Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Απο την:Πρασινιώ ΨώραΚαθηγήτρια Φιλόλογοστο Γυμνάσιο Βροντάδου Χίου

Σπάρτη

Αθήνα

Βυζάντιο

Τουρκοκρατία

Από τα πρώτα γραπτά δημιουργήματα του ελληνικού πολιτισμού αποδεικνύεται
ο πόθος του Έλληνα για μάθηση , για καλλιέργεια των διανοητικών του ικανοτήτων .

Στόχος του ομηρικού ανθρώπου είναι η συνεχής προσπάθεια για την πολύπλευρη
βελτίωσή του ώστε "αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμεναι άλλων".

Οι ΄Ιωνες φιλόσοφοι θέτουν ως κέντρο των πρωτοποριακών τους αναζητήσεων τον άνθρωπο
και τους προβληματισμούς του επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό
του Έλληνα για διεύρυνση των πνευματικών του οριζόντων.

Ορόσημο για τον παγκόσμιο πολιτισμό και ειδικότερα για την εκπαίδευση
αποτελούν ο 5ος και 4ος π.Χ. αιώνας της κλασικής Ελλάδας.

Οι αρχαίοι Έλληνες ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με την εύρεση των κατάλληλων μέσων και μεθόδων
για την επίτευξη του υψηλού τους στόχου, την προαγωγή των πνευματικών τους ικανοτήτων.

Σπάρτη

Την εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Σπάρτη αναλάμβανε το κράτος από τα επτά τους χρόνια.
Ζούσαν σε ομάδες (αγέλες) και είχαν επικεφαλής τον Παιδονόμο.
Βάση της αγωγής ήταν η άσκηση του σώματος και η καλλιέργεια της πολεμικής αρετής.
Κατά δεύτερο λόγο διδάσκονταν ανάγνωση, γραφή, αριθμητική, μουσική και χορό.
Η εκπαίδευση των κοριτσιών ήταν ανάλογη και γίνονταν σε ιδιαίτερους χώρους.

Αθήνα

Ο "καλός καγαθός" πολίτης, ο μορφωμένος και αναπτυγμένος πνευματικά, αισθητικά,
ηθικά και σωματικά ήταν η επιδίωξη της αθηναϊκής πολιτείας.
Η εκπαίδευση στην αρχαία Αθήνα ήταν ελεύθερη και υπεύθυνοι γι' αυτήν ήταν οι γονείς του παιδιού.
Τα σχολεία ήταν ιδιωτικά.
Υποχρεώνονταν όμως να τηρούν κάποιους κανονισμούς, που ρύθμιζαν τη λειτουργία τους.
Το πνεύμα της εκπαίδευσης ήταν σύμφωνο με τις παραδόσεις και τα ιδανικά της πόλης.

Από τον 5ο αιώνα που άρχισαν να ιδρύονται στην Αθήνα τα Γυμνάσια.
Οι νέοι είχαν τη δυνατότητα να ασκούν ταυτόχρονα με το πνεύμα και το σώμα.

Το πρώτο στάδιο εκπαίδευσης ήταν της προσχολικής και σχολικής ηλικίας.
Την πρώτη την αναλάμβανε η μητέρα ή η τροφός και αποσκοπούσε στην καλλιέργεια των έμφυτων ικανοτήτων του παιδιού και στην προετοιμασία του να δεχθεί τη σχολική εκπαίδευση,
που άρχιζε συνήθως στα επτά χρόνια.
Ο Παιδαγωγός, οικιακός δούλος, συνόδευε το παιδί στο Διδασκαλείο.
Από τον πρώτο του δάσκαλο ο μικρός Αθηναίος μάθαινε ανάγνωση, συλλαβισμό, γραφή, αριθμητική. Αργότερα τον αναλάμβανε ο Κιθαριστής για να τον μυήσει στην τέχνη της μουσικής
( μαθήματα λύρας, αυλού και τραγουδιού με συνοδεία λύρας ).

Αφού το παιδί αποκτούσε αυτές τις στοιχειώδεις γνώσεις, ερχόταν σε επαφή
με την ηρωική και διδακτική ποίηση ( Όμηρο-Ησίοδο ), καθώς και με τη λυρική.
Μάθαινε επιπλέον χορό, ζωγραφική, χειροτεχνία και γεωμετρία.
Ο Παιδοτρίβης φρόντιζε για τη σωματική εκγύμναση των μαθητών στην Παλαίστρα
( "πένταθλον" και "παγκράτιον" ).
Η διδασκαλία στο σχολείο ήταν εξάωρη.
Τα κορίτσια μορφώνονταν στο σπίτι.

Μετά το 14ο έτος οι έφηβοι μπορούσαν να παρακολουθήσουν την ανώτερη εκπαίδευση
στα δημόσια γυμνάσια και στις φιλοσοφικές ή ρητορικές σχολές
( Ακαδημεία Πλάτωνα, Περίπατος Αριστοτέλη, ρητορική σχολή Ισοκράτη και άλλες ),
που άρχισαν να ιδρύονται από τον 5ο αιώνα κάτω από την επίδραση της διδασκαλίας των σοφιστών,
των φιλοσόφων και των ρητόρων.
Εκεί διδάσκονταν επιπλέον αστρονομία, μαθηματικά και γραμματική.
Παρόμοια μορφή είχε και το εκπαιδευτικό σύστημα των περισσότερων
ελληνικών πόλεων αυτής της περιόδου.

Στους Ελληνιστικούς χρόνους ( 3ος και 2ος αιώνας ) δε σημειώθηκαν σημαντικές
μεταβολές στο χώρο της εκπαίδευσης.
Όμως το περιεχόμενό της διευρύνθηκε με την εισαγωγή νέων επιστημών.
Οι μέθοδοι επίσης και τα μέσα διδασκαλίας εκσυγχρονίστηκαν.

H EKΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Η Χριστιανική θρησκεία και η Ελληνική πνευματική κληρονομιά αποτελούν
τα κύρια χαρακτηριστικά στοιχεία του πολιτισμού και μάλιστα της παιδείας του Βυζαντίου.
Η Εκκλησία πρωτοστάτησε στο χώρο της εκπαίδευσης αναλαμβάνοντας εξολοκλήρου
σχεδόν όχι μόνο την οργάνωση, τη στελέχωση και τη λειτουργία της, αλλά και την
οικονομική επιχορήγησή της.
Στο δύσκολο αυτό έργο οι ενοριακές επιτροπές δεχόταν συχνά τη συνεργασία των κοινοτήτων.

Η ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ,που δεν ήταν υποχρεωτική, άρχιζε από το έβδομο έτος
της ηλικίας του παιδιού και ήταν τριετής.
Τα « ιερά γράμματα »,όπως ονομαζόταν αυτό το στάδιο ,έδιναν τη δυνατότητα στο
μικρό μαθητή να έλθει για πρώτη φορά σε επαφή με θρησκευτικά κείμενα
(Παλαιά και Καινή Διαθήκη,Ψαλτήρι και άλλα )
και να μάθει με τη βοήθειά τους το αλφάβητο, συλλαβισμό, ανάγνωση και γραφή.
Η διδασκαλία συμπληρωνόταν με τη βυζαντινή μουσική, τα θρησκευτικά και την ιστορία.
Τα μαθήματα διδάσκονταν από κληρικούς και μοναχούς κυρίως ,σε χώρους που
παραχωρούσαν οι εκκλησίες ή τα μοναστήρια.
Οι ιδιωτικοί διδάσκαλοι που δίδασκαν στα σπίτια ήταν γνωστοί ως «παιδαγωγοί».

Η ΜΕΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ άρχιζε από τα δέκα χρόνια του μαθητή και διαρκούσε
τέσσερα έως πέντε έτη.
Το περιεχόμενο της εκπαίδευσης εμπλουτίζονταν με «τα των Ελλήνων γράμματα»,
με τη μελέτη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας.
Άλλα μαθήματα ήταν η Ιστορία, η Φυσική ( βοτανική, ζωολογία, γεωγραφία ),
η Μουσική, η Γεωμετρία, η Αστρονομία και η Σημειογραφία.
Οι «φοιτητές» παρακολουθούσαν τις παραδόσεις των ειδικών καθηγητών, ρητόρων,
φιλοσόφων, γραμματικών και σημειογράφων στα διδασκαλεία που λειτουργούσαν
υπό τη μέριμνα της Εκκλησίας σε πολλές περιοχές της αυτοκρατορίας.

