοις χρόνος ἦλθεν εἱμαρμένος γενέσεως, τυποῦσιν αὐτὰ θεοὶ γῆς ἔνδον ἐκ γῆς καὶ πυρὸς μείξαντες καὶ τῶν ὅσα πυρὶ καὶ γῇ κεράννυται.» (Πρωταγόρας 320c-320d). Αυτό το μικρό χωρίο των δύο περιόδων που αποτελεί την αρχή του μύθου που αφηγείται ο Πρωταγόρας, αφού πρώτα, στην πρώτη περίοδο, προσδιορίζει τον χρόνο στον οποίο ο μύθος αναφέρεται, στον καιρό δηλαδή που υπήρχαν μεν θεοί, αλλά δεν υπήρχαν τα είδη των θνητών όντων – και ασφαλώς ούτε και το γένος των ανθρώπων, στην δεύτερη περίοδο, μας μιλά για την δημιουργία της ζωής, η οποία και κρύβει και την πρώτη σημαντική πληροφορία περί γενετικής του μύθου αυτού. Πριν περάσω όμως στην ανάλυσή του, θα ήθελα, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, να τονίσω ένα μικρό λάθος – το οποίο όμως είναι αρκετά σημαντικό – που έχουν πολλές από τις μεταφράσεις του κειμένου· η φράση «θνητὰ γένη» που από  πολλούς μεταφραστές έχει μεταφραστεί ως «είδη ζώων» θα ήταν καλύτερα, για να φαίνεται και ευκολότερα αυτό που θέλει να πει ο συγγραφέας, να μεταφραστεί – σε μία πιο «κατά λέξη» μετάφραση – ως «θνητά είδη». Οι λόγοι για τους οποίους προτείνω αυτήν την δεύτερη μετάφραση είναι δύο· πρώτον διότι μέσα στα «θνητά είδη», συγκαταλέγεται και ο άνθρωπος και οι αρχαίοι Έλληνες κάθε άλλο παρά ζώο τον θεωρούσαν και δεύτερον διότι ο Πλάτωνας στο σημείο αυτό – όπως θα αναλύσουμε και στην συνέχεια – δεν μας μιλά άμεσα για την δημιουργία των ζώων – στην οποία και αναφέρεται στην συνέχεια – αλλά για την δημιουργία της πρώτης ζωής, η οποία και στην συνέχεια διαφοροποιήθηκε ώστε να σχηματιστούν τα διάφορα είδη των «θνητών όντων».

Σ

ύμφωνα με τον μύθο λοιπόν, οι θεοί – με τον όρο «θεοί» ένας αγνωστικιστής όπως ο Πρωταγόρας σίγουρα δεν εννοεί το δωδεκάθεο όπως το εννοούν οι σύγχρονοί του, αλλά χρησιμοποιεί τον όρο αυτό για να δηλώσει την ανώνυμη δύναμη της δημιουργίας την οποία και θεωρεί από πιθανό ως και λογικό να υπάρχει – έφτιαξαν την ζωή μέσα στην γη αναμειγνύοντας γη και φωτιά και ό,τι μπορεί να αναμειχθεί με γη ή φωτιά. Οι πληροφορίες που μας δίνονται και που πρέπει να εξετάσουμε είναι δύο· το ότι η δημιουργία της ζωής έγινε υπόγεια και το ότι για να λάβει χώρα χρησιμοποιήθηκαν γη, φωτιά και ό,τι μπορεί να αναμειχθεί μαζί τους.

Τρισδιάστατη αναπαράσταση ενός μορίου αδενίνης (Α). Η
αδενίνη είναι ένα νουκλεοτίδιο απαραίτητο για τον σχηματισμό
του DNA, αλλά για να συντεθεί χρειάζεται θερμοκρασίες
χαμηλές, όπως αυτές των υπόγειων σπηλαίων.

