https://www.facebook.com/artemissky.blogspot?ref_type=bookmark

ΑΡΤΕΜΙΣ

ΑΡΤΕΜΙΣ
Ήταν θεά του κυνηγιού,”πότνια θηρών” κατά τον Όμηρο,θεά των αγριμιών και της Σελήνης.

ΕΛΛΑΣ - HELLAS

'' Επιόντος άρα θανάτου επί τον άνθρωπον, το μεν θνητόν, ως έοικεν, αυτού αποθνήσκει, το δ' αθάνατον, σώον και αδιάφθορον, οίχεται απιόν. `Οταν επέρχεται ο θάνατος στον άνθρωπο, το μεν θνητό μέρος αυτού, καθώς φαίνεται, πεθαίνει, το δε αθάνατο, η ψυχή, σηκώνεται και φεύγει σώο και άφθαρτο '' ΠΛΑΤΩΝΑ

ΕΛΛΑΣ - HELLAS .

ΕΛΛΑΣ - HELLAS .
ΑΝΟΙΚΩ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Τρίτη 3 Μαΐου 2016

Οι μεταρρυθμίσεις της ελληνικής αρχαιότητας!..

Οι μεταρρυθμίσεις της ελληνικής αρχαιότητας!..

Ίσως κάποιοι νομίζουν ότι οι μεταρρυθμίσεις που ζητάνε να κάνουν σήμερα οι πολιτικοί είναι ένα … καινούργιο φρούτο. Λανθάνουν. Και … πλανώνται πλάνην οικτράν!... Μεταρρυθμίσεις γίνονταν και στην αρχαιότητα, όπως για παράδειγμα, του Κλεισθένη, που έθεσε τις βάσεις για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση της Αθήνας.!... Διαβάστε μια σειρά άρθρων βασισμένα στο μνημειώδες έργο του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ: «Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας»!..
Η ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ
Για τη δεκαετία που ακολουθεί την πτώση της τυραννίας των Πεισιστρατιδών ελάχιστες μαρτυρίες σώζονται σχετικά με την ιστορία της Αθήνας. Μερικά διονυσιακά άσματα με πολιτικό απόηχο δια­σώθηκαν από το συγγραφέα Αθηναίο, ο οποί­ος έζησε περίπου επτακόσια χρόνια αργότερα, και πιθανώς αφορούν αυτή την περίοδο. Επί­σης, διασώθηκαν μερικές επιγραφές, καθώς και ορισμένα αγγεία και άλλα υλικά ευρήματα, τα οποία, αν και δεν μπορούν να χρονολογηθούν με ακρίβεια, παρέχουν πρόσθετες ενδείξεις. Σαφείς πληροφορίες αντλούμε εξ ολοκλήρου από τον Ηρόδοτο και την Αθηναίων Πολιτεία του Αριστοτέλη, πηγές που συμπληρώνουμε με απο­σπασματικές αναφορές σε μεταγενέστερους συγγραφείς. Ο Ηρόδοτος έγραψε περίπου εξή­ντα ή εβδομήντα χρόνια μετά τις μεταρρυθμί­σεις του Κλεισθένη, γι' αυτό και θεωρεί τα εσω­τερικά της Αθήνας δευτερεύοντα σε σχέση με άλλες υποθέσεις. Ο Αριστοτέλης για το ιστορι­κό μέρος της διήγησης του, η οποία γράφτηκε περίπου ενάμιση αιώνα μετά τα γεγονότα, βα­σίζεται στην αφήγηση του Ηροδότου και προ­σθέτει τη μοναδική διασωθείσα λεπτομερή πε­ριγραφή των πολιτειακών μεταρρυθμίσεων του Κλεισθένη. Στη συνέχεια, επιχειρείται η ανα­συγκρότηση των γεγονότων με τη σειρά που μας υποδεικνύουν οι εν λόγω πηγές.

ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΑΠΟ ΤΟ 511/10 ΕΩΣ ΤΟ 507/6 π.Χ.
Το κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε μετά την εκδίωξη των Πεισιστρατιδών δεν έγινε αμέσως αισθητό. Επειδή οι τύραννοι δεν έθιξαν στην ουσία το πολίτευμα του Σόλωνα, και ήταν ευ­χαριστημένοι με τη διακατοχη των μεγάλων αξιωμάτων από συγγενείς και φίλους τους (Θουκ. ΣΤ', 54.6), ο άρχων Αρπακτίδης μάλλον εξέτισε τη θητεία του μέχρι τη λήξη της, παρόλο που εκλέχθηκε όσο ακόμη ο Ιππίας διατηρούσε την εξουσία, και είναι πολύ πιθανό ότι ο μηχανι­σμός της κυβέρνησης εξακολούθησε να λει­τουργεί. Δεν έχουμε πληροφορίες, όμως, για το αν οι παλιές έριδες των αριστοκρατικών οικο­γενειών, οι οποίες τον 6ο αιώνα π.Χ. είχαν βοη­θήσει τον Πεισίστρατο να αναρριχηθεί στην εξουσία, εμφανίστηκαν εκ νέου. Tα επό­μενα έτη, μέχρι την εκλογή του Ισαγόρα ως άρχοντα το 508/7 π.Χ., φαί­νεται ότι αφιερώθηκαν στην εκκα­θάριση των υπολειμμάτων της τυ­ραννίας των Πεισιστρατιδών από τη δημόσια ζωή της Αθήνας.
Γνωρίζουμε συνολικά έξι νο­μοθετικά μέτρα, τα οποία, αν και δεν μπορούμε να τα τοποθετήσουμε σε χρονολογική ακολουθία, πιθανώς θε­σπίστηκαν κατά τα τρία έτη που ακολούθησαν. Τουλάχιστον δύο από τα μέτρα αυ­τά είχαν ισχυρό αντίκτυπο στις μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη. Το πρώτο ήταν η επαναφορά σε ισχύ ενός παλαιού νόμου, μάλλον από την εποχή του Δράκοντα, ο οποίος διακήρυττε ότι εάν κάποιος επιχειρούσε ή υποβοηθούσε την εδραίωση της τυραννίας στην Αθήνα, θα θεω­ρείτο παράνομος αυτός και οι απόγονοι του. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι η δημοσίευση των ονο­μάτων των Πεισιστρατιδών και η απαγόρευση που απαγγέλθηκε εναντίον τους, γεγονότα τα οποία μαθαίνουμε από τον Θουκυδίδη (ΣΤ', 55, 12), συνδέονται με την ψήφιση του ως άνω νό­μου. Ένα άλλο μέτρο που επηρέασε τις μεταρ­ρυθμίσεις του Κλεισθένη ήταν η αναθεώρηση του καταλόγου των πολιτών (διαψηφισμός), ο οποίος, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, πραγμα­τοποιήθηκε λίγο μετά την εκδίωξη των τυράν­νων και αφορούσε «ανθρώπους νόθας κατα­γωγής», «διότι επικρατούσε η αντίληψη ότι πολ­λοί απολάμβαναν πολιτικά δικαιώματα, χωρίς να τα δικαιούνται» (Αθηναίων Πολιτεία, IT', 5). Μόνο εικασίες μπορούμε να διατυπώσουμε για το ποιοι ήταν εκείνοι που αφορούσε ο νόμος και πώς είχαν στερηθεί τα πολιτικά τους δι­καιώματα. Πάντως, αφού πριν από τον Κλει­σθένη η συμμετοχή σε κάποια φρατρία συνι­στούσε τη μόνη απόδειξη της ιθαγένειας, ο δια­ψηφισμός μάλλον υποχρέωνε τις φρατρίες να εξετάσουν ή να αναθεωρήσουν τους καταλό­γους των μελών τους, ώστε να εξαιρεθούν από την τάξη των πολιτών όσοι δεν ήταν καταχω­ρισμένοι. Ο Αριστοτέλης μάς πληροφορεί ότι στερήθηκαν τότε των