Η ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ήταν πρωταρχικό μέλημα του κράτους.
Ο Θεοδόσιος Β΄ ίδρυσε το 425 το Πανεπιστήμιο Κωνσταντινουπόλεως, όπου παραδίδονταν
μαθήματα αρχαίας ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας, λατινικών,ρητορικής, φιλοσοφίας και δικαίου.
Ανώτατες και πανεπιστημιακές σχολές ιδρύθηκαν και λειτουργούσαν με τη φροντίδα
του κράτους στην Αλεξάνδρεια, τη Βηρυτό ,την Αθήνα , τη Θεσσαλονίκη τη Νίκαια
και φυσικά στην Κων/πολη ,όπως και σε άλλες πόλεις της Αυτοκρατορίας .
Οι νέες επιστήμες όπως η ιατρική και τα μαθηματικά συμπλήρωναν σταδιακά τις ήδη διδασκόμενες . Το έργο της εκπαίδευσης βοηθούσαν εκτός από τους εκπαιδευτικούς και οι πλούσιες βιβλιοθήκες ,δημόσιες ,ιδιωτικές και μοναστηριακές, όπως η βιβλιοθήκη του Πατριάρχη Φωτίου.
Αξιοσημείωτη είναι η προσφορά των μοναχών και στον τομέα της αντιγραφής έργων
αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, ορισμένα από τα οποία διασώθηκαν χάρη στη δική τους πρωτοβουλία.

Είναι γενική διαπίστωση ότι η Βυζαντινή παιδεία συνετέλεσε ουσιαστικά όχι μόνο στη
διαμόρφωση του ιδιαίτερου χαρακτήρα του βυζαντινού πολιτισμού αλλά και στη διατήρηση
και διάδοση της Χριστιανικης και της Ελληνικής ανθρωπιστικης παιδείας.

Αυτή η περίοδος έχει να επιδείξει σημαντικές μορφές που έγιναν φορείς και διδάσκαλοι
αυτής της παιδείας ,όπως οι Πατέρες της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας.

H Eκπαίδευση κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας.

Ο ρόλος της Εκκλησίας στα πλαίσια της προσπάθειας επιμόρφωσης των υποδούλων κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας είναι αδιαμφισβήτητος όχι μόνον εξαιτίας της προσφοράς του στη στοιχειώδη, έστω, εκπαίδευση των Ελλήνων αλλά πολύ περισσότερο για την ουσιαστική συμβολή του στη διατήρηση της εθνικής συνείδησης άρρηκτα συνδεδεμένης με την Ορθόδοξη χριστιανική πίστη.

Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 από τους Τούρκους δε σήμανε μόνο το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αλλά και τον περιορισμό ,αν όχι την εξάλειψη , κάθε αξιόλογης πνευματικής δραστηριότητας στον κατακτημένο ελληνικό χώρο. Ο αναπόφευκτος μαρασμός στην εκπαίδευση χρειάστηκε υπεράνθρωπες προσπάθειες για την αντιμετώπισή του.
Τον αγώνα αυτό ανέλαβε κατά κύριο λόγο η Εκκλησία και κατά δεύτερο απόδημοι Έλληνες, μορφωμένοι πολλοί απ' αυτούς, οι οποίοι είχαν συνειδητοποιήσει ότι η διατήρηση της πίστης, της γλώσσας και της εθνικής συνείδησης ήταν η απαραίτητη προϋπόθεση για την ιστορική συνέχεια και την αναγέννηση του Έθνους.

Οι νάρθηκες των εκκλησιών και τα κελιά των μοναστηριών ήταν οι χώροι όπου παραδίδονταν κάποια στοιχειώδη μαθήματα στα ελληνόπουλα από κληρικούς και μοναχούς. Η διατήρησή τους στη μνήμη των Ελλήνων ως " Κρυφά Σχολειά " είναι άλλη μια ένδειξη του σκληρού καθεστώτος που επικρατούσε εκείνη την περίοδο στην υπόδουλη Ελλάδα, γεγονός που ερμηνεύει πιθανώς και την παντελή σχεδόν απουσία κάποιας άλλης δραστηριότητας στον τόσο σημαντικό τομέα της εκπαιδευτικής λειτουργίας.

Ελάχιστα σχολεία υπολειτουργούσαν σε ελληνικές περιοχές στα τέλη του 16ου αιώνα.

Το 17ο αιώνα η Κωνσταντινούπολη, το εθνικό, θρησκευτικό και πνευματικό κέντρο του ελληνισμού, άρχισε να παρουσιάζει κάποια εξέλιξη στον τομέα της εκπαίδευσης, όπως αποδεικνύεται από την αρτιότερη οργάνωση και τη διεύρυνση του αντικειμένου διδασκαλίας της Μεγάλης του Γένους Σχολής. Η αναβάθμιση της Σχολής σε πανεπιστημιακό επίπεδο και η συμπλήρωση των θεολογικών μαθημάτων με τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, της φυσικής, των μαθηματικών και της φιλοσοφίας έδωσε τη δυνατότητα σε αρκετούς νέους όχι μόνο να μορφωθούν οι ίδιοι, αλλά και σταδιακά να μεταλαμπαδεύσουν τις γνώσεις τους στους στερημένους Έλληνες.

Με αργά αλλά σταθερά βήματα αρχίζει η ίδρυση σχολείων με την επίβλεψη, τη συνεισφορά και την οικονομική ενίσχυση της Εκκλησίας, των αποδήμων Ελλήνων και των κοινοτήτων. Τα σχολεία της πρώτης βαθμίδας ,τα "κοινά", δίδασκαν στα παιδιά ανάγνωση, γραφή και αριθμητική. Τα βιβλία που χρησιμοποιούσαν ήταν το Ψαλτήρι, η Οκτώηχος και ο Απόστολος μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα, οπότε κυκλοφόρησαν τα πρώτα Αλφαβητάρια " Ελληνικά" συνήθως ονομάζονταν τα σχολεία της δεύτερης βαθμίδας, τα οποία είχαν περισσότερα αντικείμενα διδασκαλίας, όπως Αρχαία Ελληνική Γραμματεία, ρητορική, ηθική, γεωμετρία, φυσική, φιλοσοφία, θεολογία.

Εκτός από την Κωνσταντινούπολη ,όπου λειτούργησαν επίσης η Ελληνική Ιατρική Ακαδημία, η Πατριαρχική Μουσική Σχολή, η Εμπορική Σχολή της Χάλκης και η Θεολογική Σχολή, αρκετά εκπαιδευτήρια ιδρύθηκαν μέχρι το 19ο αιώνα σε διάφορες περιοχές της τουρκοκρατούμενης Ελλάδας. Τότε η ανοδική πορεία της ελληνικής εκπαίδευσης έφθασε στο αποκορύφωμά της ,με το φαινόμενο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Στη συλλογική προσπάθεια για την αφύπνιση του Γένους έδωσαν το "παρών" όχι μόνον κληρικοί και σπουδασμένοι δάσκαλοι αλλά και πολλοί ΄Έλληνες που εργαζόταν στον ευρωπαϊκό χώρο και είχαν αποκτήσει ευρύτερη μόρφωση, εμπλουτισμένη με τα σύγχρονα επιτεύγματα του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Η ιδεολογική και γλωσσική διαμάχη ανάμεσα στους αρχαιστές, τους καθαρολόγους και στους υποστηριχτές της απλής γλώσσας του λαού οδήγησε σε συγκρούσεις και αντιθέσεις μεγάλο αριθμό οπαδών αυτών των ομάδων. Παράλληλα όμως παρουσιάστηκε έντονη συγγραφική και εκδοτική δραστηριότητα, γεγονός που συνετέλεσε ουσιαστικά στη διάδοση και την αναβάθμιση της επίπονης προσπάθειας για την πνευματική και εθνική αναγέννηση του ΄Ελληνισμού

Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ (1828-1831)
Στοχεύοντας στην πνευματική αναγέννηση του απελευθερωμένου από τον τουρκικό ζυγό ελληνικού κράτους ο πρώτος κυβερνήτης του κατέβαλλε προσπάθειες για την εξασφάλιση αρχικά της στοιχειώδους εκπαίδευσης.
Το 1829 ιδρύει το Ορφανοτροφείο της Αίγινας για τα ορφανά του πολέμου, όπου λειτουργούσαν εκτός από τα αλληλοδιδακτικά σχολεία (σχολεία στα οποία οι μαθητές των ανώτερων τάξεων δίδασκαν τα παιδιά που φοιτούσαν στις κατώτερες ) τρεις κλάσεις ελληνικών μαθημάτων και πολλά “χειροτεχνεία”,πρακτικά εργαστήρια διαφόρων τεχνών για όσους μαθητές δεν είχαν ικανότητες προόδου στα μαθήματα.
Η στοιχειώδης εκπαίδευση ήταν υποχρεωτική.
Στο Ορφανοτροφείο εντάχθηκε και το Πρότυπο σχολείο, όπου εκπαιδεύονταν δάσκαλοι για τα αλληλοδιδακτικά.
Επιπλέον ιδρύθηκε το Κεντρικό σχολείο “ δια τους έχοντας έφεσιν να αναδεχθώσιν το διδασκαλικόν επάγγελμα” και για όσους νέους θα ήθελαν να ακολουθήσουν ανώτερες σπουδές.
Σχολεία λειτούργησαν και στη Σύρο, στο Ναύπλιο, την Αθήνα και την ΄Ύδρα.
Επίσης λειτούργησε το Κεντρικό Πολεμικό Σχολείο Ναυπλίου, η Εκκλησιαστική Σχολή του Πόρου, η Αγροτική Σχολή της Τίρυνθας και η Εμπορική Σχολή Σύρου.
Ο Καποδίστριας σε συνεργασία με την Επιτροπή για θέματα παιδείας φρόντισαν κατά το δυνατόν για τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό των σχολών και την έκδοση διαταγμάτων για τη σωστή οργάνωση και λειτουργία τους.
Ο κυβερνήτης είχε διατυπώσει την ανάγκη ιδρύσεως Πανεπιστημίου. ΄Όμως οι οικονομικές δυσκολίες και η έλλειψη διδακτικού προσωπικού, καθώς και ο πρόωρος θάνατός του δεν του επέτρεψαν να υλοποιήσει τους οραματισμούς του.
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ
Πολλοί χαρακτηρίζουν το εκπαιδευτικό σύστημα που εισήχθηκε στην Ελλάδα κατά την περίοδο της Αντιβασιλείας ως μίμηση του αντίστοιχου συστήματος που λειτουργούσε εκείνη την εποχή στη Γερμανία. Γι αυτό το λόγο οι δυσκολίες προσαρμογής του στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος ήταν αναμενόμενες.
Πρώτη βαθμίδα εκπαίδευσης ήταν το Επτατάξιο Δημοτικό ή του λαού σχολείο.
Ακολουθούσε το Τριτάξιο Ελληνικό σχολείο, στο οποίο μπορούσαν να εισαχθούν με εξετάσεις ακόμα και παιδιά που είχαν ολοκληρώσει τη φοίτησή τους μέχρι την τέταρτη τάξη του Δημοτικού.
Κατόπιν οι απόφοιτοι του Ελληνικού είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν το Τετρατάξιο Γυμνάσιο και τέλος το Πανεπιστήμιο, που λειτούργησε για πρώτη φορά το 1838, με τη φιλοσοφική, τη θεολογική, τη νομική και την ιατρική σχολή.
Βέβαια εκτός από την κρατική πρωτοβουλία, ουσιαστικά συνέβαλαν στη μόρφωση των ελληνοπαίδων οι κοινότητες, πολλοί ιδιώτες και ΄Έλληνες των παροικιών, με την ηθική, υλική και οικονομική ενίσχυσή τους.

http://draft.blogger.com

ΟΙ ΠΟΛΛΟΙ ΘΕΟΙ, Ο ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΝΕΝΑΣ

 Στον Ιουδαϊσμό, πολλοί θεοί δεν υπάρχουν,
υπάρχουν όμως πολλές δυνάμεις, εξουσίες,
Σεραφειμ, Χερουβειμ, Αρχαγγέλοι, Αγγέλοι και τα λοιπά.
Στην Βίβλο όμως αναφέρονται και οι πολλοί θεοί.

 Για τους θεούς τι να πούμε εμείς οι άνθρωποι, που τόσα λίγα μπορούμε να καταλάβουμε από τον κόσμο γύρω μας, εφόσον ούτε οι αισθήσεις μας είναι τέτοιες που μπορούν να τους συλλάβουν, ούτε ο χρόνος που έχουμε στην διάθεση μας είναι αρκετός για να κατανοήσουμε τέτοια πνευματικά όντα. Αυτή ήταν η θέση των περισσότερων Ελλήνων φιλοσόφων, οι οποίοι ακόμα και όταν θεωρούσαν ότι πρωταρχική σημασία έχει η ανθρώπινη σκέψη και πράξη, όπως έκαναν οι Επικούριοι, παραδεχότανε την ύπαρξη των θεών και ποτέ δεν πρότειναν ένα πόλεμο εναντίον τους.

 Στην εποχή μας η Ελληνική φιλοσοφία έχει παρεξηγηθεί τόσο πολύ από τους Ευρωπαίους ώστε και οι Επικούριοι θεωρούνται άθεοι. Αυτό όμως είναι ένα μεγάλο λάθος. Οι Επικούριοι ήταν τόσο άθεοι, όσο και οι Βουδιστές και όσο κάποιοι από τους πρώτους χριστιανούς.  Όλοι αυτοί πίστευαν στην ύπαρξη των θεών, σεβόταν τους θεούς και δεν είχαν καμία διάθεση να τους πολεμήσουν ή να τους συκοφαντήσουν ως δαίμονες. Αυτό που έλεγαν ήταν πως ο άνθρωπος οφείλει με τα δικά του μέσα να παλέψει την ανθρώπινη μοίρα του και όχι με το να εύχεται στους θεούς. Τόνιζαν ακόμα πως ένας σοφός άνθρωπος που έχει κατακτήσει τον εαυτό του τον ζηλεύουν ακόμα και οι θεοί.

Εδω οι φωτεινοί θεοί του Ολύμπου.

 Την ύπαρξη των πολλών θεών δέχεται και η βίβλος, εφόσον τους αναφέρει στη Γεννεση και στους Ψαλμους. Όταν ο Αδάμ έφαγε τον απαγορευμένο καρπό έλαβε την γνώση, Και είπε ο Κύριος ο Θεός, ιδού ο Αδάμ έγινε σαν ένας από εμάς ας τον διώξουμε μη φάει και από το δέντρο της ζωής και γίνει αθάνατος. Ο Θεός της Βίβλου αναφέρεται από τον Δαβίδ στους Ψαλμούς ως Θεός Θεών.  (ΨΑΛΜΟΙ – 50)  Οι Ιουδαίοι όμως θεωρούν τους Θεούς ως κατώτερους αγγέλους, όπως και το Κοράνι, το οποίο αναφέρει πως οι άγγελοι δημιούργησαν τον κόσμο κάτω από την θεϊκή εξουσία. (ΚΟΡΑΝΙ - Η ΒΟΥΣ - 27 Εκείνος έπλασε μέσω εμας όσα υπάρχουν στην γη.)