Ό

σο για το αν η δημιουργία της ζωής έγινε υπόγεια ή όχι, το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε είναι ότι ο όρος «υπόγεια» θα μπορούσε να ερμηνευτεί σαν «μέσα σε σπήλαια». Έπειτα θα πρέπει να παρατηρήσουμε τις συνθήκες που επικρατούν στο περιβάλλον ενός σπηλαίου που βρίσκεται σε σχετικά μεγάλο βάθος κάτω από την επιφάνεια της Γης. Το κύριο χαρακτηριστικό ενός τέτοιου σπηλαίου είναι συνήθως οι κρύες θερμοκρασίες που επικρατούν σταθερά στο εσωτερικό του. Θα μπορούσε όμως να σχηματιστεί ζωή σε ένα τέτοιο ψυχρό περιβάλλον, σαν αυτό ενός σπηλαίου; Η επιστήμη στις ημέρες μας έχει αποδείξει ότι η αδενίνη (A) και η γουανίνη (G) για να συντεθούν χρειάζονται θερμοκρασίες ψύχους, ακριβώς όπως αυτές των σπηλαίων. Και, ως γνωστόν, οι δύο αυτές χημικές ενώσεις είναι δύο απαραίτητα για την ύπαρξη ζωής νουκλεοτίδια καθώς αποτελούν δομικά στοιχεία του γενετικού υλικού (DNA ή RNA) όλων των ζωντανών οργανισμών! Για να υπάρξει όμως ζωή με βάση το DNA, δύο είδη νουκλεοτιδίων δεν επαρκούν καθώς θα έπρεπε να υπάρχουν επίσης και οι συμπληρωματικές τους αζωτούχες βάσεις, η θυμίνη (Τ) και η κυτοσίνη (C), οι οποίες δεν θα μπορούσαν να σχηματιστούν το ίδιο εύκολα εκεί κάτω. Αν όμως στα σπήλαια αυτά υπήρχε νερό – που είναι σίγουρο το ότι θα υπήρχε καθώς η ζωή βασίζεται στο νερό – δεν θα ήταν καθόλου παράξενο να ήρθαν με αυτό τα άλλα δύο νουκλεοτίδια που χρειάζονται περισσότερη ζέστη για να σχηματιστούν από το εξωτερικό του σπηλαίου. 

Η λέξη "πυρ" εκτός από την έννοια της φωτιάς μπορεί να έχει
και την έννοια της ενέργειας. Στον "Πρωταγόρα" αναφέρεται
ότι, για την δημιουργεία της ζωής, χρησιμοποιήθηκε πυρ, κάτι
που συμφωνεί με την σύγχρονη επιστήμη που θέλει, τον καιρό
της δημιουργίας της ζωής, η ατμόσφαιρα της Γης να ήταν
έντονα φορτισμένη, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται
πολυάριθμοι ηλεκτρικοί σπινθήρες που συνέβαλλαν στην
δημιουργία της πρώτης ζωής στην Γη.

Η

 δημιουργία όμως της ζωής, καθώς και η σύνθεση των χημικών ενώσεων που την αποτελούν χρειάζονται ενέργεια για να λάβουν χώρα. Ο Πλάτωνας όμως το είπε και αυτό· είπε δηλαδή ότι η ζωή προήλθε από την ανάμειξη γης, δηλαδή στέρεας ύλης – που θα μπορούσε στο κρύο περιβάλλον του σπηλαίου να διατηρήσει την στερεά της κατάσταση – φωτιάς – δηλαδή ενέργειας, καθώς και η λέξη «ενέργεια» αποτελεί μετάφραση της αρχαίας λέξης «πὺρ» – και με ό,τι αναμειγνύεται με τα στοιχεία αυτά, δηλαδή, κατά την κοσμοθεωρία της εποχής, από νερό (ύλη σε υγρή μορφή) και αέρα (ύλη σε αέρια μορφή). Από όλα αυτά, δεν υπάρχει κάτι που να μην είναι χρήσιμο στην δημιουργία της ζωής. Το νερό σε υγρή μορφή είναι στοιχείο απαραίτητο για την ζωή, αλλά και για την διάδοση της ενέργειας που με την μορφή ηλεκτρικών σπινθήρων, όπως υποστηρίζεται από την σύγχρονη επιστήμη, εκλυόταν από την έντονα ηλεκτρικά φορτισμένη ατμόσφαιρα (αέρα) που υπήρχε τον καιρό που στην Γη πρωτοεμφανίστηκε η ζωή. Έχοντας λοιπόν κρύες – αλλά όχι παγωμένες – θερμοκρασίες, σχηματισμένα νουκλεοτίδια, νερό, αέρα – που μεταξύ των άλλων περιείχε υδρογόνο, μεθάνιο και αμμωνία – και ισχυρούς ηλεκτρικούς σπινθήρες για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, το οποίο δηλώνεται στον Πρωταγόρα του Πλάτωνα με την φράση: «ἐπειδὴ δὲ καὶ τούτοις χρόνος ἦλθεν εἱμαρμένος γενέσεως», θα ήταν πάρα πολύ πιθανό, μέσα στα υγρά σπήλαια να δημιουργήθηκε η ζωή στην Γη, πράγμα το οποίο στις μέρες μας θεωρείται πολύ πιθανό.

… και έπεται συνέχεια στο Β΄ μέρος του άρθρου.

ΕΡΕΥΝΑ – ΠΑΡΑΞΕΝΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΕ ΣΠΗΛΑΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ [Α΄ ΜΕΡΟΣ]



Η είσοδος του σπηλαίου της Πεντέλης.