πολιτικών δικαιωμάτων τους όσοι «από φόβο» προσχώρησαν στην πα­ράταξη του Πεισιστράτου, προφανώς επειδή είχαν ανάγκη την προστασία του. Μάλλον την ίδια τύχη είχαν οι μισθοφόροι και σωματοφύ­λακες, τους οποίους χρησιμοποίησε ο Πεισί­στρατος όταν ανέβηκε στη εξουσία, και γι' αυ­τό τους έδωσε άδεια να εγκατασταθούν στην Αττική, καθώς και απόγονοι ειδικευμέ­νων τεχνιτών, τους οποίους ο Σόλων ενθάρρυνε να εγκατασταθούν με τις οικογένειες τους στην Αττική. Σύμφωνα με τη γνώμη του Πλουτάρ­χου, το γεγονός ότι ο Σόλων τους είχε αναγνωρίσει επισήμως ως πο­λίτες αποτελούσε ήδη ένα πρώτο πρόβλημα. Το σπουδαιότερο πρόβλη­μα, όμως, ήταν ότι και αυτοί και οι μισθοφόροι του Πεισιστράτου μπο­ρούσαν κάλλιστα να ασκούν ορισμένα πολιτικά δικαιώματα, όπως να πα­ρευρίσκονται σε συνεδριάσεις της εκκλησίας του δήμου και της Ηλιαί­ας, με ρητή ή σιωπηρή έγκριση του τυράννου, χωρίς να έχουν γίνει πο­τέ αποδεκτοί από τις φρατρίες. Είναι, λοιπόν, αντιληπτό ότι αυτοί οι άν­θρωποι ήταν πολιτικώς ευάλωτοι με­τά την πτώση της τυραννίας. Με τον περιορισμό της ιδιότητας του πολί­τη σε όσους περιλαμβάνονταν στους καταλόγους των φρατριών, που κα­θιέρωσε ο διαψηφισμός, στερήθηκαν όσα πο­λιτικά δικαιώματα ασκούσαν προηγουμένως.
Γνωρίζουμε την ακριβή χρονολογία για δύο γεγονότα αυτής της περιόδου. Ελάχιστα συ­μπεράσματα μπορούμε να εξαγάγουμε από το «Πάριο Χρονικό» (επ. 46), με βάση το οποίο ο θεσμός των μουσικών αγώνων με χορούς αν­δρών, πιθανώς στα Παναθήναια, εισήχθη για πρώτη φορά την περίοδο που άρχων ήταν ο Λυσαγόρας, το 509/8 π.Χ. Αντιθέτως, είναι απο­καλυπτικό το γεγονός ότι η γιορτή, την οποία ο Πεισίστρατος μετέτρεψε σε πατριωτικό εορτα­σμό της Αθήνας, διατηρήθηκε μετά την πτώση της τυραννίας, ενδεχομένως με κάποιες τροπο­ποιήσεις. Μεγαλύτε­ρο ενδιαφέρον πα­ρουσιάζει η αναφορά του Πλινίου (Naturcdis Historia, «Φυσική Ιστορία», ΧΧΧIV.17),ότι το 509 π.Χ. φιλοτεχνήθη­καν στην Αθήνα αγάλματα των «Τυ­ραννοκτόνων» Αρμο­δίου και Αριστογείτονα, τα οποία αδιαμφισβήτητα είναι πανομοιό­τυπα με αυτά που αποδίδει ο Παυ­σανίας {Αττικά, 8.5) στον Αντήνο­ρα. Αν και η χρονολογία δεν πρέ­πει να είναι σωστή, φαίνεται ότι αμέσως μετά την ανατροπή των τυράννων, η τυραννοκτονία εορ­ταζόταν δημοσίως.
Στην ίδια εποχή αποδίδεται, επίσης, κάποιο διάταγμα που απαγόρευε τα βασανιστήρια εις βάρος Αθηναίων πολιτών, το οποίο χρονολογείται από τον Ανδοκίδη, στην περίοδο που άρχων ήταν ο Σκαμάνδριος, για το λόγο ότι τέτοια βασανιστήρια συνήθως γίνονταν από τους τυράννους. Καθώς δεν υπάρχει κα­μία αυτοτελής ένδειξη που να πα­ραπέμπει στη θητεία του Σκαμανδρίου, έχει γίνει κοινώς αποδεκτό ότι η εν λόγω νομοθεσία θεσπίστη­κε το επόμενο έτος μετά από την εκ­δίωξη των τυράννων, δηλαδή το 510/9 π.Χ.