 Μια μορφή μονοθεϊσμού είναι αυτή που θεωρεί πως ένας προσωπικός θεός εκφράζεται μέσω των πολλών θεών ή αγγέλων οι οποίοι εκτελούν το θέλημα του. Αυτό συμβαίνει και στην θρησκεία του Κρίσνα. Σε μια τέτοια περίπτωση όμως οι μονοθεϊστές αυτοί οφείλουν να σέβονται τους θεούς και όχι να τους θεωρούν κακούς δαίμονες.

 Από την άλλη εκείνοι που αντιπαθούν τους θεούς ή δεν δέχονται την ύπαρξη τους δεν μπορούν να λένε ότι οι Έλληνες φιλόσοφοι ή οι Ιουδαίοι δεν πίστευαν στην ύπαρξη τους. Οι αθεϊστές δεν μπορούν να δικαιολογούν τους κατήγορους του Σωκράτη, θεωρώντας τον γέροντα φιλόσοφο άθεο εφόσον δεν ήταν άθεος. Ούτε έχουν δικαίωμα οι σημερινοί άθεοι, να θεωρούν τους Επικούριους άθεους εφόσον δεν ήταν άθεοι.

Ο φιλόσοφος Επίκουρος

  Ο Επίκουρος αναφέρει ότι αυτά που οι πολλοί πιστεύουν για τους θεούς είναι ανόητα γιατί οι θεοί είναι μακάρια όντα.  Στην επιστολή του προς τον Μενοικέα, ο Επίκουρος γράφει ότι «εφόσον ο θεός είναι ένα ζώο (ον) άφθαρτο και μακάριο (ευτυχισμένο) ασεβής δεν είναι αυτός που αδιαφορεί για τους θεούς των πολλών αλλά εκείνος που δέχεται όσα νομίζουν οι πολλοί για τους θεούς.» Θεωρούσε λοιπόν ο Επίκουρος ότι αν δεν ασχολείσαι με τους θεούς είναι καλύτερα παρά να τους φορτώνεις με ιδιότητες που είναι αταίριαστες προς τέτοια μακάρια όντα.

 Ο άνθρωπος που θα επιδοθεί στην φιλοσοφία και θα αφήσει πίσω του όσα του λένε οι θρησκείες για τους θεούς και την κόλαση και τον παράδεισο θα ζήσει χωρίς φόβο με αταραξία. Αυτή είναι η διδασκαλία του Επίκουρου, η οποία στράφηκε εναντίον των ιερατείων, όπως το ίδιο έκανε ο Βούδας και ο Χριστός.  Οι φιλόσοφοι αυτοί στράφηκαν εναντίον της διδασκαλίας των ιερατείων και όχι εναντίον των θεών.

  Γι αυτό καταλήγει ο Επίκουρος στην επιστολή του προς τον Μενοικέα, λέγοντας: «Αυτά να μελετάς μέρα και νύκτα και ποτέ μια οπτασία ή ένα όνειρο δεν θα διαταράξει την ηρεμία σου και θα ζήσεις ως θεός ανάμεσα στους ανθρώπους, γιατί τότε δεν θα μοιάζει με ένα θνητό ζώο ο άνθρωπος με τόσα αθάνατα αγαθά.»

 Τα ίδια με τον Επίκουρο λέει και ο Βούδας. «Μη ζητάτε τίποτε από τους ανίσχυρους θεούς. Μην προσεύχεσθε, αλλά μάλλον ενεργείτε, γιατί το σκοτάδι δεν θα φωτισθεί. Μην ζητάτε τίποτε από την σιωπή, δεν πρόκειται ν’  ακούσει, ούτε να μιλήσει.

Εκείνος που οι αισθήσεις του αναπαύονται, σαν καλοδαμασμένα άλογα, από αυτά που τα οδηγεί εκείνος που έβγαλε από πάνω του κάθε ιδέα του εγώ, που ελευθερώθηκε από κάθε λάθος, ακόμη και η θεοί τον ζηλεύουν.

Βούδας, ο φωτισμένος.

 Ζούμε σε τέλεια χαρά εμείς που τίποτα δεν μας ανήκει. Η χαρά είναι η τροφή μας καθώς είναι στους ακτινοβολούντας θεούς.»

 Εκείνος που θα φωτισθεί και θα γνωρίσει τον εαυτό του θα ζήσει χωρίς φόβο, χωρίς τίποτα να διαταράξει την ευτυχία του. Οι θεοί δεν τον φοβίζουν, ούτε χρειάζεται την βοήθεια τους με συνεχή προσευχή. Ένας είναι ο θεός του καθενός από μας κάτοικος της καρδιάς μας και σε αυτόν οφείλομαι την προσοχή μας. Όπως λέει και ο ευαγγελιστής Ιωάννης στην πρώτη επιστολή του, ο θεός της καρδιάς μας είναι ο μεγαλύτερος από όλους τους θεούς του κόσμου και γνωρίζει τα πάντα. Αυτός είναι ο μόνος δάσκαλος για τον κάθε άνθρωπο, ο δικός του Κρίσνα (Χριστός), ο δικός του θεός.

 Ο Κρίσνα λέει στον Αρτζούνα στο βιβλίο της Μπαγκαβάντ Γκιτά.

«Θ. 23 Αυτοί που κάνουν θυσίες σε άλλες θεότητες με λατρεία και πίστη, κάμουν θυσίες και σε Μένα, ω γιέ του Κούντι, αν και τούτο δεν γίνεται με τον αληθινό νόμο.

24. Εγώ είμαι εκείνος που δέχεται όλες τις θυσίες και είμαι ο Κύριος τους, όμως δεν με γνωρίζουν μέσα στις αληθινές αρχές και για τούτο πέφτουν.

25 Αυτοί που λατρεύουν τους θεούς, στους θεούς πηγαίνουν. Στους προγόνους πηγαίνουν όσοι λατρεύουν τους προγόνους. Στα πνεύματα των στοιχείων πηγαίνουν εκείνοι που θυσιάζουν στα πνεύματα των στοιχείων. Όμως εκείνοι που εμένα λατρεύουν σε Μένα έρχονται.»

Ο Κρισνα μπροστά στον Αρτζούνα.

 Ο Κρίσνα είναι ο μοναδικός θεός και αυτός διδάσκει την γιόγκα στον Αρτζούνα. Του λέει να διαλογισθεί στην καρδιά του, να στηλώσει το νου του στην κορυφή του κεφαλιού του.  Αυτό που είναι όμως σημαντικό για τον Κρίσνα είναι να καταλάβει ο Αρτζούνα πως όλες οι υπάρξεις, θεοί και θνητοί, καλοί και κακοί, είναι ο Ενας Θεός, ο Κρίσνα.

«IA. 15. Βλέπω όλους μαζί τους θεούς μέσα στο σώμα Σου, ω Θεέ, και ομάδες από ποικίλα όντα και τον Βράχμα, τον Κύριο, τον δημιουργό καθισμένο μέσα στο λωτό και τους ρισί (προφήτες) και τη φυλή των θεϊκών φιδιών.

ΙΓ. 28 Βλέποντας τον Κύριο σαν τον πνευματικό κάτοικο μέσα σε όλες τις δυνάμεις, σε όλα τα πράγματα και σε όλα τα όντα, δεν πληγώνει ο ίδιος τον ίδιο του τον εαυτό, και έτσι φθάνει στην υπέρτατη κατάσταση.

ΙΗ. 61 Ο Κύριος βρίσκεται στην καρδιά όλων των υπάρξεων, ω Αρζούνα, και τις κάμει να περιστρέφονται με μηχανικό τρόπο μέσω της ύλης με την οποία είναι κατασκευασμένες.»

 Αυτή την αλήθεια δεν την αλλάζει καμιά θρησκεία, ότι όνομα και να δώσεις στον θεό σου, ότι πρόσωπο και να φανταστείς, η αλήθεια είναι μέσα στην καρδιά σου, αν αγαπάς τον εχθρό σου, αν αγαπάς τον αδερφό σου, αν αγαπάς τον αληθινό σου εαυτό. Η βασιλεία των ουρανών είναι μέσα σου εκεί που κατοικεί ο ένας θεός της καρδιάς σου.