Η

 Ελλάδα είναι μία χώρα στην οποία η φυσική ομορφιά και το κάλος των αρχαιοτήτων συνυπάρχουν αρμονικά με το παράξενο και το ανεξήγητο που κρύβονται σε μέρη απόμακρα κι απρόσιτα όπου τα πάντα μπορούν να συμβούν, όπως για παράδειγμα στα σπήλαια που βρίσκονται βαθιά μέσα στην αγκαλιά της Γης…

Η Ελλάδα, η βραχώδης άκρη της Βαλκανικής χερσονήσου, είναι γεμάτη από σπηλιές, άλλες μικρές κι άλλες μεγάλες, άλλες χερσαίες κι άλλες θαλάσσιες, άλλες προσιτές κι άλλες απρόσιτες στον ερευνητή. Πολλές δε απ’ αυτές τις σπηλιές είναι συνδεδεμένες στην λαϊκή παράδοση με αρχαιοελληνικούς μύθους, βυζαντινές δοξασίες ή και μυστήρια της νεότερης ιστορίας. Από τα σπήλαια αυτά, πολλά σχετίζονται και με παράξενα φαινόμενα τα οποία ως σήμερα αδυνατούμε να εξηγήσουμε.

Αν και ‘σεις μαγεύεστε από το μυστήριο και προσελκύεστε από το παράξενο, όντας έτσι δυνάμει ερευνητές, ακολουθήστε με σε ένα ταξίδι στα πιο γνωστά από τα σπήλαια αυτά σε όλη την Ελλάδα…

1.

 Το σπήλαιο της Πεντέλης: Το σπήλαιο της Πεντέλης είναι ίσως το γνωστότερο από τα σπήλαια της Ελλάδας στα οποία λαμβάνουν χώρα παράξενα φαινόμενα λόγω του ότι βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη των Αθηνών. Το σπήλαιο ήταν ήδη γνωστό από την αρχαιότητα, από τότε που οι αρχαίοι Αθηναίοι έψαχναν το όρος της Πεντέλης για το παγκοσμίου φήμης πεντελικό μάρμαρο. Το συγκεκριμένο σπήλαιο αποτέλεσε κατά την αρχαιότητα ιερό του Πανός και των νυμφών. Αυτό συνεπάγεται πως οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως στην περιοχή εμφανιζόταν ο τραγόμορφος θεός και οι ακόλουθοί του, καθώς και οι νύμφες. Στα Βυζαντινά χρόνια αποτέλεσε ησυχαστήριο Χριστιανών μοναχών, ενώ αργότερα χτίστηκαν κοντά στην είσοδό του δύο εκκλησάκια, όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή να γίνεται στα μέρη όπου κάποτε υπήρχαν αρχαίοι ναοί και ιερά. Υπήρχαν δε αναφορές και για ανθρώπους οι οποίοι εξαφανίζονταν στο σπήλαιο εκείνο. Αργότερα το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε από τον περιβόητο λήσταρχο Νταβέλη ο οποίος, καθώς λέγεται, είχε βρει κρυφές διόδους που τον οδηγούσαν σε διάφορα σημεία του λεκανοπεδίου. Στην σύγχρονη εποχή, το μεγαλύτερο μέρος τους σπηλαίου έχει σφραγιστεί και, ως εκ τούτου είναι απρόσιτο στον ερευνητή ενώ κοντά στο σπήλαιο βρίσκονται στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Υπάρχουν επίσης αναφορές για εμφανίσεις περίεργων όντων τόσο μέσα, όσο και έξω από το σπήλαιο ενώ άλλοι αναφέρουν εμφάνιση εξωγήινων. Το σπήλαιο της Πεντέλης λοιπόν είναι ίσως το πιο παράξενο σπήλαιο ολόκληρης της Αττικής.

2.

 Οι σπηλιές του Ταΰγετου: Τα σπήλαια που βρίσκονται στον Ταΰγετο αποτελούν ένα ακόμα παράδειγμα παράξενων σπηλαίων. Στην αρχαιότητα πιστευόταν πως εκεί κατοικούσε η κατώτερη θεότητα Ταϋγέτη ενώ, από αρχαιολογικές έρευνες έχουν βρεθεί στην περιοχή αναθήματα που χρονολογούνται στην Μυκηναϊκή εποχή. Το πλούσιο μυθολογικό υπόβαθρο σε συνδυασμό τόσο με το πυραμιδοειδές σχήμα του όρους, όσο και με την μυστηριώδη εξαφάνιση του καθηγητή Λιαντίνη  μέσα σε ένα από αυτά, οδήγησαν στο να λεχθούν πολλά πράγματα για την περιοχή, ως και το ότι εκεί υπάρχουν πύλες που οδηγούν σε άλλους κόσμους ή σε άλλες διαστάσεις…

3.