http://www.sakketosaggelos.gr/

Είχε προσωπική σχέση με τη Σαπφώ ο ποιητής Αλκαίος;

«Τον καιρό της Σαπφούς», έργο του Τζον Γουίλιαμ Γκόντγουαρντ, Μουσείο J. Paul Getty (1904).

Είχε προσωπική σχέση με τη Σαπφώ ο ποιητής Αλκαίος;

Για την προσωπική σχέση του Αλκαίου με τη Σαπφώ δεν είναι, βέβαια, τίποτε γνωστό, όμως ήδη η αρχαιότητα τους έβλεπε σαν ποιητικό ζευγάρι και έτσι τους παρέστησε (αγγειογραφία του 5ου αι. π.Χ.: Schefold 55). Απέναντι στην τρυφερή θηλυκότητα της Σαπφώς στέκεται - δημιουργώ­ντας την αίσθηση μιας ζωηρής αντίθεσης - ο αντρίκιος, γεμάτος δύναμη αγωνιστικός χαρα­κτήρας του Αλκαίου.
ΟΛΟΙ έχουν ακουστά για τον λυρικό ποιητή Αλκαίο από τη Μυτιλήνη (Μυτιληναίος). Γεννήθηκε μεταξύ 630 και 620 π.Χ. στη Μυτιλήνη της Λέσβου. Οι χρονολογίες της ζωής του, για τις οποίες δεν έχουμε από που­θενά αλλού πληροφορίες, συνάγονται, λειψές όμως και αβέβαιες, μόνο από τα ποιήματά του. Ο Αλκαίος ήταν βαθιά μπλεγμένος στους κομματι­κούς αγώνες των αριστοκρατών της πατρίδας του: σε μια αψιμαχία με τους Αθηναίους στον Ελλήσποντο έχασε την ασπίδα του· ύστερα από μια απόπειρα δίχως αποτέλεσμα κατά του τυ­ράννου Μυρσίλου έπρεπε να πάει εξορία· τον θάνατο του τυράννου ο Αλκαίος τον χαιρέτισε με στί­χους πανηγυρικής αγαλλίασης (332 LP" τους στίχους του Αλκαίου τους χρησιμοποίησε αργότερα ο Οράτιος - ωδή Ι 37 - για τον θάνατο της Κλεο­πάτρας). Με τον Πιττακό, που πήρε στη συνέ­χεια την εξουσία, ο Αλκαίος φαινόταν να έχει φιλικές σχέσεις, ύστερα όμως από λίγο του επιτέθηκε άγρια και έπρεπε να ξαναπάει εξορία (Θράκη, Αίγυπτο;). Κατοπινότεροι στίχοι του μιλούν για μια επάνοδο του στην πατρίδα, κάτι που ίσως μας επιτρέπει να σκεφτούμε κάποια αμνηστεία· ένα ποίημα (50 LP) δείχνει τον ποιητή σε μεγα­λύτερη ηλικία, η χρονολογία όμως του θανάτου του είναι άγνωστη.
Η ζωή των αριστοκρατών