 Τώρα ο κανένας θεός, προφανώς δεν υπάρχει. Εκτός αν υπάρχει και κρύβεται κάνοντας τον ανύπαρκτο. Ίσως είναι ένας σκοτεινός θεός!

 Κάποτε στον πόλεμο των Ασούρας (δαιμόνων σύμφωνα με την Ινδική θρησκεία ) εναντίον των Ντέβας ( των φωτεινών θεών)  οι σκοτεινοί δαίμονες ήταν έτοιμοι να κατακτήσουν τον κόσμο. Τότε οι θεοί έτρεξαν τρομαγμένοι στην μεγάλη μητέρα, την Ντούργκα. Η θεά Ντούργκα, συμβολίζει την δύναμη όλων των φωτεινών θεών γιατί έχει δημιουργηθεί από το φως του κάθε θεού. Εκείνη είναι όλο το φως του κόσμου σε ένα πρόσωπο. Εκείνη κατατρόπωσε όλους τους δαίμονες.

 Εναντίον των θεών, σύμφωνα με τις αρχαίες θρησκείες και μυθολογίες, πολεμούσαν πάντα οι κακοί δαίμονες. Στην ελληνική μυθολογία οι σκοτεινές δυνάμεις συμβολίζονται με τους Τιτάνες. Αυτή όμως η μάχη εξυπηρετεί τον συμβολισμό των δυνάμεων του σύμπαντος, όπου το φως πολεμάει με το σκοτάδι. Οι Τιτάνες είναι τα παιδιά της Γης. Το ζητούμενο σε αυτούς τους μυθικούς πολέμους όπου συμβολίζονται οι κοσμικές δυνάμεις είναι η αρμονία και η ισορροπία. Μια ανθρώπινη θρησκεία που τάσσεται εναντίον όλων των θεοτήτων, δεν μπορεί παρά είναι πονηρό κατασκεύασμα αυτών των σκοτεινών δαιμόνων.

ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ Φ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ

ΕΛΛΗΝ ΑΣΕΒΗΣ

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ

ΠΡΟΣ ΜΕΝΟΙΚΕΑ

Πρώτα τον Θεό πρέπει να τον θεωρείς ως ένα ον μακάριο και αθάνατο. ασεβης δεν είναι εκείνος που δεν πιστεύει στους λεγόμενους θεούς, αλλά εκείνος που θεωρεί πως οι θεοί είναι έτσι όπως οι πολλοί νομίζουν.

123. Πρῶτον μὲν τὸν θεὸν ζῷον ἄφθαρτον καὶ μακάριον νομίζων͵

ἀσεβὴς δὲ οὐχ ὁ τοὺς τῶν πολλῶν θεοὺς ἀναιρῶν͵ [124] ἀλλ΄ ὁ τὰς τῶν πολλῶν δόξας θεοῖς προσάπτων

Ταῦτα οὖν καὶ τὰ τούτοις συγγενῆ μελέτα πρὸς σεαυτὸν ἡμέρας καὶ νυκτὸς πρός τε τὸν ὅμοιον σεαυτῷ͵ καὶ οὐδέποτε οὔθ΄ ὕπαρ οὔτ΄ ὄναρ διαταραχθήσῃ͵ ζήσῃ δὲ ὡς θεὸς ἐν ἀνθρώποις. οὐθὲν γὰρ ἔοικε θνητῷ ζῴῳ ζῶν ἄνθρωπος ἐν ἀθανάτοις ἀγαθοῖς.

Επιστολή Ιωάννου Α

3.20 οτι εαν καταγινώσκη ημων η καρδία, οτι μείζων εστιν ο θεος της καρδίας ημων και γινώσκει πάντα

4.4 υμεις εκ του θεου εστε, τεκνία, και νενικήκατε αυτούς, οτι μείζων εστιν ο εν υμιν η ο εν τω κόσμω.

ΒΙΒΛΟΣ

ΓΕΝΝΕΣΙΣ 3. 22  ΚΑΙ ΕΙΠΕ ΚΥΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΣ ΙΔΟΥ ΕΓΕΙΝΕΝ Ο ΑΔΑΜ ΩΣ ΕΙΣ ΕΞ ΗΜΩΝ ΕΙΣ ΤΟ ΓΙΝΩΣΚΕΙΝ ΤΟ ΚΑΛΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΚΟΝ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΜΗΠΩΣ ΕΚΤΕΙΝΗ ΤΗΝ ΧΕΙΡΑ ΑΥΤΟΥ ΚΑΙ ΛΑΒΗ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΦΑΓΗ ΚΑΙ ΖΗΣΗ ΑΙΩΝΙΩΣ

Και είπε ο Κύριος ο Θεός, ιδού ο Αδάμ έγινε σαν ένας από εμάς.

ΨΑΛΜΟΙ - 50o Κεφάλαιο ΨΑΛΜΟΣ ΤΟΥ ΑΣΑΦ

1  Ο ΘΕΟΣ ΤΩΝ ΘΕΩΝ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΕΛΑΛΗΣΕ ΚΑΙ ΕΚΑΛΕΣΕ ΤΗΝ ΓΗΝ ΑΠΟ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΗΛΙΟΥ ΕΩΣ ΔΥΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ

ΨΑΛΜΟΙ - 82o Κεφάλαιο 1  ΨΑΛΜΟΣ ΤΟΥ ΑΣΑΦ Ο ΘΕΟΣ ΙΣΤΑΤΑΙ ΕΝ ΤΗ ΣΥΝΑΞΕΙ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΩΝ ΑΝΑΜΕΣΟΝ ΤΩΝ ΘΕΩΝ ΘΕΛΕΙ ΚΡΙΝΕΙ

ΨΑΛΜΟΙ - 86o Κεφάλαιο  8  ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΜΟΙΟΣ ΣΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΘΕΩΝ ΚΥΡΙΕ ΟΥΔΕ ΕΡΓΑ ΟΜΟΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΟΥ

ΚΟΡΑΝΙ - 

Η ΒΟΥΣ

27 Εκείνος έπλασε μέσω εμας όσα υπάρχουν στην γη.

Η ΜΕΛΙΣΣΑ

2 Τη βουλήσει αυτού κατέρχονται οι Αγγελοι και το θείον Πνεύμα, εις όντινα αυτου θέλει, λέγει δε, «Κηρύττετε τοις ανθρώποις ότι ουκ εστίν άλλος Θεός πλην εμού. Φοβήθητε με.»

86 Θα εγείρωμεν 923 μάρτυρα εξ εκάστης φυλής, τότε δεν θα επιτραπεί τοις απίστοις η δικαιολόγησις, ούτε θα δεχθώμεν τοιαύτην.

88 Οι δε πολυθεϊσταί θα ίδωσιν εκείνους προς ους εξωμοίουν τον Θεόν και θα είπωσιν, «Κύριε, ιδού τα όντα άτινα ελατρεύσαμεν αντί σου». Τα όντα όμως θα ανακράξουν τότε, «ψεύδεσθαι».

91 Θα εγείρωμεν εκ του κόλπου της κάθε φυλής ένα μάρτυρα όστις θα καταμαρτυρήσει αυτών. Συ δε, Μωάμεθ είσαι ο μάρτυς των Αράβων.

ΒΟΥΔΑΣ

Μη ζητάτε τίποτε από τους ανίσχυρους θεούς. Μην προσεύχεσθε, αλλά μάλλον ενεργείτε, γιατί το σκοτάδι δεν θα φωτισθεί. Μην ζητάτε τίποτε από την σιωπή, δεν πρόκειται ν’  ακούσει, ούτε να μιλήσει.

Εκείνος που οι αισθήσεις του αναπαύονται, σαν καλοδαμασμένα άλογα, από αυτά που τα οδηγεί εκείνος που έβγαλε από πάνω του κάθε ιδέα του εγώ, που ελευθερώθηκε από κάθε λάθος, ακόμη και η θεοί τον ζηλεύουν.

Ζούμε σε τέλεια χαρά εμείς που τίποτα δεν μας ανήκει. Η χαρά είναι η τροφή μας καθώς είναι στους ακτινοβολούντας θεούς.