 Τα σπήλαια του Τσούτσουρα: Ο Τσούτσουρας, μία παραθαλάσσια περιοχή της νότιας Κρήτης που βρίσκεται νότια από τα Αστερούσια Όρη είναι ένα χωριό κοντά στο οποίο βρίσκονται σπηλιές – άλλες με χερσαίες και άλλες με θαλάσσιες εισόδους – στις οποίες λέγεται ότι συμβαίνουν παράξενα φαινόμενα. Τα σπήλαια αυτά ήταν κατά την αρχαιότητα αφιερωμένα στην θεότητα Ειλειθυία που ήταν η θεά της γονιμότητας. Κάποια άλλα σπήλαια της περιοχής σχετίζονται με τον μύθο του Ραδάμανθυ, του γιου του Διός, ο οποίος μπαινόβγαινε στα σπήλαια αυτά με τα νοοκίνητα ιπτάμενα πλοία του. Η περιοχή του Τσούτσουρα δεν έγινε αντικείμενο έρευνας μέχρι και τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής, υπήρξε κάποια αντιπαράθεση μεταξύ Ιταλίας και Γερμανίας για το ποια θα έχει τον έλεγχο της περιοχής. Οι Γερμανοί έκαναν έρευνες στην περιοχή, έχτισαν μία ναζιστική βάση μέσα σε κάποια απ’ τις σπηλιές και σκότωσαν μεγάλο ποσοστό των ντόπιων κατοίκων – που ίσως είχαν δει πράγματα. Μετά τον πόλεμο, κατά τον ερευνητή Ι. Φουράκη, έγιναν έρευνες των Αμερικάνων στην περιοχή κατά την δεκαετία του 1960, ενώ οι είσοδοι κλείστηκαν με τσιμέντο μετά το τέλος των ερευνών κι αφού πάρθηκαν από μέσα κάποια πράγματα. Το θέμα του σπηλαίου αυτού ξαναέγινε γνωστό από την τηλεοπτική εκπομπή «Οι Πύλες του Ανεξήγητου», όταν κάποιος Κρητικός, αφού μπήκε στα σπήλαια και είδε, καθώς ανέφερε, αρχαία αντικείμενα εξοπλισμένα με υψηλή τεχνολογία, καταδικάστηκε σε ισόβια φυλάκιση με την κατηγορία της αρχαιοκαπηλίας. Οι έρευνες που ακολούθησαν και ιδιαίτερα μία που έγινε σε μία θαλάσσια σπηλιά και στην οποία παρατηρήθηκαν διαταραχές στην ροή του χρόνου, έκαναν μέσα σε μία δεκαετία το σπήλαιο αυτό ένα από τα γνωστότερα σπήλαια σε όλη την Ελλάδα.

Τα τρία αυτά σπήλαια είναι  ίσως τα γνωστότερα σπήλαια της Ελλάδας. Η πληθώρα των μύθων και των ιστοριών που αναφέρονται σε αυτά συνθέτουν ένα πέπλο μυστηρίου για το τι αυτά κρύβουν καλά στα άδυτά τους. Υπάρχουν όμως και άλλα σπήλαια στην Ελλάδα που κρύβουν ιστορίες, μύθους ή και κάτι παραπάνω. Θα επανέλθουμε με νέα στοιχεία.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ – ΒΙΟΤΣΙΠ DNA



Εικόνα από το σπήλαιο της Αποκάλυψης στην Πάτμο.

16 καὶ ποιεῖ πάντας τοὺς μικροὺς καὶ τοὺς μεγάλους, καὶ τοὺς πλουσίους καὶ τοὺς πτωχούς, καὶ τοὺςἐλευθέρους καὶ τοὺς δούλους, ἵνα δώσουσιν αὐτοῖς χάραγμα ἐπὶ τῆς χειρὸς αὐτῶν τῆς δεξιᾶςἢ ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν, 17 καὶ ἵνα μή τις δύνηται ἀγοράσαι ἢπωλῆσαι εἰ μὴ ὁ ἔχων τὸ χάραγμα, τὸ ὄνομα τοῦ θηρίου ἢ τὸν ἀριθμὸν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ.