Το πλούσιο έργο του Αλκαίου περιλάμβανε ποιή­ματα που γράφτηκαν με τις πιο διαφορετικές αφορμές και είχαν το πιο ποικίλο περιεχόμενο, ήδη όμως η αρχαιότητα τα έβαλε σε κάποια τά­ξη: ύμνοι σε θεούς και ήρωες, καθώς και μυθο­λογικά θέματα, εκπροσωπούνται, στα αποσπά­σματα που έχουμε, μόνο σποραδικά· τραγούδη­σε τον Απόλλωνα, τους Διόσκουρους και τον Ερμή- από τις επικές μορφές έβαλε στην ποίηση του τον Αίαντα και την Ελένη. Tα λεγόμενα «στασιωτικά» του ποιήματα ήταν, κατά κανόνα, ποιήματα καθημερινής πολιτικής πραγματικό­τητας, που τραγουδιούνταν στις συντροφιές των ομοϊδεατών και άσκησαν μεγάλη επίδραση στα αττικά σκόλια: αγωνιστική διάθεση, μίσος και έχθρα, αγαλλίαση για τις νίκες, απελπισία για τις ήττες χαρακτηρίζουν αυτά τα τραγούδια, και μαζί προειδοποιήσεις μπροστά στον κίνδυνο από τους τυράννους και προσκλήσεις σε αγώνες για την ελευθερία. Εδώ ανήκει η ματιά στην αί­θουσα των όπλων (357 LP), αλλά και η πρό­σκληση σε πιοτό με την παρέα ενώ έξω λυσσο­μανάει ο χειμώνας (338" ο Οράτιος το μιμήθηκε στην ωδή Ι 9): τέτοια ποιήματα μας δίνουν μια ιδέα για τον τρόπο ζωής αυτών των αριστοκρα­τών. Από πλευράς περιεχομένου στενά δεμένα με αυτά είναι τα τραγούδια του πιοτού, που τρα­γουδιούνταν στα συμπόσια· μερικές φορές με ένα ελαφρά φιλοσοφικό χρώμα εκφράζουν αλή­θειες της ζωής με έναν τρόπο που θυμίζει γνωμι­κά. Από τα ερωτικά του τραγούδια δεν μας σώ­θηκε σχεδόν τίποτε· δεν έλειπαν, ωστόσο, από τον κύκλο των θεμάτων του. Μπροστά σε άμεσα βιωματική ποίηση φαίνεται πως βρισκόμαστε με το ποίημα 326· αρχαίες υποδείξεις και ποικι­λότροπη αργότερα μίμηση μπορούμε να θεωρή­σουμε ότι μας πρόσφεραν την απόδειξη ότι το ποίημα είχε αλληγορικό χαρακτήρα και ότι εν­νοούσε τη στιγμή ενός επαναστατικού ανατρε­πτικού κινήματος (χρησιμοποιήθηκε από τον Αισχύλο στους Επτά, από τον Σοφοκλή στην «Αντιγόνη», αργότερα από τον Οράτιο στην ωδή Ι 14)· η αλληγορία για το κράτος-πλοίο έγινε στο τέλος κοινό γλωσσικό κτήμα (J. Anouilh στην Αντιγόνη του). Μεγάλη εικονογραφική δύναμη έχει η συγκλονιστική περιγραφή της βασανιστι­κής κάψας του καλοκαιριού (347).

Η προσωπική σχέση Σαπφούς και Αλκαίου


Όπως η Σαπφώ, έγραψε και ο Αλκαίος σε αιολι­κή διάλεκτο· αυτό το δίδυμο αστέρι αποτελεί την κορυφαία στιγμή του ελληνικού λυρισμού. Για την προσωπική σχέση του Αλκαίου με τη Σαπφώ δεν είναι, βέβαια, τίποτε γνωστό, όμως ήδη η αρχαιότητα τους έβλεπε σαν ποιητικό ζευγάρι και έτσι τους παρέστησε (αγγειογραφία του 5ου αι. π.Χ.: Schefold 55). Απέναντι στην τρυφερή θηλυκότητα της Σαπφώς στέκεται - δημιουργώ­ντας την αίσθηση μιας ζωηρής αντίθεσης - ο αντρίκιος, γεμάτος δύναμη αγωνιστικός χαρα­κτήρας του Αλκαίου. Με την αμεσότητα και τη χρωμα­τική τους ποικιλία, με την εικονογραφική δύνα­μη των εκφράσεων τους και με την ψυχική τα­ραχή που αυτές προκαλούν, με το ταμπεραμέντο και με το πάθος τους τα ποιήματα αυτά συνε­παίρνουν τον αναγνώστη και τον μεταφέρουν πέρα από τις στιγμές του χρόνου στις οποίες αυ­τά αναφέρονται. Στους ύμνους του η γλώσσα του βρίσκει - με έναν τρόπο εντελώς φυσικό -γερό στήριγμα στη γλώσσα του έπους· κατά τα άλλα εμφανίζεται λιτή και δίχως εκφραστικό πάθος. Από την πλευρά της μορφής ο Α. χρησι­μοποίησε το πλούσιο απόθεμα σε αιολικά, με περισσή τέχνη κατασκευασμένα στροφικά τρα­γούδια (τετράστιχα- δάκτυλοι, ίαμβοι, χορίαμβοι, γλυκώνειοι)· με εξαιρετική τέχνη κατα­σκευασμένες στροφές πήραν το όνομα τους από το όνομα του, από το όνομα της Σαπφώς και από το όνομα του Ασκληπιάδη, είχαν όμως ήδη πάρει την οριστική τους μορφή στην εποχή του.
Tα ποιήματα του Αλκαίου ήταν πολύ δημοφιλή στους Αττικούς, όπως δείχνουν οι πολλαπλές επιδράσεις τους στα σκόλια· τραγικοί και κωμι­κοί ποιητές τον παραθέτουν ευκαιριακά. Τη με­γαλύτερη επίδραση την άσκησε στον Οράτιο, ο οποίος τον μιμήθηκε συχνά και σύγκρινε το «πιο γεμάτο σε δύναμη τραγούδι» του Αλκαίου με το τραγούδι της Σαπφώς (ωδή III 13).
Η γενική εκτίμηση είχε ως αποτέλεσμα να συμπεριληφθεί το όνομα του Αλκαίου στον Κανόνα των λυρικών ποιητών, που περιλάμβανε εννέα κλασικούς, στους οποίους οι αλεξανδρινοί λό­γιοι απέδιδαν ύψιστη τιμή. Ο Αριστοφάνης ο Βυζάντιος έκανε μια θεμελιώδη έκδοση των ποι­ημάτων του Αλκαίου σε 10 βιβλία· ακόμη και στον Ιο αι. μ.Χ. γράφονταν υπομνήματα στο έργο του. Το μαρτυρούν υπολείμματα τους σε ευρήματα μας από τον 2ο και 3ο αι. μ.Χ. στην Αίγυπτο. Ως εμάς έφτασαν μόνο αποσπάσματα, στα οποία προστέθηκαν, εντελώς πρόσφατα, πολυάριθμα παπυρικά ευρήματα.