Μπαγκαβάτ Γκιτά

Θ. 23 Αυτοί που κάνουν θυσίες σε άλλες θεότητες με λατρεία και πίστη, κάμουν θυσίες και σε Μένα, β γιέ του Κούντι, αν και τούτο δεν γίνεται με τον αληθινό νόμο.

24. Εγώ είμαι εκείνος που δέχεται όλες τις θυσίες και είμαι ο Κύριος τους, όμως δεν με γνωρίζουν μέσα στις αληθινές αρχές και για τούτο πέφτουν.

25 Αυτοί που λατρεύουν τους θεούς, στους θεούς πηγαίνουν. Στους προγόνους πηγαίνουν όσοι λατρεύουν τους προγόνους. Στα πνεύματα των στοιχείων πηγαίνουν εκείνοι που θυσιάζουν στα πνεύματα των στοιχείων. Όμως εκείνοι που εμένα λατρεύουν σε Μένα έρχονται.

IA. 15. Βλέπω όλους μαζί τους θεούς μέσα στο σώμα Σου, ω Θεέ, και ομάδες από ποικίλα όντα και τον Βράχμα, τον Κύριο, τον δημιουργό καθισμένο μέσα στο λωτό και τους ρισί (προφήτες) και τη φυλή των θεϊκών φιδιών.

ΙΓ. 28 Βλέποντας τον Κύριο σαν τον πνευματικό κάτοικο μέσα σε όλες τις δυνάμεις, σε όλα τα πράγματα και σε όλα τα όντα, δεν πληγώνει ο ίδιος τον ίδιο του τον εαυτό, και έτσι φθάνει στην υπέρτατη κατάσταση.

ΙΗ. 61 Ο Κύριος βρίσκεται στην καρδιά όλων των υπάρξεων, ω Αρζούνα, και τις κάμει να περιστρέφονται με μηχανικό τρόπο μέσω της ύλης με την οποία είναι κατασκευασμένες.

65. Εμένα σκέψου, εμένα λατρεψε, σε εμένα θυσίαζε, εμένα να προσκυνάς και σε μένα θα έρθεις, σου χαρίζω την αλήθεια, γιατί είσαι ο αγαπημένος μου.

66 Ξέχασε κάθε θρησκευτικό ή ηθικό νόμο κι έλα προς εμένα το μόνο καταφύγιο.Μη λυπάσαι κι εγω θα σε απαλλάξω από κάθε αμαρτία.

ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ Φ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ

ΕΛΛΗΝ ΑΣΕΒΗΣ

Βρέθηκαν οι μυθικές “πύλες της κολάσεως”;

Όπου και να σκάβουν οι Τούρκοι, βγαίνει Ελλάδα…

Archeologists have found an interesting ruin in the ancient city of Hierapolis.  According to Wikipedia, the city was founded in the second century BCE as a thermal spa.   In Greek, Hiera means temple or sacred place and there are tons of them in the city.

For instance, the foundations of a temple of Apollo, the principle god of the city, remain within a peribolos (a court enclosed by a wall) on top of an active fault line that leads to the Plutonium (the gate to hell.)  It is said that this chasm was the spot where the great mother goddess Cibele met with Apollo.

Historically, Cibele may be associated with Semiramis, the wife and mother (its a long story) of Nimrod, the great-grandson of Noah and builder of the Tower of Babel.  Interestingly enough the model of the Statue of LIberty, the goddess Libertas, may be another incarnation of Cibele.

In front of the Apollo temple there is a structure called the Nymphaeum.  It was a shrine to the nymphs and included a large fountain that distributed water to the houses in the city through a system of pipes.

There are also a large necropolis (city of the dead) that extends for over two kilometers on either side of the old road from the city to Phrygia.  The tombs in this city range from simple graves for commoners to large family graves with complex monuments resembling small temples.  One of these tombs, that of Marcus Aurelius Ammianos, was engraved with the plans for a water-driven Roman sawmill, the earliest known machine to incorporate a crank and connecting rod mechanism.

For Christians, Hieropalis is the site of the Martyrium, the site where the apostle Philip was buried.  Philip is said to have been crucified upside-down in Hierapolis and buried at the point that became the center of the Martyrium.  The structure, built by a Byzantine emperor, contained a central octagonal building under a wooden dome surrounded by several chapels.

Now onto the gates of Hell.  The Plutonium, the chasm mentioned as the building place of the temple of Apollo, is the most ancient holy site in the city of Hierapolis.  A shrine was created here to Pluto, the god of the underworld.  The main part of the Plutonium is a small cave that is just large enough to allow one person to descend down a flight of stairs and into a 32-square-foot chamber that was full of deadly carbon dioxide (suffocation not global warming.)  In front of the cave was a 22,000-square-foot enclosed structure that also contained a lethal concentration of the gas.  Priests would sell birds and other animals to visitors, who could release them into the enclosed area to see just how deadly it was.  Priests of the goddess Cibele would descend into the cave, and return to show that they had divine protection and were immune to the gas.  In truth they either held their breath or found pockets of oxygen (CO2 is heavier then oxygen and settles into hollows which would leave pockets of breathable air.  People at the time thought that because the gas was so lethal, that it was sent to the surface by Pluto, the god of the dead.  The famous Roman statesman Cicero referenced the cave as a portal to the underworld, a literal gateway to hell.

Digital recreation of what the Plutonium looked like.  Photo Credit: Francesco D’Andria

While this temple was previously lost, as reported by several news agencies it has now been rediscovered by the Italian archaeologist Francesco D’Andria.  He traced the route to the cave from a former thermal spring and found the ruins of a temple, pool, and the steps leading to the portal.  According to D’Andria, the area is still very deadly:

“Any animal that passes inside meets instant death. I threw in sparrows and they immediately breathed their last and fell.”

http://olympia.gr/

Πηγές: http://en.wikipedia.org/wiki/Hierapolis

http://www.newser.com/story/165431/gate-to-underworld-unearthed-in-turkey.html

http://www.theblaze.com/stories/2013/04/02/archeologists-uncover-deadly-gate-to-hell-in-turkey/

http://tavernkeepers.com/hierapolis-home-to-the-gates-of-hell/

Photos of Hierapolis by Omerulusoy

Photo of statue of Cibele by ChrisO

ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΙΕΡΑΤΕΙΟ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΙΕΡΑΤΕΙΟ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΙΕΡΑΤΕΙΟ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Στα τέλη του 2ου αι. π.Χ., Αθηναίοι προσκυνητές ξεκινούσαν εν πομπή και διένυαν την απόσταση των εκατόν εξήντα χιλιομέτρων μεταξύ της Αθήνας και του Ιερού του Απόλλωνα στους Δελφούς. Εκεί γιόρταζαν τα Πύθια προς τιμήν του Απόλλωνα. Ένα άτομο ξεχώριζε ανάμεσα στους συμμετέχοντες, η Χρυσηίς, η ιέρεια της Αθηνάς Πολιάδος. Για την συμβολή της στην ανάδειξη των Πυθίων σε γιορτή που έκανε υπερήφανες και τις δύο πόλεις, οι κάτοικοι των Δελφών την τίμησαν με τον στέφανο του Απόλλωνα και αποφάσισαν με ειδικό ψήφισμα να παραχωρήσουν στην ίδια και όλους τους απογόνους της μια σειρά από σημαντικά δικαιώματα και προνόμια.

Ανάμεσα σε αυτά ήταν και το αξίωμα της προξένου – ειδικής επίτιμης αντιπροσώπου της Αθήνας στους Δελφούς. Της δόθηκε ακόμη το δικαίωμα νασυμβουλεύεται το Μαντείο, δικαστική προτεραιότητα, ασυλία, θέση στην πρώτη σειρά σε όλους τους αγώνες που διοργάνωνε η πόλη, δικαίωμα ιδιοκτησίας ακινήτων, καθώς και φορολογική ατέλεια! Το γεγονός ότι όλα αυτά τα προνόμια μπορούσαν εφεξής να μεταβιβαστούν σε όλους τους απογόνους της κατέστησε την Χρυσηίδα γυναίκα με εξαιρετικό κύρος και επιρροή, τόσο εντός όσο και εκτός του στενού οικογενειακού της περιβάλλοντος.