Αποκάλυψις Ιωάννου (13. 16-17)

Ε

δώ και πάνω από δέκα χρόνια, βασιζόμενοι στο παραπάνω χωρίο της Αποκάλυψης του Ιωάννου, πολλοί θεώρησαν ότι το μικροτσίπ πυριτίου που τότε άρχισε να γίνεται γνωστό ήταν το χάραγμα της Αποκάλυψης. Ωστόσο σήμερα, πάνω από μία δεκαετία μετά την διάδοση των θεωριών αυτών, δυστυχώς, μπορούμε να πούμε ότι ακόμα και το μικροτσίπ πυριτίου, όσο απάνθρωπα κι αν μπορεί να παρέμβει στην ζωή του ανθρώπου, δεν είναι το χάραγμα, αλλά ένας από τους τελευταίους προπομπούς του. Και λέω δυστυχώς επειδή, αν οι εξουσιαστές αυτού του κόσμου σκόπευαν να στηριχτούν σ’ αυτό για να επιβληθούν πάνω στην ανθρωπότητα, τότε και θα υπήρχε τρόπος – έστω και δύσκολος – να σωθούμε απ’ αυτό και αυτό δεν θα μπορούσε να κάνει αυτά που το πραγματικό χάραγμα σχεδιάστηκε να κάνει…

Δ

εν υπάρχει αμφιβολία πως το μικροτσίπ πυριτίου είναι μία «νομιμοποιημένη» παραβίαση της ιδιωτικής ζωής του ανθρώπου και μία ανελέητη καταπάτηση της ελευθερίας του που εναντιώνεται όχι μόνο στην Θέληση του Κυρίου, αλλά και στους υγιείς νόμους των ανθρώπων. Αν κάποιος έχει μέσα του ένα εμφυτευμένο μικροτσίπ πυριτίου, τότε μία κεντρική υπολογιστική μονάδα θα μπορεί να ξέρει ανά πάσα στιγμή το πού βρίσκεται, το τι κάνει, την κατάσταση της υγείας του, το τι λέει, το πώς νοιώθει, το τι αισθάνεται με τις πέντε αισθήσεις του και άλλα πολλά πράγματα για αυτόν. Παράλληλα αυτό θα μπορούσε ως και να σκοτώσει κάποιον που το φέρει, αλλά σχεδιάζει να ανατρέψει το ισχύον σύστημα, αλλά και να του υποβάλλει ιδέες με τέτοιο τρόπο ώστε αυτές να περνάνε απ’ ευθείας στο υποσυνείδητό του.

Ω

στόσο, ένας ισχυρός ηλεκτρομαγνητικός παλμός, μία εγχείρηση ακριβείας ή έστω η αποκοπή του δεξιού χεριού που φέρει το μικροτσίπ, θα μπορούσε να ελευθερώσει τον άνθρωπο από τα δεσμά αυτής της μικροσυσκευής. Παράλληλα, αν και το μικροτσίπ έχει την δυνατότητα να υποβάλει σκέψεις, δεν μπορεί και να τις επιβάλλει και ούτε και επηρεάζει με κάποιον άλλον τρόπο τον άνθρωπο.

Τ

ο μικροτσίπ πυριτίου όμως δεν εξυπηρετεί τελείως τα συμφέροντα των εξουσιαστών αυτού του κόσμου. Συμβάλει στο σχέδιό τους όσον αφορά το ότι κάνει τους ανθρώπους να συνηθίζουν στην ιδέα του εμφυτεύματος, ώστε αργότερα να δεχτούν το κανονικό χάραγμα απ’ το οποίο δεν θα μπορούν να γλιτώσουν.

Τ

ο μικροτσίπ αυτό βασιζόταν στο πυρίτιο, ένα στοιχείο που είναι ημιαγωγός του ηλεκτρικού ρεύματος και από το οποίο είναι φτιαγμένα τα τσιπ των υπολογιστών και των ηλεκτρονικών συσκευών γενικότερα. Αυτό συνεπάγεται ότι δρουν όπως τα τσιπ του υπολογιστή και χαλάνε όπως και αυτά. Έτσι ένα τέτοιο τσιπ λειτουργεί σαν ένας υπολογιστής παρακολούθησης, ακίνητος στο σημείο όπου εμφυτεύτηκε, ανίκανος να επηρεάσει τις ενδοκυτταρικές λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος και ευάλωτος σε κάθε παράγοντα – πλην του νερού – που θα μπορούσε να καταστρέψει τα κυκλώματα ενός υπολογιστή. Παράλληλα όπως εμφυτεύτηκε, με μία εγχείρηση μπορεί και να αφαιρεθεί.