http://www.sakketosaggelos.gr/

Οι … κοριοί του παρελθόντος!

Οι … κοριοί του παρελθόντος!

Όποιος διαβάσει την «Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας» του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ, θα βρει πολλά σπαρταριστά στιγμιότυπα που έχουν να κάνουν με τους … κοριούς του παρελθόντος! Σπεύδω, λοιπόν, να καταγράψω στο σημερινό μας άρθρο ορισμένα εξ αυτών, δεδομένου ότι ο χώρος είναι πολύ μικρός για την καταγραφή όλων των … κοριών της ιστορίας. Και ιδού μερικά αποσπασματικά κείμενα από την «Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας»:

ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΙ ΠΑΝΤΟΥ!

. Ο σκοπός δεν ήταν η άμεση επίθεση εναντίον αυτών των κρατών, αλλά να εξα­ναγκασθούν να αλλάξουν τη στάση τους υπό την απειλή της αυστηρής τιμωρίας. Αν και ο Ξέρξης βρισκόταν ακόμη στην Ασία, εν­δεχόμενος πόλεμος ανάμεσα στα ελληνικά κρά­τη θα ήταν καταστροφικός και η ελληνική Συμ­μαχία τον απέφυγε. Tα κράτη που είχαν μηδίσει αναγνώρισαν το λάθος τους. Οι Θεσσαλοί επι­καλέστηκαν καταναγκασμό και κατηγόρησαν τους Αλευάδες (Η', 172.1), έπειτα οι Λοκροί και οι Θηβαίοι ενίσχυσαν με στρατεύματα την ελ­ληνική Συμμαχία. Αυτές οι αλλαγές τακτικής συνοδεύτηκαν αναμφίβολα από αλλαγές και στη διακυβέρνηση του κάθε κράτους. Πάντως, τα συγκεκριμένα κράτη δεν έγιναν δεκτά ως μέλη της Συμμαχίας. Στο μεταξύ, οι πρέσβεις διέφυ­γαν στη Μακεδονία και έστειλαν τις αναφορές τους στον Ξέρξη, που βρισκόταν στις Σάρδεις.
Στη συνέχεια, η Συμμαχία έστειλε κατα­σκόπους στις Σάρδεις για να συγκεντρώσουν πληροφορίες σχετικά με τις δυνάμεις του Ξέρ­ξη. Οι κατάσκοποι συνελήφθησαν, αλλά ο Ξέρ­ξης, επιθυμώντας να γίνει γνωστή στους Έλλη­νες η κολοσσιαία κλίμακα των προετοιμασιών του, τους άφησε να φύγουν. Οι κατάσκοποι επέστρεψαν μάλλον τον Ιανουάριο του 480 π.Χ. Στο μεταξύ, η Συμμαχία είχε καλέσει το Άργος να προσχωρήσει σε αυτή και είχε απαιτήσει από τον Γέλωνα των Συρακουσών, την Κέρκυ­ρα και την Κρήτη να προσφέρουν βοήθεια. Το Άργος συμφώνησε, υπό τους όρους ότι θα μοι­ραζόταν εξ ημισείας την ηγεσία με τη Σπάρτη, και ότι η τελευταία θα συναινούσε σε τριακο­νταετή ειρήνη μεταξύ των δύο κρατών. Οι Σπαρτιάτες ανακοίνωσαν στους εκπροσώπους των συμμάχων ότι αρνούνταν να παραχωρήσουν περισσότερο από το ένα τρίτο της ηγεσίας, κά­τι που το Άργος δεν αποδέχθηκε. Αυτό αποτε­λούσε έμμεση εκδήλωση μηδισμού (Η', 149.3). Η άμεση εκδηλώθηκε αργότερα (Γ, 12.2, πρβλ. Η', 151). Ο Γέλων, επίσης, αξίωσε συμμετοχή στην ηγεσία, αίτημα το οποίο δεν έγινε δεκτό και έτσι αρνήθηκε κι αυτός να βοηθήσει. Αντι­θέτως, έστειλε έναν αντιπρόσωπο να προτεί­νει φιλικό διακανονισμό και να παραδώσει ένα πολύτιμο δώρο για τον Ξέρξη, στους Δελφούς, όπου και παρέμεινε αναμένοντας τις εξελίξεις. Η Κέρκυρα απάντησε πιο διπλωματικά, αλλά το στρατιωτικό της τμήμα που απαρτιζόταν από εξήντα τριήρεις διέκοψε απότομα τον περίπλου της Πελοποννήσου, όταν οι Έλληνες χρειάζο­νταν βοήθεια. Οι Κρήτες, επίσης, αρνήθηκαν. Μόνο αυτοί επικαλέσθηκαν την απάντηση των Δελφών, ότι ο θεός υπαινίχθηκε πως έπρεπε να τηρήσουν ουδέτερη στάση (Η', 169).»

ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ … ΣΤΟ ΚΟΛΠΟ!

«Ο Ιέρων διατήρησε τον έλεγχο στις ακτές του Τυρρηνικού πελάγους, καθώς η Κύμη παρέμεινε στα χέρια του, μέχρι το τέλος της ζωής του. Με­τά το θάνατο του Αναξίλαου, περί το 476 π.Χ., η επικυριαρχία στο Ρήγιο και τη Μεσσήνη ανατέθηκε στον Μίκυθο, πρώην πιστό ακόλουθο του Ανα­ξίλαου, ο οποίος κυβέρνησε εντίμως ως επίτροπος των διαδόχων του κυ­ρίου του (Ηρόδ. Ζ', 170.4. Ιουστίνος, IV.2.5. Διόδωρος, Βιβλίο 11,48.2).
Ωστόσο, όταν ενηλικιώθηκαν (περί το 469/8 π.Χ.), ο Μίκυθος απαλλάχθηκε από τα καθήκοντα του με τιμές, και, με προσωπική παρέμβαση του Ιέρωνα, αφού παρέδωσε άμεμπτη λογοδοσία, αποσύρθηκε έως το θάνατο του στην Τεγέα της Αρκαδίας (Ηρόδ. ό.π. Παυσανίας, Ηλιακά Α', ΚΣΤ', 2-5. DGE 794).
Εκτός από τις κρίσιμες αυτές καταστάσεις, ο Ιέρων ενορχήστρωσε με επιτυχία τη «συναυ­λία» της ελληνικής Σικελίας έως το θάνατο του Θήρωνα, το 472 π.Χ. Tα τελευταία χρόνια του, ωστόσο, δεν ήταν και τόσο ευτυχισμένα. Η πτώ­ση των τυραννίδων στον Ακράγαντα, τη Γέλα και την Ιμέρα πρέπει να είχε επιπτώσεις και στην επικράτεια των Συρακουσών, ίσως με τη μορφή μίας καταπιεστικότερης διακυβέρνησης.
Οι μαρτυρίες, ωστόσο, είναι αμφιλεγόμενες και όχι ακριβώς χρονολογημένες. Η εικόνα που πα­ραδίδει ο Επίχαρμος όταν περιγράφει νυχτερι­νές περιπόλους να δέρνουν έναν ύπο­πτο περιπλανώμενο στους δρόμους των Συρακουσών (απόσπ. 35 Kaibel) δεν είναι τίποτε παραπάνω από μία τυπική σκηνή της νυκτερινής ζωής κάθε αρχαίας πόλης.
Ωστόσο, υπάρ­χουν μαρτυρίες ότι ο Ιέρων μίσθωνε τακτικά κατασκόπους και πληροφο­ριοδότες. Ο Αριστοτέλης χρησιμο­ποιούσε έναν όρο από τις Συρακούσες, ποταγωγίδες, ίσως για γυναίκες κατασκό­πους («αι ποταγωγίδες καλούμενοι»). Αναφέ­ρει, επίσης, τους ωτακουστές που έστελνε ο Ιέ­ρων για να ακούσουν τις ομιλίες και τις από­ψεις των ανθρώπων στην πόλη («και ους ωτακουστάς εξέπεμπεν Ιέρων»: Πολιτικά Ε', 1313β11).
Στα τυραννικά καθεστώτα, ωστόσο, τα μέσα αυ­τά είναι συνηθισμένα. Στις δημοκρατίες, επί­σης, υπήρχαν οι συκοφάντες. Ο Αριστοτέλης γνώριζε ότι ίσως ο Ιέρων είχε δανειστεί το πρό­τυπο των ωτακουστών από την Περσία. Στις Συρακούσες, πάντως, προκαλούσαν φόβο και δυ­σπιστία ακόμη και στην Αυλή του τυράννου…»!