Στην Αθήνα, τα εξαδέλφια της έστησαν άγαλμα της διάσημης συγγενούς τους στην Ακρόπολη. Το ψήφισμα του λαού των Δελφών και η επιγραφή στην βάση του αγάλματος της Χρυσηίδας στην Ακρόπολη μας δίνουν κάποια -ελάχιστα- στοιχεία για την ζωή αυτής της εξαιρετικής γυναίκας. Μαρτυρούν την περίοπτη θέση και την ευχέρεια κινήσεων της Χρυσηίδας, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις πομπές από την Αθήνα προς τους Δελφούς, τις πρώτες θέσεις στους δελφικούς αγώνες, την ιδιοκτησία ακινήτων και την μόνιμη τοποθέτηση του αγάλματός της στην Ακρόπολη. Ως ιέρεια της Αθηνάς, η Χρυσηίς κατείχε δημόσιο αξίωμα συγκρίσιμο και ισότιμο με εκείνο των ιερέων που υπηρετούσαν τους θεούς στην Αθήνα.

Η Χρυσηίς δεν ήταν η μόνη ιέρεια που απέλαυε καθεστώτος ανάλογης περιωπής. Μάλιστα, τα αρχαιολογικά αρχεία βεβαιώνουν την εξέχουσα θέση των ιερειών όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά και σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο. Οι ιέρειες ηγούνταν πομπών, φύλασσαν τους θησαυρούς των ναών, άναβαν την φωτιά στους βωμούς των ιερών και προΐσταντο των θυσιών. Μαθαίνουμε ότι οι ιέρειες έπαιρναν τον λόγο ενώπιον της Βουλής και του Δήμου, έθεταν την σφραγίδα τους σε επίσημα έγγραφα και απέπεμπαν τους παρείσακτους από τα ιερά. Επιγραφές αφιερωμάτων μαρτυρούν την γενναιοδωρία των ιερειών ως ευεργετιδών της πόλης τους και των ιερών τους, όπου έχτιζαν ναούς, αγορές και υδατοδεξαμενές.

Μαρτυρούν επίσης την περηφάνια που ένιωθαν οι ίδιες για την ανέγερση των αγαλμάτων τους, αλλά και την εξουσία τους ως προς την τήρηση των κανονισμών στα ιερά. Επιγραφές και επιτύμβια ανάγλυφα επιβεβαιώνουν ότι οι ιέρειες κηδεύονταν δημοσία δαπάνη με μεγάλες πομπές, και ότι στην μνήμη τους ανεγείρονταν εντυπωσιακά ταφικά μνημεία.

Οι μαρτυρίες αυτές έρχονται σε αντίθεση με την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι οι γυναίκες της Αθήνας ήταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, σιωπηλές, υποτακτικές και «αόρατες» μορφές, περιορισμένες στο εσωτερικό των σπιτιών τους, όπου ασχολούνταν υπάκουα με το νοικοκυριό και την ανατροφή των παιδιών. Η άποψη αυτή έχει βασιστεί σε αναγνώσεις κείμενων περίφημων συγγραφέων, όπως του Ξενοφώντα, του Πλάτωνα και του Θουκυδίδη, καθώς και σε διάφορες παραστάσεις αρχαίου δράματος.

Ωστόσο, τα αρχαιολογικά και επιγραφικά ευρήματα παρουσιάζουν μια διαφορετική εκδοχή. Στην πραγματικότητα, μια σταθερή ροή γυναικών διέσχιζε καθημερινά την Αθήνα με κατεύθυνση προς την Ακρόπολη και τα νεκροταφεία της πόλης, όπου οι γυναίκες αυτές προσκυνούσαν στα ιερά και φρόντιζαν τους οικογενειακούς τάφους. Οι τελετουργίες τούς επέτρεπαν να κυκλοφορούν και να κάνουν αισθητή την παρουσία τους μέσα στην πόλη, υπηρετώντας τους θεούς, την οικογένειά τους και τους Αθηναίους πολίτες. Χάρις στις σημαντικές δωρεές αυτών των γυναικών και των οικογενειών τους, γλυπτά πορτραίτα ιερειών τοποθετήθηκαν σε αγορές, νεκροταφεία και ιερά.

Οι γυναίκες μπορούσαν να αποκτήσουν το αξίωμα της ιέρειας μέσω κληρονομιάς, κλήρωσης, επιλογής, εκλογής ή εξαγοράς. Τα παλαιά, σεβαστά αξιώματα των ιερειών της Αθηνάς Πολιάδος στην Αθήνα και της Δήμητρας και της Κόρης στην Ελευσίνα περνούσαν κληρονομικά από την μια γενιά στην άλλη, μέσα στην ίδια οικογένεια (γένος), επί περίπου επτακόσια χρόνια! Σύμφωνα με επιγραφές, το αξίωμα της ιέρειας της Αθηνάς κληροδοτείτο από το πρεσβύτερο άρρεν μέλος του γένους των Ετεοβουτάδων προς την μεγαλύτερη κόρη του και, στην συνέχεια, με την λήξη της θητείας της, προς την μεγαλύτερη κόρη του πρεσβύτερου αδελφού της.

Κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, οι αντίξοες οικονομικές συνθήκες, οι δυσμενείς επιπτώσεις στις περιουσίες των παλαιών οικογενειών, η ανάδυση μιας «νεόπλουτης» τάξης, καθώς και οι αλλαγές στην πληθυσμιακή σύνθεση της Ανατολικής Ελλάδας διαμόρφωσαν έναν κόσμο στον οποίο η εξαγορά του ιερατικού αξιώματος στάθηκε απολύτως εύλογη. Αρχής γενομένης από την Μίλητο, περί το 400 π.Χ., γυναίκες σε όλο το Ανατολικό Αιγαίο, την Μικρά Ασία και την Μαύρη Θάλασσα κατέβαλλαν μεγάλα ποσά προκειμένου να εξασφαλίσουν ιερατικές θέσεις. Όπως και κατά την Κλασική περίοδο, αποζημιώνονταν για τις υπηρεσίες τους με πληρωμές σε είδος, όπως δέρματα και κρέας από τα σφάγια των θυσιών, δημητριακά, λάδι, αλλά και χρήματα.

Για τις εξέχουσες υπηρεσίες τους προς την πόλη, στις ιέρειες, όπως στην Χρυσηίδα, αποδίδονταν δημόσιες τιμές, στις οποίες περιλαμβάνονταν χρυσοί στέφανοι, αγάλματα και διακεκριμένες θέσεις στο θέατρο. Σε ορισμένες πόλεις οι ιέρειες ήταν τόσο διάσημες ώστε απέλαυαν λατρευτικής και πολιτικής επωνυμίας, δηλαδή το όνομά τους έμενε για πάντα στην ιστορία και χρησιμοποιείτο για ιστορικές χρονολογήσεις. Στο έργο του Ιστορίαι, ο Θουκυδίδης τοποθετεί χρονολογικά την έναρξη του Πελοποννησιακού Πολέμου στο τεσσαρακοστό όγδοο έτος της ιερατικής θητείας μιας άλλης Χρυσηίδας, ιέρειας της Ήρας στο Άργος κατά τον 5ο αι. π.Χ.

Απεικονίσεις και επιγραφές επιβεβαιώνουν τα προνόμια που λάμβαναν οι ιέρειες σε αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες τους. Σε ανάγλυφο του 4ου αι. π.Χ., το οποίο βρίσκεται σήμερα στο Βερολίνο, απεικονίζεται μια ιέρεια που τιμάται από την πόλη με στέφανο. Την βλέπουμε στην κάτω αριστερή πλευρά να σηκώνει το δεξί χέρι της προς τον ουρανό, σε στάση προσευχής.