Ο

ι πληροφορίες όμως δεν αποθηκεύονται μόνο σε τσιπάκια γερμανίου και πυριτίου. Υπάρχει στον Περιοδικό Πίνακα άλλο ένα στοιχείο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ημιαγωγός και που χρησιμεύει στον φυσικό τρόπο αποθήκευσης της πληροφορίας. Ο δε τρόπος με τον οποίο η ίδια η φύση αποθηκεύει σημαντικές πληροφορίες στους βιολογικούς οργανισμούς είναι το DNA, το οποίο καθορίζει το σύνολο των χαρακτηριστικών ενός οργανισμού και το σύνολο των χημικών αντιδράσεων που λαμβάνουν χώρα εντός αυτού. Το DNA αποτελείται από άνθρακα, υδρογόνο, οξυγόνο, άζωτο και φώσφορο, το σημαντικότερο όμως στοιχείο του το οποίο παράλληλα είναι και ημιαγωγός είναι ο άνθρακας.

Δ

εν θα μπορούσε να είναι λοιπόν κάποιο άλλο στοιχείο εκτός από τον άνθρακα, αυτό στο οποίο θα στηριζόταν η νέα γενιά εμφυτευμάτων. Τα νέα εμφυτεύματα ονομάζονται βιοτσίπ DNA και είναι φτιαγμένα από τεχνητά παρασκευασμένο DNA, το οποίο αποτελείται κυρίως από άνθρακα.

Τ

α εμφυτεύματα αυτά, ανεξαρτήτως του σημείου από το οποίο θα εισέλθουν στον ανθρώπινο οργανισμό, λόγω του ότι είναι μικρότερα σε όγκο από τα παλιάς τεχνολογίας μικροτσίπ, διεισδύουν στους πυρήνες των ανθρωπίνων κυττάρων, όπου και συγχωνεύονται με το ανθρώπινο DNA, επηρεάζοντάς το. Το νέο DNA του εμφυτεύματος, δίνει εντολή στα ριβοσώματα του κυττάρου να παράγουν ό,τι πρωτεΐνες επιθυμούν οι σχεδιαστές και οι ελεγκτές του βιοτσίπ DNA. Παράλληλα, όταν λαμβάνει χώρα η κυτταρική διαίρεση, σε κάθε ένα από τα δύο κύτταρα που θα προκύψουν, θα υπάρχει από ένα βιοτσίπ DNA, αποτελούμενο από έναν κλώνο του μητρικού βιοτσίπ DNA και έναν καινούργιο κλώνο, δημιουργημένο στο αρχικό κύτταρο κατά την διαδικασία της αντιγραφής του DNA, αποτελούμενο από νουκλεοτίδιαDNA που υπάρχουν στον πυρήνα του κυττάρου, τα οποία όμως έχουν πάρει την μορφή που το βιοτσίπ DNA τους έχει δώσει. Έτσι το βιοτσίπDNA διπλασιάζεται και, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα μετά την εμφύτευση του βιοτσίπ DNA, θα υπάρχουν εκατομμύρια τέτοια εμφυτεύματα μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό! Δεν αποκλείεται μάλιστα η βιολογική λειτουργία του βιοτσίπ DNA να μην περιορίζεται απλά στον διπλασιασμό και στην πρωτεϊνοσύνθεση, αλλά να περιλαμβάνει και την δημιουργία μονόκλωνων μορίων mRNA των οποίων προορισμός δεν θα είναι τα ριβοσώματα που παράγουν τις πρωτεΐνες, αλλά οι πυρήνες γειτονικών, μη μολυσμένων από το βιοτσίπ DNA κυττάρων. Έτσι, λειτουργώντας όπως οι ρετροϊοί, το βιοτσίπ DNA θα μπορεί να εκφυλίσει το σύνολο του DNA, σε όλα τα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού. Όπως δηλαδή ο πιο επικίνδυνος ρετροϊός που ξέρουμε, το AIDS, εκφυλίζει το DNA των κυττάρων του ανθρώπου, με τέτοιο τρόπο ώστε να τον καταστήσει ανίκανο να παράγει λευκά αιμοσφαίρια για την άμυνα του οργανισμού του, έτσι και το βιοτσίπ DNA, εκφυλίζοντας το ανθρώπινοDNA με κάποιον τρόπο, θα εξυπηρετεί τους στόχους των κατασκευαστών του.

Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως η ίδια η Αποκάλυψη λέει:

2 Καὶ ἀπῆλθεν ὁ πρῶτος καὶ ἐξέχεε τὴν φιάλην αὐτοῦ εἰς τὴν γῆν· καὶἐγένετο ἕλκος κακὸν καὶ πονηρὸν ἐπὶ τοὺς ἀνθρώπους τοὺς ἔχοντας τὸχάραγμα τοῦ θηρίου καὶ τοὺς προσκυνοῦντας τῇ εἰκόνι αὐτοῦ.