ΤΑ «ΜΑΤΙΑ» ΚΑΙ ΤΑ «ΑΥΤΙΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ»!

« Στα έργα του Ξενοφώντα για την Περσική αυτοκρατορία που έχουν πιο θεωρητικό χαρα­κτήρα, ιδίως ο Οικονομικός (Βιβλίο Δ') και τα συ­ναφή τμήματα της Κύρου Παιδείας, κατά συνεκδοχή με τον Ισοκράτη, διαπιστώνουμε ότι την καλή συμπεριφορά των σατραπών δια­σφάλιζε μία σειρά θεσμικών ελέγχων, όπως: η στάθμευση αυτοκρατορικού στρατού στις σα­τραπείες (Ισοκράτης, Πανηγυρικός, 145), η κα­τανομή των διοικητικών αρμοδιοτήτων που ενθάρρυνε την κατασκοπεία και την απόδοση κα­τηγοριών (Ξενοφών, Οικονομικός, Δ', 11), ο διο­ρισμός φρουράρχων από τον Μεγάλο Βασιλέα για να επιθεωρούν και να μεριμνούν για ενδε­χόμενη αμέλεια των διοικητών (Ξενοφών, Κύ­ρου Παιδεία, Η', 6.1), οι περιοδείες επιθεωρη­τών με αστυνομικές αρμοδιότητες (ό.π., 16), η παρουσία αυτοκρατορικών γραφέων στα σα­τραπικά δικαστήρια (Ηρόδοτος, Γ', 128.3) και άλλοι. Η ιδέα ότι υπήρχαν «Μάτια του Βασιλέ­ως» (Ηρόδοτος, Α', 114. Αισχύλος, Πέρσαι, στίχ. 980. Πλούταρχος, Αρταξέρξης, IB'), όπως και «Αυτιά του Βασιλέως» (Ξενοφών, Κύρου Παι­δεία, Η', 2.11) υπήρξε ελκυστική για τους Έλλη­νες. Ωστόσο, οι ανατολικές πηγές μέχρι στιγ­μής επιβεβαιώνουν μόνο την ύπαρξη των «Αυ­τιών», με την αραμαϊκή λέξη guskaye, «ωτακου­στές». Αλλά ακόμη και αυτό δεν είναι βέβαιο (βλ. κεφ. Η', Η Κύπρος και η Φοινίκη).»
Εξυπακούεται ότι παρόμοια θέματα, μπορεί να βρει κανείς στο τρίτομο έργο του Πολύαινου: «Στρατηγήματα», όπου ο γνωστός ρήτωρ του 2ου αιώνος μ.Χ., αναπτύσσει τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούσαν οι στρατηγοί της αρχαιότητος για να κερδίσουν τις μάχες.
http://www.sakketosaggelos.gr/