Στο αριστερό της χέρι κρατά κλειδί ναού, σύμβολο του αξιώματός της ως ιέρειας που κλειδώνει και ξεκλειδώνει τις θύρες του ναού. Η θεά Αθηνά απεικονίζεται στο δεξί άκρο, πιστή αναπαράσταση του αγάλματος της Αθηνάς Παρθένου, με την ασπίδα στο πλευρό της και την φτερωτή Νίκη στο χέρι της. Η Νίκη σκύβει για να στεφανώσει την ιέρεια. Οι χρυσοί στέφανοι ήταν πολύτιμα βραβεία, που η αξία τους έφτανε τις πεντακόσιες έως χίλιες δραχμές και τα οποία συνήθως απονέμονταν σε πολιτικούς, δικαστές, στρατηγούς και αθλητές. Επομένως, έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι, από τον 4ο αι. π.Χ. και μετά, γίνονταν τόσο μεγάλες τιμές όχι μόνο στους ιερείς αλλά και στις ιέρειες.

Το γυναικείο ιερατικό αξίωμα ήταν απολύτως συνυφασμένο με την μορφολογία της γυναικείας λυρικής χορείας, η οποία, από τον 5ο αι. π.Χ., αποτελούσε κεντρικό σημείο της εκπαίδευσης και της κοινωνικοποίησης των γυναικών, από την παιδική τους ηλικία έως την ωριμότητα. Ο Πλάτωνας υποστήριζε ότι η χορεία αποτελούσε το σύνολο της παιδείας «ὅλη μέν που χορεία ὅλη παίδευσις ἦν ἡμῖν».

Μια εικόνα που ανακαλεί στον νου χορικές και λατρευτικές ομάδες γυναικών κοσμεί μια φιάλη για σπονδές που σήμερα βρίσκεται στην Βοστώνη. Εδώ βλέπουμε γυναίκες με ενωμένα χέρια σε κύκλιο χορό, συνοδεία μουσικής από μιαν αυλητρίδα. Η ύπαρξη βωμού και ταινιών υποδηλώνει λατρευτική ατμόσφαιρα, ενώ το καλάθι με το μαλλί παραπέμπει στην γυναικεία αρετή εντός του οικογενειακού βίου. Στο τέλος της σειράς, δύο νεαρές κοπέλες με ξέπλεκα μαλλιά κοιτούν μια μεγαλύτερη γυναίκα για να μάθουν τα βήματα του χορού. Το ίδιο το αγγείο είναι μια φιάλη που προοριζόταν για σπονδή με έκχυση του υγρού περιεχομένου της, πιθανότατα σε αναμμένο βωμό, όπως αυτός που απεικονίζεται επάνω της. Η μορφή, η λειτουργία και ο διάκοσμος συνδυάζονται εδώ σε μιαν αποτελεσματική έκφραση της γυναικείας τελετουργικής πρακτικής.

Η συμμετοχή σε λατρευτικές δραστηριότητες είχε θετική επιρροή στην ζωή των Ελληνίδων, καθώς τους πρόσφερε, μεταξύ άλλων, μιαν αίσθηση κοινότητας και ταυτότητας. Οι κύκλιοι χοροί σε χώρους λατρείας έδιναν επίσης την ευκαιρία στις κοπέλες που βρίσκονταν σε ηλικία γάμου να εμφανίζονται δημοσίως μπροστά στους συμπολίτες τους. Καθώς η εξέχουσα θέση στην διοργάνωση εορταστικών εκδηλώσεων επέτρεπε την προώθηση των οικογενειακών συμφερόντων, πράγμα επωφελές για γυναίκες και άνδρες, ήταν σημαντική η επιρροή των ιερειών στην έπιτυχή λειτουργία τού όλου συστήματος.   http://ancientgreekcivilization.wordpress.com

ΟΡΦΕΥΣ – ΟΡΦΙΚΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ

ΟΡΦΕΥΣ – ΟΡΦΙΚΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ

Οι γνώσεις που έχουμε για τη ζωή και τη δράση του Ορφέα είναι συκγεχυμένες, καθώς η πραγματικότητα μπλέκεται με τον μύθο. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποια από τα στοιχεία που αναφέρουν αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς για τον Ορφέα είναι πραγματικά και ποια όχι καθώς οι γραπτές πηγές μας επιτρέπουν μόνο να υποθέτουμε

Σύμφωνα με μία εκδοχή ο Ολύμπιος Ορφεύς θεωρείται ιδρυτής των ορφικών μυστηρίων, υιός του Οιάγρου και της Μούσας Καλλιόπης. Γεννήθηκε την 13-14η χιλιετία π.Χ. και υπήρξε μία ιδιαίτερα πολυσχιδής προσωπικότητα. Λέγεται ότι έλαβε μέρος στην Αργοναυτική Εκστρατεία, ότι εφηύρε την λύρα και ήλθε σε επαφή με τους Καβείρους της Θράκης από τους οποίους επηρεάστηκε. Επίσης παροιμοιώδης έμεινε ο έρωτας του για την Ευρυδίκη για την οποία κατέβηκε ως τον Άδη για να την πάρει πίσω από το βασίλειο του Πλούτωνα. Η συνολική θεώρηση των Ορφικών αποδεικνύει πως ο Ορφέας ήταν όντως υπαρκτό πρόσωπο και όχι απλά το αποκύημα της φαντασίας ορισμένων.

Τα Ορφικά Μυστήρια ξεκίνησαν από τα Βορειοελλαδικά βουνά, σε μια εποχή που ο Διόνυσος ο κατεξοχήν Θεός των μυστηρίων, λατρευόταν σαν Θεότητα της Σελήνης (Φεγγαροθεός). Δημιουργώντας τα Μυστήρια ο Ορφέας ένωσε τη θρησκεία του Δία με εκείνη του Διονύσου. Οι μυημένοι έπαιρναν από τις διδασκαλίες του τις μεγάλες αλήθειες που το θαυματουργό τους Φως έφτανε μέχρι το λαό με την μορφή ενός πέπλου προσιτού και ανακατεμένου με την ποίηση και τις δημόσιες τελετές. Μεγάλος Ιερέας του Δια και εξέχων Μύστης της Θράκης, ο Ορφέας έγινε για τους μυημένους ο μεγάλος Αποκαλυπτής του Ουρανίου Διονύσου.

Οι τελετές των Ορφικών λάμβαναν μέρος την νύκτα. Η ουσία των Μυστηρίων είναι η μετάβαση από το σκότος στο φως με διάφορους αλληγορικούς και συμβολικούς τρόπους.Στο άδυτο του ναού ο Ιεροφάντης άναβε την τελετουργική Πυρά από μία συνεχώς καίουσα Ιερά Πηγή και εμφανιζόταν μπροστά στους μυημένους. Οι ναοί των Ορφικών είτε ήταν κτιστοί, είτε απλά σπήλαια.

Ένα άλλο μέρος της Ορφικής φιλοσοφίας αποτελούν και οι Ορφικοί Ύμνοι που ψάλλονταν κατά τις τελετές. Είναι πανάρχαιοι και οι παλαιότεροι ανάγονται στην 11η χιλιετία π.Χ. Εξυμνούν διάφορες θεότητες και δίνουν πλήθους στοιχείων για την Ορφική Κοσμολογία, όπως: την γέννεση του Σύμπαντος από μια έκρηξη, την θεωρία του Κοσμικού Ωού (άποψη πως ο κόσμος γεννήθηκε από ένα αυγό), την πίστη στην Συμπαντική Αρμονία, την αναφορά στο Ζωδιακό Κύκλο, καθώς και πλήθος αστρονομικών γνώσεων όπως την ύπαρξη του Πολικού Αστέρα, τις Ισημερίες και τα Ηλιοστάσια. Η Αρχαία Ελληνική Θεολογία προήλθε από τους Ορφικούς και επηρέασε τόσο τον Πυθαγόρα όσο και τον Πλάτωνα. Ο Πλάτων μάλιστα στα κείμενα του ονομάζει τον Ορφέα «Θεολόγο».

http://ancientgreekcivilization.wordpress.com