Αποκάλυψις Ιωάννου (16. 2)

Η

 Αποκάλυψη λέει ότι όποιος έχει το χάραγμα, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα είναι το βιοτσίπ DNA, θα παρουσιαστεί σε αυτόν μία «επώδυνη και κακοήθης πληγή», κάτι το οποίο θα μπορούσε κάλλιστα να οφείλεται στην γενετική μετάλλαξη που το βιοτσίπDNA θα έχει προκαλέσει στους ανθρώπους αυτούς που θα το έχουν δεχτεί. Μία τέτοια μετάλλαξη μπορεί να προκαλέσει από καρκίνο, μέχρι σοβαρές μορφές τερατογενέσεων, αλλά και σημαντικές βλάβες-δυσλειτουργίες στο ανθρώπινο σώμα.

Έ

να άλλο χαρακτηριστικό του βιοτσίπ DNA είναι πως θα είναι αδύνατον να αφαιρεθεί, καθώς αφ ενός τα χειρουργικά εργαλεία δεν μπορούν να κάνουν επεμβάσεις σε τόσο μικρή κλίμακα όσο αυτή του DNA και αφ εταίρου, ακόμα και να αφαιρεθεί το κύτταρο όπου εισήχθη το μητρικό βιοτσίπ DNA, αυτό θα έχει ήδη προλάβει να μολύνει και άλλα κύτταρα και αυτά με την σειρά τους άλλα, με τέτοιους ρυθμούς που σύντομα θα έχει μολυνθεί το σύνολο των κυττάρων του ανθρώπινου οργανισμού. Παράλληλα η χρήση ηλεκτρομαγνητικών παλμών με τους οποίους θα μπορούσαμε να εξουδετερώσουμε ένα μικροτσίπ πυριτίου είναι ανώφελη στην περίπτωση του βιοτσίπ DNA. Αυτό συμβαίνει, όχι γιατί ο το βιοτσίπ DNA είναι εντελώς απρόσβλητο από ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς, αλλά επειδή για να επηρεαστεί απ’ αυτούς, αυτοί πρέπει να είναι πολύ πιο ισχυροί. Συγκεκριμένα πρέπει να είναι τόσο ισχυροί οι ηλεκτρομαγνητικοί παλμοί που, αν κάποιος άνθρωπος εκτεθεί σε αυτούς θα πάθει σίγουρα ανακοπή, καθώς η καρδιά δεν είναι ουσιαστικά τίποτα άλλο παρά μία πανίσχυρη φυσική ηλεκτρονική αντλία αίματος της οποίας η λειτουργία σαφώς μπορεί να ανασταλεί από πολύ ισχυρούς ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς. Πλην τούτου, αξίζει να αναφερθεί και το ότι, αν σαφώς δεν δημιουργήσει στειρότητα σαν παρενέργεια σε όσους το φέρουν, τότε το βιοτσίπ DNA θα είναι και κληρονομικό, καθώς θα εισέρχεται στο έμβρυο είτε από το σπερματοζωάριο του πατέρα, είτε από το ωάριο της μητέρας, είτε και από τα δύο μαζί, είτε από τα κύτταρα αυτής που έχει αναλάβει να κυοφορήσει το παιδί δύο αμόλυντων από το βιοτσίπ DNA ανθρώπων.

Ό

σον αφορά τώρα την λειτουργία του βιοτσίπ DNA, αυτή δεν θα περιορίζεται μόνο στο παγκόσμιο φακέλωμα, στην συνεχή παρακολούθηση τύπου Big Brother, στην στέρηση της ανθρώπινης ελευθερίας και στην καθοδηγούμενη από έξω επέμβαση στην υγεία του φορέα. Πέρα από τις προαναφερθείσες λειτουργίες που και ένα μικροτσίπ πυριτίου θα μπορούσε να εκτελέσει, το βιοτσίπ DNA έχει και άλλες, ακόμα πιο τρομαχτικές λειτουργίες, πέρα και από την κατάληψη κάθε ανθρώπινου κυττάρου απ’ αυτό και από τις πιθανές παρενέργειες που αναφέραμε στην προηγούμενη παράγραφο. Το βιοτσίπ DNA θα μπορεί, μεταξύ των άλλων να επεμβαίνει στο ανθρώπινο DNA με τρόπο εκφυλιστικό, άλλοτε αυθαίρετα και άλλοτε ακολουθώντας σαφείς εντολές από τον κεντρικό υπερυπολογιστή που θα αποτελεί και το γενικό κέντρο ελέγχου όλων των μικροτσίπ πυριτίου και των βιοτσίπ DNA. Οι αυθαίρετες αλλαγές στον γενετικό κώδικα που το βιοτσίπ ενδέχεται τυχαία να προκαλέσει μπορούν να δημιουργήσουν πολλά προβλήματα στον ανθρώπινο οργανισμό, όπως καρκίνο, στειρότητα, μετάλλαξη ή και θάνατο. Οι πιο επικίνδυνες παρεμβάσεις όμως θα είναι οι προγραμματισμένες που θα επηρεάζουν συγκεκριμένα γονίδια των ανθρωπίνων χρωμοσωμάτων. 

Το βιοτσίπ DNA μπορεί να εκφυλίσει τον ανθρώπινο εγκέφαλο
και να μετατρέψει τον άνθρωπο σε άβουλο ον.

Τ

α δε γονίδια που θα συμφέρει την παγκόσμια κυβέρνηση να τροποποιήσει το βιοτσίπ DNA λογικά θα είναι αυτά που σχετίζονται με τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Με συγκεκριμένες τροποποιήσεις στα γονίδια αυτά, το βιοτσίπDNA θα μετατρέπει σταδιακά τον φορέα του σε ένα ον με εκφυλισμένο εγκέφαλο, υπό την έννοια ότι αυτός, αν και θα έχει διατηρήσει κάποιες βασικές λειτουργίες που σχετίζονται με την επιβίωση του ανθρώπου και με την δυνατότητά του να προσφέρει εργασία, θα έχει χάσει την δυνατότητα της κριτικής σκέψης, την δίψα για ελευθερία, την ικανότητα πνευματικής προόδου, την δημιουργική ποιητική και καλλιτεχνική του δραστηριότητα, την δυνατότητα του να οραματίζεται και να ονειρεύεται, την ευλογία του να ελπίζει, να πιστεύει και να νοιώθει βαθειά συναισθήματα, την έμφυτη τάση του να αντιστέκεται σε κάθε καταπίεση και να αγαπά την ζωή… Τέλος, το βιοτσίπ DNA θα πετύχει και κάτι ακόμα. Όπως έλεγε και ο Κικέρωνας η θρησκευτικότητα είναι στην φύση του ανθρώπου. Η φύση του ανθρώπου όμως καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το εν σοφία δημιουργημένο DNA του. Και το βιοτσίπ DNA δύναται να μεταβάλλει την μορφή του και με αυτόν τον τρόπο να αφαιρέσει από την «φύση» του ανθρώπου ακόμα και αυτήν την θρησκευτικότητα, καταδικάζοντας έτσι ολόκληρη την ανθρωπότητα στο παράλογο της μη ύπαρξης του Θεού, άρα και του Σύμπαντος, και στην ανυπαρξία του ανθρώπινου πνεύματος που επιφέρει την απόλυτη δυστυχία.

Έ

τσι η παγκόσμια εξουσία θα έχει επιτύχει να έχει ένα τεράστιο κοπάδι από ανθρωποειδή άβουλα όντα – δεν θα τολμήσω να πω ανθρώπους – να είναι πρόθυμο να υπακούσει δουλικά σε οποιαδήποτε εντολή λάβει από την νέα τάξη πραγμάτων. Τα όντα αυτά δεν θα είναι άνθρωποι, καθώς δεν θα έχουν ούτε DNAανθρώπου, ούτε μυαλό ανθρώπου, ούτε ψυχή ανθρώπου· απ’ την στιγμή που θα έχουν σφραγιστεί με το χάραγμα θα έχουν ουσιαστικά υπογράψει την αιώνια καταδίκη τους σε απόλυτη δυστυχία και ανυπαρξία. Τόση θα είναι δε η δουλικότητα που θα τους χαρακτηρίζει που, με την κατάλληλη εντολή, το παιδί θα σκοτώνει τους γονείς του, ο γονιός θα σκοτώνει τα παιδιά του, ο φίλος θα σκοτώνει τον φίλο του κι ο αδελφός θα σκοτώνει τον αδελφό του. Και θα τα κάνουν αυτά χωρίς να νοιώθουν τίποτα, σαν να ήταν ρομπότ που τα ρύθμισαν να κάνουν μία βαρετή κι ανιαρή εργασία ρουτίνας. Ο δε ανθρώπινος πολιτισμός θα πεθάνει, με την έννοια ότι ο άνθρωπος θα πάψει να έχει την αίσθηση του ωραίου, αλλά και την δημιουργική καλλιτεχνική του δραστηριότητα και την δίψα του για πνευματική ανάπτυξη. Θα είναι η κόλαση επί Γης.

Κ

αι αλήθεια, όσο παλιάνθρωπος, ματαιόδοξος κι ανήθικος κι αν είναι κάποιος, απ’ την στιγμή που είναι άνθρωπος, δεν είναι δυνατόν να είναι ικανός να θελήσει να επιτύχει ένα τέτοιο αποτέλεσμα για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Αν όμως δεν είναι άνθρωπος – ή έστω αν δεν είναι τελείως άνθρωπος;…http://networkedblogs.com